Terytoria Choreografii. Rok Marie Rambert
W niedzielę 27 września w Teatrze na Plaży w Sopocie odbędzie się premiera spektaklu tanecznego "Rambert. Tryptyk" inspirowanego postacią Marie Rambert. Rozpocznie on tegoroczną odsłonę projektu Terytoria Choreografii – nowe szlaki awangardy, cyklu prezentującego niezwykłe kobiety, ikony polskiego tańca i ich biografie.
"Pochodząca z Warszawy Marie Rambert wywarła niebagatelny wpływ na popularyzację sztuki tańca w Anglii. Obok Poli Nireńskiej, Bronisławy Niżyńskiej i Yanki Rudzkiej jest jedną z najwybitniejszych artystek awangardy tanecznej XX wieku" - mówi Barbara Schabowska, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.
Projekt "Terytoria choreografii – nowe szlaki awangardy", jest efektem współpracy Instytutu Adama Mickiewicza, Instytutu Muzyki i Tańca, Centrum Kultury w Lublinie, Lubelskiego Teatru Tańca oraz Art Stations Foundations.
Marie Rambert, choreografka, tancerka, pedagog rozwinęła talent wielu brytyjskich choreografów oraz tancerzy. Założony przez nią zespół, noszący obecnie nazwę Rambert Dance Company, jest najstarszym profesjonalnym, działającym nieprzerwanie zespołem tańca w Wielkiej Brytanii. Wciąż istnieje także stworzona szkoła – Rambert School of Ballet and Contemporary Dance.
Koncepcja przedstawienia "Rambert. Tryptyk" inspirowana życiem i twórczością polskiej choreografki Marie Rambert zwyciężyła w konkursie zorganizowanym przez Instytut Adama Mickiewicza i Instytut Muzyki i Tańca w 2019 roku i jest realizowana przez Stowarzyszenie Dance [Sic!] Associations.
Autorkami i pomysłodawczyniami produkcji są Joanna M. Czajkowska (część 1), Małgorzata Dzierżon (część 2) i Anna Akabali (część 3). Każda z części spektaklu "Rambert. Tryptyk" odnosi się do innego okresu w artystycznej, a także prywatnej biografii Marie Rambert i może istnieć samodzielnie, jako niezależna całość. Jednak dopiero zestawione razem stanowią pełną, bogatą wypowiedź artystyczną, która z jednej strony cieszy różnorodnością, z drugiej – pokazuje złożoność i przenikanie światów Marie.
Sopocka publiczność będzie mogła zobaczyć spektakl 27 i 28 września w Teatrze na Plaży w Sopocie. Poza prezentacją na żywo, produkcja będzie także dostępna online na wybranych platformach i festiwalach branżowych.
Celem projektu "Terytoria choreografii – Nowe szlaki awangardy" jest przypomnienie sylwetek wybitnych artystek awangardy tanecznej XX wieku polskiego pochodzenia - Poli Nireńskiej, Bronisławy Niżyńskiej, Marie Rambert i Yanki Rudzkiej. Prekursorkami polskiej awangardy tanecznej były kobiety – ikony historii tańca, propagatorki nowoczesnych idei, myśli i technik. Poza przypomnieniem twórczości i bogatej biografii artystek, w ramach projektu realizowane są działania rekonstrukcyjne, edukacyjne, wspierające międzynarodową wymianę i współpracę środowisk tanecznych.
W 2018 r. odbyła się pierwsza edycja projektu "Terytoria choreografii – nowe szlaki awangardy", którą otworzyła premiera spektaklu "Projekt Yanka Rudzka: Wielogłos". Wykorzystano w nim metodologię pracy Rudzkiej, tworząc współczesną choreografię w odniesieniu do niestylizowanej kultury ludowej. Do udziału w przedstawieniu zaproszono artystów z Polski, Brazylii, Armenii i Gruzji. W roku 2019 w ramach projektu powstał spektakl "Druga natura". Punktem wyjścia dla przedstawienia było życie i twórczość Poli Nireńskiej, polskiej Żydówki, tancerki i choreografki, która, mimo że całe życie była o krok przed nazistami, nigdy nie wymknęła się traumie Holokaustu. Ten rok, tak odmienny ze względu na pandemię i jej konsekwencje, należy do Marii Rambert.
Rambert. Tryptyk
Spektakl, jak sam tytuł mówi, stanowi tryptyk inspirowany życiem i twórczością tancerki, pedagog tańca i założycielki najstarszego zespołu tańca w Wielkiej Brytanii – Marie Rambert. Autorkami spektaklu są Joanna M. Czajkowska (część 1), Małgorzata Dzierżon (część 2) i Anna Akabali (część 3). Każda z części spektaklu Rambert. Tryptyk odnosi się do innego okresu w artystycznym i prywatnym życiorysie Marie Rambert i może istnieć samodzielnie jako skończona całość. Jednak dopiero zestawione razem stanowią pełną, bogatą wypowiedź artystyczną, która z jednej strony cieszy różnorodnością, z drugiej – pokazuje złożoność i przenikanie światów Marie.
