Jerzy Gruza (04.10.1932 – 16.02.2020)
Jerzy Gruza, fot. Piotr Małecki/Forum Był jednym z mistrzów polskiej komedii, socjologiem-ironistą naśmiewającym się z otaczającej rzeczywistości, polityki i narodowych przywar.
Jego kariera zaczęła się w telewizji i z telewizją związana była przez długie dziesięciolecia. Przy warszawskiej ul. Woronicza Gruza realizował koncerty, programy rozrywkowe i spektakle Teatru Telewizji. To na jego deskach stworzył szereg niezapomnianych arcydzieł – dość powiedzieć, że w Złotej Setce teatru telewizji znajduje się aż pięć spektakli podpisanych przez Jerzego Gruzę, w tym takie perełki jak "Mieszczanin szlachcicem" Moliera czy "Rewizor" Gogola.
Ale największą popularność przyniosły mu seriale, z których pierwszym była "Wojna domowa" - serial stworzony we współpracy z Mirą Michałowską (pseud. Zientarowa), której felietony z "Przekroju" stanowiły podstawę dla scenariusza serialu. Zrealizowana w 1965 roku "Wojna domowa" uczyniła go ulubieńcem telewizyjnej widowni, ale jednocześnie naraziła go na konflikt z komunistycznymi cenzorami, którzy w prześmiewczej satyrze widzieli jedynie niebezpieczny eskapizm.
Kilka lat później Gruza udowodnił im, że eskapistą nie jest, a swoimi opowieściami potrafi przekłuwać balon propagandowej nowomowy. "Czterdziestolatek" (1974-1977), czyli opowieść o inżynierze Karwowskim, jego rodzinie i sąsiadach z ulicy Pańskiej stała się jednym z największych serialowych przebojów w historii polskiej telewizji i dowodem na to, że także w polskiej telewizji jest miejsce na groteskę i ironiczne spojrzenie na aspiracje społeczeństwa i polską codzienność.
W 2017 r. na Festiwalu Filmowym w Gdyni Jerzy Gruza otrzymał Platynowe Lwy za całokształt twórczości.
