Histeria, alienacja i wymieranie gatunków. Lato 2019 w sztukach wizualnych
Sorry, taki mamy klimat. W te wakacje w muzeach i galeriach zobaczymy nowe prace czołowych polskich i międzynarodowych artystów, choć wygląda na to, że rzadko będą oni opowiadać historie z happy endem.
Artystka jako kardiolożka
Format wyświetlania obrazka
standardowy [760 px]
Dominika Olszowy, HAPPY END, darmowe konsultacje medyczne, Pałac Kultury i Nauki, 2016 fot. A. Hatłas
"Happy End" zapowiada już w tytule swojej nadchodzącej wystawy w Galerii Arsenał w Białymstoku Dominika Olszowy, choć objawia się w tym raczej typowy dla jej sztuki wisielczy humor. Jego przykład możemy nadal oglądać na tegorocznych Spojrzeniach w Zachęcie (18.05 – 30.06.2019), gdzie instalacja odnosząca się do dwuznacznego rozumienia stypy – jako uczty pogrzebowej i nieudanej imprezy jednocześnie – zdobyła Dominice Olszowy zasłużoną nagrodę. Nadchodząca wystawa w Białymstoku, kuratorowana przez Tomka Pawłowskiego, swój tytuł zawdzięcza pracy, którą Olszowy zrealizowała przy okazji Kongresu Kultury w 2016 roku. Odnosząc się do niewesołych warunków socjalno-bytowych pracowników kultury, Olszowy zorganizowała dla nich darmowe konsultacje kardiologiczne. Wystawa potrwa od 28 czerwca do 22 sierpnia.
Przekrojowa wystawa w Białymstoku to kolejny etap w rozkręcającej się karierze artystki, która we wrześniu pokaże też indywidualną wystawę w galerii Raster podczas Warsaw Gallery Weekend (20-22.09.2019). Podobny charakter, łączący starsze prace z najnowszymi, premierowymi realizacjami, będzie mieć także indywidualna wystawa Marka Chlandy w Muzeum Sztuki w Łodzi. "Studium posłuszeństwa", kuratorowane przez Magdalenę i Gawła Kownackich oraz Annę Saciuk-Gąsowską, tytuł czerpie z konkretnej pracy, tyle że wcześniej właściwie niewidzianej. Artysta stworzył ją, wykorzystując elementy starszych prac, kiedy demontował "Szkołę utopii" – monumentalny zeszłoroczny projekt wystawienniczo-teatralny, zrealizowany w murach dawnego Technikum Elektrycznego w Nowej Hucie. "Studium" będzie można oglądać od 28 czerwca do 13 października.
Format wyświetlania obrazka
standardowy [760 px]
Tomasz Kręcicki, "Frontman", olej na płótnie, 38 x 55 cm, 2018, fot. dzięki uprzejmości artysty
W tym sezonie na Górnym Śląsku sztuki wizualne i muzyka co rusz spotykają się ze sobą. W Muzeum Śląskim trwa właśnie (8.06 – 1.09.2019) wystawa opowiadająca o początkach lokalnej sceny hip-hopowej, którą kuratoruje artysta Szymon Kobylarz, a w dwóch katowickich galeriach wkrótce zobaczymy nowe wystawy zanurzone w dźwiękach. BWA Katowice zainauguruje w lipcu kuratorski projekt Marty Lisok zatytułowany "Głębokie słuchanie". Podważy on prymat wzroku w odbiorze sztuki i skłoni odbiorców do uważniejszego nadstawiania uszu w galerii, którą wypełniać będą nie tyle obrazy, ile śpiewy, zawodzenia, pomruki, trzeszczenia, zgrzyty, zawodzenia, oddechy, szelesty i piski.
Muzykę z wizualnością pożeni na powrót grupa Potencja, która 1 sierpnia otworzy wystawę zatytułowaną "Soundcheck" w galerii Rondo Sztuki. Krakowskie trio malarskie, tworzone przez Karolinę Jabłońską, Tomka Kręcickiego i Cyryla Polaczka, swego czasu prezentowało w Katowicach swoje fascynacje filmowe. Przy tej okazji przekształcili oni galerię w pełnoprawne kino, w którym wyświetlali swoje produkcje. Tym razem, choć każde z nich ma na koncie jakieś muzyczne próby, podejdą do sprawy nieco bardziej konwencjonalnie i zamiast w galerii koncertować, zaprezentują obrazy, w których dadzą wyraz swoim muzycznym fascynacjom. Wystawa będzie dostępna od 26 lipca do 1 września.
Format wyświetlania obrazka
standardowy [760 px]
Jennifer Allora & Guillermo Calzadilla, Wielka cisza, 2014, widok wystawy Allora & Calzadilla: Intervals, Philadelphia Museum of Art; The Fabric Workshop and Museum, 2014, dzięki uprzejmości artystów i The Fabric Workshop and Museum, fot. Carlos Avendaño
Do kluczowych haseł branych w tym sezonie na warsztat należą histeria i alienacja. Ta pierwsza stanie się hasłem przewodnim szóstej odsłony gdańskiego festiwalu performatywnego Present Performance (28.06.2019). Organizowane pod egidą Gdańskiej Galerii Miejskiej wydarzenie to jednodniowy maraton performansów w malowniczej scenerii położonego tuż przy wybrzeżu Parku Brzeźnieńskiego. Kuratorka tegorocznej edycji, Ania Batko, zaprosiła do tej scenerii intrygujący i wyjątkowo zróżnicowany zestaw młodych artystek i artystów, z których nie wszyscy kojarzeni są z medium performansu. Przykurzonej Freudowskiej kategorii nadadzą oni znamiona narzędzia politycznego, rozbijającego patriarchat i kojącego skołatane serca wyalienowanych jednostek w neoliberalnym społeczeństwie.