Część I. "Stary kontynent"
Scena, w której doświadczenia polsko-francusko-austriackie Marie Rambert mieszają się niczym w szalonym śnie. Całość przypomina filmy Davida Lyncha czy Pedro Almodovara, tworząc niezwykły konglomerat bez oczywistej linii narracyjnej. Część ta zarówno w warstwie choreograficznej, jak i dramaturgicznej zaskakuje widza kontrastami i skojarzeniami. Inspiracją była szalona, pełna artystycznych indywidualności i awangardowych działań stara Europa sprzed I wojny światowej, w której stopniowo pojawia się widmo wojny, zacieśniając i odbierając nie tylko pole do działań twórczych, ale i po prostu do życia. Inspiracjami do stworzenia scenicznych postaci były takie osobowości, jak Isadora Duncan, Sarah Bernhardt, Ruth. St. Denis, Wacław Niżyński, Sergiusz Diagilew, Emil Jaques-Dalcroze i oczywiście Marie Rambert.
Część II. "Scena angielska"
Nawiązująca do życia i działalności Marie w Wielkiej Brytanii, ale także choreograficznie do trylogii Le Cricket, Le Rugby, Le Boxing w choreografii Susan Salomon (1930–31) i Gier Wacława Niżyńskiego (1913). Kostiumy retro, białe, sportowe, tempo zmienne. Zawodowa fascynacja i platoniczna miłość Rambert do Niżyńskiego przeplata się tu stylistycznie z wątkiem spełnionego związku Marie z Dukiem. Szczęśliwe, choć „nie bez chmur” życie rodzinne toczy się swoim trybem wbrew turbulentnym, zmiennym czasom. W pozornie przewidywalnej minimalistycznej oprawie ruch staje się niezwykle istotny. Cisza. Muzyka oddaje tęsknotę w czasach obu wojen, ale także upragnioną harmonię, piękno i sielankę czasów międzywojennych w kraju, który przyniósł miłość, udane życie rodzinne i sukces zawodowy artystki.
Część III. "Podróże artystyczne"
Powrót do galopady pomysłów i zaskakujących rozwiązań inscenizacyjnych. Świat sceniczny zanurzony w kolorach sepii niczym z archiwalnych zdjęć. Czas jazzu i podróży nie tylko artystycznych, konsumpcji świata z nowo ustanowionymi bezpiecznymi granicami. Czas odkrywania na nowo społecznych ról kobiecych i męskich w czasach pokoju. Podróż, czas i zmiana to główne wątki tej części, które odpowiadają historii trwania zespołu założonego przez Marie Rambert. Niejako efektem ubocznym jest widoczny wysiłek wykonawców – tancerzy, który można interpretować jako wysiłek wielu pokoleń artystów współtworzących dzieło jej życia.
Artystki
- Joanna Czajkowska – tancerka, choreografka, pedagog tańca, animatorka kultury, producentka wydarzeń teatralnych; członek Sekcji Tańca i Baletu ZASP. Absolwentka Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego. Od lutego 2018 doktorantka na Wydziale Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie także wykładała reżyserię, dramaturgię i inscenizację spektakli tańca. Jest laureatką licznych stypendiów, wyróżnień i nagród, z czego najważniejsze to: brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (przyznany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w grudniu 2018 roku), odznaka honorowa "Zasłużona dla kultury polskiej" przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2010). Jest Prezesem Dance [SIC!] Association i pełni funkcję dyrektora zespołu Sopockiego Teatru Tańca. Jest także głównym producentem wydarzeń organizowanych przez stowarzyszenie.
- Małgorzata Dzierżon – absolwentka Państwowej Szkoły Baletowej w Bytomiu. Jako tancerka pracowała między innymi w Królewskim Balecie Duńskim, w zespole Baletu w Göteborgu i w londyńskim Rambert. Od 2013 zajmuje się głównie pracą choreograficzną, pedagogiczną i realizacją nowych projektów artystycznych.
- Anna Akabali - choreograf, pedagog, tancerka. Edukację rozpoczęła w Ogólnokształcącej Szkole Baletowej w Bytomiu. Studiowała na Frankfurt University of Music and Performing Arts w Niemczech. Tytuł magistra sztuki zdobyła na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. W latach 2008 – 2010 związana ze Śląskim Teatrem Tańca w Bytomiu. W okresie 2011 - 2018 solistka oraz pedagog w Ankara State Opera and Ballet w Ankarze - Turcja. W latach 2018 – 2019 wykładowca akademicki w PERA – School of Performing Arts – Girne American University w Północnym Cyprze. Od roku 2020 wykładowca na Uniwersytetcie Hacettepe – Państwowym Konserwatorium w Ankarze – Turcja. Jako tancerka występowała w Polsce, Islandii, Hong Kongu, Egipcie, Turcji, Bośni i Hercegowinie, Portugalii, Anglii i Niemczech.
Premiera
27 września 2020 r. Teatr na Plaży w Sopocie
Choreografia: Joanna M. Czajkowska (część 1), Małgorzata Dzierżon (część 2), Anna Akabali (część 3)
Taniec: Joanna Nadrowska, Róża Kołoda, Joanna M. Czajkowska, Wiktoria Rudnik, Jacenty Krawczyk, Kalina Porazińska, Artur Grabarczyk, Tomasz Graczyk
Muzyka: Mariusz Noskowiak (część 1), Szymon Brzóska (część 2 i 3)
Wizualizacje: Katarzyna Teresa Turowska
Kostiumy: Alicja Gruca
Światła: Mateusz Gierc
Projekt jest częścią koordynowanego przez Instytut Adama Mickiewicza międzynarodowego programu kulturalnego, realizowanego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]