Po wojnie wrócił do Warszawy, gdzie mieszkał przez cały okres międzywojenny. Był stałym współpracownikiem miesięcznika "Skamander", "Wiadomości Literackich" (od 1924), recenzentem literackim i teatralnym "Gazety Polskiej" (od 1930), redagował tygodnik "Kultura" (1931-1932), a także "Przegląd Sportowy" (1926-1931). W 1928 roku otrzymał złoty medal w konkursie literackim IX Olimpiady, w 1935 roku Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury, w 1936 roku Państwową Nagrodę Literacką. W 1938 roku został powołany na członka PAL. Po wybuchu wojny został ewakuowany wraz z zespołem "Gazety Polskiej" do Lwowa, następnie przez Francję, Portugalię i Brazylię do Stanów Zjednoczonych (1941). Był tam założycielem komitetu redakcyjnego "Tygodnika Polskiego", współpracował z londyńskimi "Wiadomościami" Mieczysława Grydzewskiego (1945-1957). Publikował w wydawnictwach londyńskich i paryskim Instytucie Literackim (Biblioteka "Kultury"), współpracował z Radiem Wolna Europa. W 1964 roku przeniósł się do Europy, osiadając początkowo w Rzymie, później w Londynie, gdzie zmarł. W 1978 roku jego prochy przeniesiono do kraju.
Twórczość międzywojenna Wierzyńskiego rozpoczyna się tomami "Wiosna i wino" (1919) oraz "Wróble na dachu" (1921), przynosząc nieznaną wcześniej poezji polskiej dawkę radości życia o ogromnym nasileniu, co przy tradycyjnie poważnej i koturnowej polskiej liryce było istotną nowością. Podmiot liryczny, występujący jako młody człowiek żyjący wśród konkretnych realiów współczesnej miejskiej cywilizacji obnosi po ulicach swoją radość życia, programowo niefrasobliwy i zbuntowany przeciw rygorom, powadze i nudnej pryncypialności zastanego świata.
Wszystko to zmienia się począwszy od tomu "Wielka Niedźwiedzica" (1923). Poezja Wierzyńskiego traci radość, euforyczny nastrój przygasa, przechodzi w pogłębioną refleksję nad złożoną naturą życia i świata (m.in. włącza on do tego tomu wiersze wojenne z lat 1914-1918). Zjawiskiem odrębnym w jego twórczości jest w sposób mistrzowski nawiązujący wersyfikacją i tematyką do antyku tom "Laur olimpijski" (1927), który zawiera portrety sportowców w akcji. Tendencja reportażowa i realizm obserwacji łączy się w nim harmonijnie ze skłonnością do patosu i hiperboli, z pochwałą sportu i jego wartości moralnych, a nawet z hymnem na cześć przekraczającego wyznaczone sobie granice człowieczeństwa.
Kolejny tom, "Pieśni fanatyczne" (1929), przynosi ekspresjonistyczną, czy nawet preturpistyczną wizję miejskiej nędzy, wzorowaną na mechanizmach snu, zbliżoną w pewnym stopniu do onirycznych wizji Schulza, być może nawet zapowiadająca poezje miejskiego wyobcowania autorstwa Białoszewskiego.
Tom "Wolność tragiczna" (1936) to zamknięty wierszami epitafijnymi życiorys Piłsudskiego, kreujący i czerpiący z istniejącego w dwudziestoleciu mitu tej postaci, legendy o wielkim samotniku, przywódcy, który przerasta własny naród i bezskutecznie próbuje pchnąć go na drogi wielkości. Ostatni z przedwojennych tomów Wierzyńskiego, "Kurhany" (1938), napisany jest w patetycznej retoryce, 13-zgłoskowcem, opisuje bohaterów (głównie XIX-wiecznych) narodowej mitologii - kontynuacją i zamknięciem tego nurtu w poezji Wierzyńskiego jest napisana w końcu sierpnia 1939 "Wstążka z Warszawianki", synteza polskiej mitologii, w której znowu główną rolę odgrywa Piłsudski, a która zakończona jest pointą "Coś jak grecka tragedia, coś jak wieś spokojna".
