Symptomatyczną reakcję wywołał multimedialny spektakl pt. "Źródło", przygotowany przez Helenę Kaut-Howson z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Wywołał on emocje i łzy wielu widzów. Beata Howe – dyrektor Szkoły im. Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Londynie, kierownik londyńskiego Zakładu Dydaktyki Polonijnej Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie (PUNO) – napisała na Facebooku ScenyPolskiej.UK:
Doskonałe ukazanie walk o niepodległość, cierpień, wyzwań wielu generacji Polaków – od powstania listopadowego aż po czasy współczesne. Wielce wzruszająca i bolesna opowieść o tych, których upodlono i wymordowano na zsyłkach, w obozach, gettach, o tych na nieludzkiej ziemi i wszystkich, którzy przeszli gehennę II wojny światowej; pokazanie niezmiernie ważnej i ciągle pomijanej w Polsce historii Polaków w Anglii, pozbawionych Ojczyzny, i ich oddania sprawie niepodległości Ojczyzny. Źródło cierpienia i nieustannej walki oraz przetrwania, budowania na nowo i nie poddawania się – to nie tylko lekcja historii na scenie, ale też oddanie hołdu wszystkim Polakom bez względu na ich korzenie oraz lekcja dla przyszłych pokoleń.
W 2015 roku Scena Poetycka stała się Sceną Polską.UK na prawach organizacji charytatywnej. Status "charity" nie ułatwił jednak zdobywania dotacji. Polskie firmy w Londynie nie są zainteresowane finansowaniem teatru. Oferta gościnnych występów popularnych aktorów z kraju jest duża, a potrzeba obcowania ze współczesnym polskim dramatem czy z polską klasyką niekoniecznie powszechnie rozumiana przez potencjalnych sponsorów. Tymczasem dla młodych ludzi, szczególnie tu urodzonych, teatr oferuje wyjątkowy kontakt z żywym językiem polskim i literaturą. Jego publiczność na ogół nie korzysta z propozycji teatralnych zespołów krajowych. Rodzice młodego pokolenia pójdą głównie na znany polski kabaret, jakąś komedię czy występ "gwiazdy" telenoweli. Żaden teatr z Polski ze względów finansowych nie przyjedzie do Londynu z "Zemstą", z "Panem Tadeuszem", z "Tangiem". Londyńska Scena Polska.UK jest ewenementem właśnie dlatego, że prezentuje polski repertuar, dając przedstawienia na artystycznym poziomie, realizowane przez zespół zawodowych aktorów, którzy pracują za bardzo małe wynagrodzenie, kierowani pasją i chęcią grania.
Postrzeganie własnej tożsamości w nowym kraju, w jego kulturze, w społeczeństwie wielokulturowym zależy w dużej mierze od poczucia własnej wartości, znajomości historii i jej procesów, zdolności adaptacyjnych i akceptacji siebie i świata wkoło. Język polski, literatura i kultura polska stanowią część wielokulturowego społeczeństwa Wielkiej Brytanii. Polacy i polska kultura są obecni i widoczni na Wyspach Brytyjskich. Scena Polska.UK, mimo że nie wpisuje się w aktywny dialog wielokulturowy, stanowi bezprecedensowe zjawisko społeczne z uwagi zarówno na zespół ludzi, którzy ją tworzą, jak i na publiczność, która raz po raz udowadnia, że potrzebuje takiego teatru.
Autorka: Ewa Urszula Stepan
Pierwodruk tekstu ukazał się w miesięczniku "Teatr" (01/2020).