Teatr wraca z wakacji: najciekawsze premiery jesieni 2018
We wrześniu powoli można zacząć myśleć o zaspokajaniu powakacyjnego głodu teatralnego. Co przyniesie nam jesień w teatrze? Jeszcze w tym roku doczekamy się premier Klaty, Strzępki i Demirskiego, Zadary i Miśkiewicza.
"Trojanki", Teatr Wybrzeże, Gdańsk
Gdański Teatr Wybrzeże rozpoczyna sezon premierą "Trojanek" w reżyserii Jana Klaty. W rozsupływaniu meandrów tragedii Eurypidesa pomogła Klacie dr Olga Śmiechowicz, filolożka klasyczna i historyczka teatru. To może być interesujący powrót reżysera do Gdańska, w którym 14 lat temu wystawił słynnego "Hamleta" (H.) w Stoczni. W "Trojankach" zobaczymy między innymi Katarzynę Figurę, Dorotę Kolak, czy – na gościnnych występach – Małgorzatę Gorol. Premierowe pokazy 8 i 9 września, kolejne spektakle 9,10 i 14 października.
Strzępka i Demirski wracają do Starego
Sezon w Narodowym Starym Teatrze otworzy "Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej" duetu Strzępka/Demirski, choć trzeba będzie na spektakl poczekać aż do listopada. W najnowszym przedstawieniu tandemu, inspirowanym "Opisem obyczajów za panowania Augusta El" Jędrzeja Kitowicza, zobaczymy plejadę krakowskich gwiazd: m.in. Annę Dymną, Dorotę Segdę, Juliusza Chrząstowskiego i Radosława Krzyżowskiego. Po ostatnim bardzo słabym okresie z nową dyrekcją, do Starego ma szansę "wrócić normalność".
"Duchologia polska", Teatr Dramatyczny, Wałbrzych
W wałbrzyskim Teatrze Dramatycznym Jakub Skrzywanek szykuje "Duchologię polską", która będzie powrotem reżysera do miejsca swojego debiutu. Przy pracy nad inspirowanym stroną internetową i książką Olgi Drendy spektaklem w roli dramaturga zadebiutuje Paweł Soszyński. "W teatralnej DUCHOLOGII POLSKIEJ szukamy bohaterów transformacji. Pierwszych celebrytów, obiektów aspiracji i marzeń." – zapowiadają twórcy. Przygotowaniom premiery towarzyszy "Projekt: Wywołaj duchy", który ma zaowocować wizualną bazą spektaklu złożoną z nadesłanych zdjęć z okresu transformacji. Spektakl koprodukowany jest z Teatrem Zagłębie w Sosnowcu. Premiera w Wałbrzychu 21 września, w Sosnowcu – 5 października.
Styl wyświetlania galerii
wyświetl slajdy
"Polacy wyjaśniają przyszłość", Nowy Teatr, Warszawa
W Nowym Teatrze znowu przeniesiemy się w przyszłość. Kolejną premierę w ramach kuratorowanego przez Tomasza Platę cyklu "Teatr. 2118" zrealizuje Wojtek Ziemilski. Do współpracy zaprosił wybitne aktorskie rodzeństwo: Jaśminę Polak i Piotra Polaka, co zaznaczył w prawie dowcipnym tytule "Polacy wyjaśniają przyszłość". Premierowy set już między 20 a 23 września. Jak na razie zapowiada się dość groźnie: "Za 100 lat nie będzie kolei, nie będzie włosków na ciele, nie będzie wystających żył [...]. Nie będzie teatru.". Jeszcze w tym roku, późnią jesienią, obejrzymy kolejną premierę w futurystycznym cyklu – w grudniu swoją interpretację zaprezentuje tancerka i performerka Ania Nowak.
"Koniec miłości", Teatr Polski, Bydgoszcz
Do Bydgoszczy warto wybrać się na "Koniec miłości" w reżyserii Doroty Androsz, aktorki Teatru Wybrzeże. Polską adaptację hitowego dramatu psychologicznego francuskiego pisarza, reżysera i choreografa Pascala Ramberta zobaczymy w iście gwiazdorskiej obsadzie – rozstającą się parę zagrają Katarzyna Herman i Juliusz Chrząstowski. Dramaturgię do reżyserskiego debiutu Androsz (wcześniej asystowała m.in. Wiktorowi Rubinowi czy Adamowi Orzechowskiemu) przygotował Michał Kurkowski. Premiera w Teatrze Polskim 8 września, kolejne spektakle 28, 29 i 30 września – wtedy prezentacjom towarzyszyć będzie miniprogram wydarzeń (czytanie performatywne, pokazy filmów) związany z wizytą Ramberta w Polsce.