W okresie wojennym Wierzyński pisze dużo (wydaje pięć tomów), stając się bardem walczącej Polski, towarzysząc żołnierzowi polskiemu w jego walce o prawo do ojczyzny i ocalenie wartości europejskiego humanizmu. Zmagania te przedstawione są jako tragiczne, pełne zwodów i rozczarowań, o czym świadczyć mogą także symboliczne tytuły tomów - "Ziemia-Wilczyca", czy "Krzyże i miecze".
W okresie powojennym Wierzyński przeżywa kryzys psychiczny, związany m.in. z utratą podczas wojny prawie całej rodziny, co przekłada się również na kryzys twórczy. Wychodzi z niego, pisząc książkę o Chopinie (Życie Chopina), a od początku lat pięćdziesiątych wydaje kolejne tomy wierszy, stanowiące nowy rozdział w dziejach jego liryki. Zmienił warsztat poetycki, odrzucił klasyczne rygory i retoryczne wysłowienie, nadał swoim wierszom formę intymnej rozmowy, wykorzystując poetykę humoru, ironię i autoironię. Wyraził w nich stoicką afirmację istnienia, poczucie więzi z ojczystą mową i ziemią, a także wyraził tragizm wygnańczego losu oraz porażenie okrucieństwem powojennego świata.
Osobne miejsce w powojennej poezji Wierzyńskiego zajmuje pamfletowy i publicystyczny "Czarny Polonez" (1968), przez niektórych badaczy ceniony dosyć nisko, przez innych (jak Michał Głowiński) stawiany obok "Poematu dla dorosłych" Adama Ważyka.
Oprócz poezji opublikował także dwa tomy opowiadań o tematyce wojennej ("Granice świata" - 1933 i "Pobojowisko" - 1944), wybór recenzji i felietonów teatralnych "W garderobie duchów" (1938), książkę o Ameryce "Moja prywatna Ameryka" (1966), a także zbiór esejów o charakterze wspomnieniowym "Cygańskim wozem. Miasta, ludzie, książki" (1966).
Twórczość
Poezja:
- Wiosna i wino, Warszawa 1919
- Wróble na dachu, Warszawa 1921
- Wielka Niedźwiedzica, Warszawa 1923
- Pamiętnik miłości, Warszawa 1925
- Laur olimpijski, Warszawa 1927
- Pieśni fanatyczne, Warszawa 1929
- Rozmowa z puszczą, Warszawa 1929
- Gorzki urodzaj, Warszawa 1933
- Wolność tragiczna, Warszawa 1936
- Kurhany, Warszawa 1938
- Barbakan warszawski, Nicea 1940
- Ziemia-Wilczyca, Londyn 1941
- Róża wiatrów, Nowy Jork 1942
- Ballada o Churchillu, Nowy Jork 1944
- Podzwonne za kaprala Szczapę, Nowy Jork 1945
- Krzyże i miecze, Londyn 1946
- Korzec maku, Londyn 1951
- Siedem podków, Nowy Jork 1954
- Tkanka ziemi, Paryż 1960
- Kufer na plecach, Paryż 1964
- Czarny polonez, Paryż 1968
- Sen mara, Paryż 1969
Proza:
- Granice świata. Opowiadania, Warszawa 1933
- W garderobie duchów. Wrażenia teatralne, Lwów, Warszawa 1938
- O Bolesławie Leśmianie. Mowa wygłoszona na uroczystym zebraniu Polskiej Akademii Literatury, Warszawa 1939
- Współczesna literatura polska na emigracji (odczyt), Nowy Jork 1943
- Pobojowisko, Nowy Jork 1944
- Życie Chopina, Nowy Jork 1953
- Cygańskim wozem. Miasta, ludzie, książki, Londyn 1966
- Moja prywatna Ameryka, Londyn 1966
Wybory:
- "Wiersze wybrane", Ossolineum, Wrocław 1991, BN I nr 275, wybór, wstęp i opracowanie: Krzysztof Dybciak
Autor: Bartłomiej Szleszyński, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, czerwiec 2003.