Alienacja właśnie stanie się z kolei głównym obiektem zainteresowania Marii Brewińskiej z Zachęty. Od 13 lipca do 29 września zaprezentuje ona w stołecznej galerii wystawę "Alienacje albo następnym razem pożar", złożoną z prac wideo gwiazd międzynarodowego świata sztuki, takich jak Allora & Calzadilla czy Camille Henrot, które zmierzą się z tytułowym pojęciem. Alienacja to dla Brewińskiej powszechne doświadczenie w czasach, kiedy rozwój technologiczny wyśliznął nam się z rąk, a relacje rynkowe bezlitośnie pochłaniają rzeczywistość, wciskając się w każdą szczelinę i wyciskając ostanie soki z naszej planety.
Format wyświetlania obrazka
standardowy [760 px]
Katarzyna Górna, projekt instalacji do wystawy „Zagłada ludzkości”, 2019
Losy Ziemi, malujące się w coraz ciemniejszych barwach, nieprzerwanie leżą na sercu polskim artystom, projektów związanych z postępującą katastrofą klimatyczną nie zabraknie więc także w te wakacje. Jedną z artystek konsekwentnie zajmujących się kwestiami środowiskowymi jest nagrodzona w zeszłym roku Paszportem Polityki Diana Lelonek. Od 12 lipca artystka będzie prezentować nową pracę przygotowaną z myślą o jednym z oddziałów lubelskiej Galerii Labirynt, mieszczącym się w murach jednej ze staromiejskich kamienic. Artystka zaprezentuje w niej delikatną, melancholijną instalację dźwiękową. Złożą się na nią nagrane przez ornitologów odgłosy śpiewających ptaków, szkopuł w tym, że należących wyłącznie do gatunków, które już wymarły.
Równie pesymistyczną narrację rozwijać będzie Katarzyna Górna w Centrum Sztuki Współczesnej Kronika w Bytomiu, gdzie otworzy się jej indywidualna wystawa kuratorowana przez Jakuba Gawkowskiego, zatytułowana za powieścią braci Strugackich "Piknik na skraju drogi". Górna, pod koniec lat 90. należąca do czołowych przedstawicielek polskiej sztuki krytycznej, na długi czas z pola sztuki niemal zniknęła i pozostawała aktywna głównie jako działaczka Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej. Od niedawna trwa jednak jej instytucjonalny powrót. Wiosną tego roku Górna pokazała w Szczecinie indywidualną wystawę "Zagłada ludzkości", skupioną na katastrofie klimatycznej i reakcjach na nią, teraz w Bytomiu (od 13 lipca do 13 września) kontynuować będzie rozpoczęte wcześniej wątki.
Format wyświetlania obrazka
standardowy [760 px]
"Abakan trzyczęściowy czarny / Kompozycja przestrzenna ciemna", 1972, technika gobelinowa, sizal na osnowie lnianej, 360 × 200 cm, 360 cm × 200 cm, 360 cm × 150 cm, kolekcja Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
Wystawiennicze powroty i rozwijające się kariery uzupełniać będą także wystawy sięgające ponownie do klasyki sztuki XX wieku. Wzmożonym zainteresowaniem międzynarodowych instytucji cieszy się w ostatnim czasie Magdalena Abakanowicz, rzeźbiarka znana przede wszystkim z nadania tkaninie statusu pełnoprawnej rzeźby. Wiosną tego roku mogliśmy jej przekrojową wystawę oglądać w Rydze, jednak jeśli nie udało wam się w tym czasie dotrzeć do Łotwy, nic straconego. Od 13 lipca do 6 października wystawę "W przestrzeni Magdaleny Abakanowicz" oglądać będzie można w Orońsku. Przewieziona z ryskiego muzeum do Centrum Rzeźby Polskiej wystawa zostanie na dodatek rozszerzona i zajmie wszystkie przestrzenie wystawiennicze, rozpleniając się też do łączącego je ogrodu.
Do równie rewolucyjnych artystek, co Abakanowicz, od międzywojnia należała Franciszka Themerson, w duecie z mężem Stefanem Themersonem tworząca awangardowe filmy, książki, spektakle i obrazy. Miłośnicy twórczości Themersonów powinni w te wakacje wybrać się do Gdańska, gdzie w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia otworzy się wystawa prezentująca indywidualny dorobek Franciszki Themerson. Kuratorowana przez Pawła Polita ekspozycja "Linie życia" koncentrować się będzie na malarskim i rysunkowym wycinku jej bogatego dorobku. Od 12 lipca do 13 października odbiorcy będą mogli śledzić proces spontanicznego kształtowania się przedstawień, wyłaniających się z dynamicznych linii i gęsto kładzionej farby.
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]