Jesień w Powszechnym
Bardzo ciekawie zapowiada się jesień w warszawskim Powszechnym, gdzie najpierw zobaczymy "Gniew" w reżyserii Gosi Wdowik (premiera 21 września), w październiku natomiast w VR-ową podróż po "Nietocie" Tadeusza Micińskiego zabiorą nas Krzysztof Garbaczewski i jego kolektyw Dream Adoption Society. Wdowik zdaje się kontynuować namysł nad niełatwymi doznaniami i stanami – po "Strachu" na podstawie scenariusza Roberta Bolesto postanowiła przyjrzeć się społecznemu i cielesnemu wymiarowi gniewu. Do spektaklu Wdowik zaprosiła – oprócz aktorów Powszechnego – także grupę chłopców w wieku 12-15 lat. Garbaczewski z kolei inscenizację mistycznej powieści Micińskiego widzi jako kolektywną grę, którą będzie można kontynuować także poza wyznaczonym czasem spektaklu. W listopadzie w Powszechnym czeka nas także premiera "Bachantek" w reżyserii Mai Kleczewskiej. Scenografię do spektaklu laureatki Srebrnego Lwa przygotuje holenderski artysta wizualny Jonas Staal. "W jaki sposób kobiecy gniew zagraża władzy i religii?" - zapytają twórcy.
"Burza", Teatr Narodowy, Warszawa
W warszawskim Narodowym "Burzę" Shakespeare’a wyreżyseruje Paweł Miśkiewicz. W wieloletniej karierze artystycznej Miśkiewicz nie sięgał często po teksty Stradfordczyka – wcześniej adaptował jedynie "Króla Leara" (spektakl pod tytułem "Kto wyciągnie kartę wisielca, kto błazna?" miał premierę w 2015 roku w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie) i wyreżyserował dyplom na krakowskiej PWST na podstawie "Jak wam się podoba". W inscenizacji ostatniego dramatu Szekspira w roli Prospera zobaczymy Jerzego Radziwiłowicza. Premiera planowana jest na początek grudnia.
"Irańska konferencja", Teatr Dramatyczny, Warszawa
Prapremierą nowej sztuki Iwana Wyrypajewa rozpocznie jesień Teatr Dramatyczny w Warszawie. "Irańska konferencja" w przekładzie Karoliny Gruszki pomyślana jest jako kontrfaktyczna historia o międzynarodowym sympozjum naukowym poświęconym współczesnej sytuacji Iranu. Spektakl zapowiadany jest jako "duża dawka humoru i inteligentnej ironii połączona z ważkimi pytaniami i diagnozami współczesności”. W jednym z wywiadów Wyrypajew podkreślił ów "ważki" aspekt swojego nowego dramatu: "Żeby zrozumieć sytuację w Iranie, należy zrozumieć mentalność Irańczyków. Pojąć, że dla niektórych ludzi europejskie wartości humanistyczne nic nie znaczą, ponieważ najważniejszy jest wyższy cel. I to nie jest idea". Na Scenie na Woli zobaczymy m.in. Agatę Buzek, Redbada Klynstrę-Komarnickiego i Juliusza Chrząstowskiego. Premiera 14 września.
"Śmierć w Wenecji", Teatr Dramatyczny, Białystok
W Teatrze Dramatycznym im. Węgierki w Białymstoku obejrzymy adaptację powieści Tomasza Manna – "Śmierć w Wenecji czyli czego najbardziej żałują umierający" w reżyserii tancerza i choreografa Mikołaja Mikołajczyka. Za scenariusz i dramaturgię odpowiada Konrad Hetel, asystent i współdramaturg przy spektaklach Krystiana Lupy. Jak mówił Mikołajczyk, przedstawienie ma być jedynie inspirowane nowelą Manna i słynnym filmem Viscontiego, a całość stanowić będzie autorską opowieść o "wyobrażeniu śmierci i o tym, co kojarzy nam się z umieraniem, odchodzeniem, samotnością, brakiem miłości, poszukiwaniem dotyku i bliskości z drugim człowiekiem". Twórcy zapowiedzieli także interaktywny charakter widowiska: aktorzy zagrają pośród widzów, bez tradycyjnego podziału na scenę i widownię. Premiera 14 września (przedpremierowe pokazy miały miejsce jeszcze pod koniec minionego sezonu).
Styl wyświetlania galerii
wyświetl slajdy
"Cud albo Krakowiaki i Górale", Teatr Muzyczny, Gdynia
14 września przyda się zdolność multilokacji, bowiem na scenie Teatru Muzycznego w Gdyni czeka nas kolejna godna uwagi premiera – tam Michał Zadara wystawi klasyczną inscenizację "Cudu albo Krakowiaków i Górali", wodewilu z muzyką Jana Stefaniego i librettem Wojciecha Bogusławskiego. Śpiewogrę tę Leon Schiller określił jako "pierwszą polską operę narodową" i doprowadził do przywrócenia XVIII-wiecznego widowiska na polskie sceny (premiera inscenizacji Schillera odbyła się w 1946 roku w Teatrze Narodowym w Warszawie). Teraz Zadara spróbuje odpowiedzieć na pytanie "Czy spór Krakowiaków i Górali może być metaforą naszej dzisiejszej rzeczywistości?".
Nowe choreografie Centrum w Procesie
Jesienią będzie się działo także w tańcu. W ramach programu Centrum w Procesie zobaczymy premierowo trzy nowe choreografie w serii pokazów work-in-progress. Maria Stokłosa zaprezentuje "Królową wody", spektakl oparty na improwizowanym szamanizmie. "Trójka artystów z różnym doświadczeniem spotyka się, aby odkrywać i praktykować współczesną magię", zapowiadają enigmatycznie twórcy. Izabela Chlewińska zaprosi do wspólnego doznawania "Ciszy", która według artystki jest dziś szczególnie potrzebna Polsce. "Cisza" będzie jednocześnie spektaklem, instalacją performatywną i seansem leczniczym. Trzecim pokazem pracy w procesie będzie praca "Uncannings" w koncepcji Magdaleny Ptasznik – w jej centrum umieszczone zostanie ciało, które "pozornie nieruchome, składa się z nieustannego ruchu rozwoju i rozkładu". W "Uncannings" Ptasznik chce operować w porządku horyzontalnym – nie wobec tła, ale wobec podłoża. Premiery między 11 a 14 września w Centrum Sztuki Współczesnej na warszawskim Jazdowie i w Instytucie Teatralnym.
"One", Teatr Wybrzeże, Gdańsk
Koniec września przyniesie natomiast 51. premierę legendarnej grupy Dada von Bzdülöw. To kolejna okazja, by odwiedzić jesienią Gdańsk i tamtejszy Teatr Wybrzeże. Spektakl "One" jest kolektywną pracą młodych twórców Teatru Dada powstającą pod opieką artystyczną założycieli Grupy – Katarzyny Chmielewskiej i Leszka Bzdyla. W przedstawieniu artyści "odbywają podróż w głąb relacji międzyludzkich i nie-ludzkich, wychodząc od pytania: Czy jednostka może być wyemancypowana, uwolniona spod wszelkiego >>obcego<< wpływu?".
"Chodzi o to", Teatr im. Kochanowskiego, Opole
Teatralna jesień nie zapomina także o najmłodszych widzach. O "najnajów" zadba Alicja Morawska-Rubczak, specjalistka od teatru dziecięcego. W Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu artystka stworzy dedykowany maluchom w wieku 8-36 miesięcy spektakl "Chodzi o to", w którym zaprosi dzieci do "odkrywania fenomenu, jakim jest stawianie pierwszych kroków". Muzykę do interaktywnego przedstawienia skomponuje Wacław Zimpel. Premiera 13 października.
Teatr dla młodzieży
Jesienią odbędą się także premiery przedstawień-laureatów 3. edycji Konkursu im. Jana Dormana organizowanego przez Instytut Teatralny. Spektakle dla młodzieży mają zostać przygotowane z myślą o prezentacjach w szkołach. Teatr im. Fredry w Gnieźnie 20 września pokaże "z czuba albo #byćjakzlatanibrahimović", spektakl nazwany przez autora i reżysera Tomasza Kaczorowskiego "teatralno-piłkarską rozgrywką". Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu zrealizuje "Dzikiego" w reżyserii Klaudii Hartung-Wójciak (premiera 4 października), a Teatr Pinokio w Łodzi – "Wolę się ścigać niż zakochiwać" w adaptacji Martyny Wawrzyniak i reżyserii Igi Gańczarczyk (premiera 18 października).
Korczakowska i Garbaczewski za oceanem
Interesująco zapowiadają się zagraniczne projekty polskich artystów. 16 listopada w nowojorskiej New School odbędzie się premiera projektu Krzysztofa Garbaczewskiego "On Being and Essence" na podstawie tekstów Alejandro Moreno Jashésa i św. Tomasza z Akwinu. Performans współreżyserowany jest przez Jima Fletchera, artystę legendarnej The Wooster Group, a wystąpią w nim – obok samego Fletchera – także studenci z New School. 28 listopada w Los Angeles "Metafizykę dwugłowego cielęcia" na podstawie tekstów Witkacego zaprezentuje Natalia Korczakowska. Projekt z udziałem aktorów Teatru Studio jest kontynuacją współpracy z prestiżowym California Institute of the Arts. Warszawska premiera międzynarodowej koprodukcji odbędzie się w lutym 2019 roku.
Źródła: materiały prasowe, e-teatr.pl