To wyjątkowa sytuacja na imprezach, gdzie z reguły prezentowane są nowości. Wśród autorów, których książki będą promowane w wiosennym katalogu Instytutu Książki, znaleźli się m.in. Stefan Themerson, Zofia Nałkowska czy Andrzej Bobkowski. Dlaczego Instytut Książki zdecydował się na taki niecodzienny rodzaj promocji polskiej literatury, przypominając książki napisane często przed ponad 50 laty - w Polsce dobrze znane, ale za granicą prawie w ogóle nie?
- Choć światowe rynki książki nastawione są zasadniczo na nowości, można zauważyć narastające zainteresowanie książkami sprzed dekad, autorów często już nieżyjących, nierzadko jakby zapomnianych. Dziś odkrywamy je na nowo i okazują się niejednokrotnie jeszcze ciekawsze i aktualniejsze niż w czasie, kiedy się ukazywały - napisano na stronie Instytutu Książki, który jest organizatorem polskiego stoiska na rozpoczynających się 8 kwietnia London Book Fair.
Według twórców projektu "Modern Classics" polska klasyka XX wieku ma się dobrze i jest znana, a tacy autorzy jak Stanisław Lem, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek czy Jerzy Andrzejewski od lat znajdują nowych czytelników na całym świecie. Dlatego w nowej ósemce "Modern Classics" znalazły się książki, które dotąd nie cieszyły się takim powodzeniem wśród zagranicznych tłumaczy i wydawców. Jakie książki według Instytutu Książki warto dziś tłumaczyć i wydawać za granicą? Oto osiem książek proponowanych zagranicznym wydawcom na wiosnę 2014 przez Instytut Książki:
1. Zofia Nałkowska "Granica" (1935) - klasyczna pozycja w dorobku Zofii Nałkowskiej, w Polsce od wielu lat w kanonie lektur szkolnych. Tragiczna historia Zenona Ziembiewicza, żonatego mężczyzny uwikłanego w romans z dawną miłością, w międzywojniu wywołała niemały skandal, poruszając istotne wówczas problemy społeczne, takie jak aborcja, bieda czy oparte na feudalnych stosunkach relacje społeczne. Czy będą też aktualne dla zagranicznych czytelników AD 2014?
2. Stefan Themerson "Wykład profesora Mmaa" (1953) - akcja książki Stefana Themersona toczy się w pewnym osiedlu termitów przypominającym nowoczesne "ludzkie" państwo. To jednocześnie satyra polityczna i bajka filozoficzna - ich wspólnym tematem jest świat Łysej Małpy, czyli człowieka. To jedno z najoryginalniejszych dzieł polskiej literatury powstawało w czasie II wojny światowej i - jak pisze Jakub Nikodem w recenzji na Culture.pl - "czuć w nim atmosferę wielkiego przesilenia europejskiej cywilizacji, po którym nic już nie będzie takie samo".
Czytaj więcej o "Wykładzie profesora Mmaa"...
3. Andrzej Bobkowski "Szkice piórkiem" (1957) - jeden z najniezwyklejszych dzienników w polskiej literatury. Pisany w czasie wojny we Francji stanowi fundamentalną krytykę zachodniej cywilizacji, jest jednocześnie manifestem osobistej wolności autora. W sporze natura/kultura Bobkowski opowiada się po stronie tej pierwszej, zażywając prostego życia w pejzażu południowej Francji, już to opalając się na śródziemnomorskiej plaży, już to pędząc na rowerze po alpejskich zboczach ("Szkice piórkiem" pozostają do dziś najwybitniejszym utworem literatury kolarskiej).
Czytaj więcej o Andrzeju Bobkowskim - cykliście, modelarzu, pisarzu...
4. Tadeusz Konwicki "Kronika wypadków miłosnych" (1974) - nostalgiczna i poetycka opowieść o miłości i dojrzewaniu w Wilnie przeddzień wybuchu II wojny światowej. W 1985 r. książka została zekranizowana przez Andrzeja Wajdę.
5. Kazimierz Brandys "Wariacje pocztowe" (1972) - epistolarna powieść Kazimierza Brandysa, zawierająca listy pisane od ojców do synów i synów do ojców i obejmująca 200 lat polskiej historii, była reakcją na propagandę antysemicką w 1968 r. i na model Polaka patrioty, dumnego ze swojej historii. "Prawdziwe wydarzenia mają w Polsce charakter nadrealny – pisał o swojej książce autor – jakby samo życie przetwarzało się w absurd, w bajeczny idiotyzm"
6. Edward Redliński "Konopielka" (1973) - klasyczny przykład nurtu chłopskiego w polskiej powieści. W "Konopielce" Redliński pokazał świat w krzywym zwierciadle, tworząc idealny obraz kultury chłopskiej, a także jej nieuchronny koniec i poddanie się kuszącej cywilizacji miejskiej.
7. Ewa Kuryluk "Wiek 21" (1992) - napisana oryginalnie po angielsku, pełna erudycji, postmodernistyczna powieść, w której mieszają się czasy, miejsca, postacie, a także gatunki literackie, wśród nich platoński dialog i XIX-wieczny romans, reportaż i science-fiction. Autorka - historyk sztuki i malarka - od 1981 r. mieszka w USA.
Fragment programu PR "Zapiski ze współczesności"", całość na ninateka.pl
8. Tomasz Mirkowicz "Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu" - postmodernistyczna powieść zmarłego przedwcześnie wybitnego tłumacza literatury anglojęzycznej, m.in. Kena Keseya, Orwella, a także "Przemian" Harry'ego Mathewsa. Z tą ostatnią zresztą "Pielgrzymka" ma wiele wspólnego - jak ona pełna jest intertekstualnych zagadek i popisowej erudycji. Poza tym pełna jest też ludzi tracących głowę (skąd jej podtytuł "powieść lipocefaliczna").
Po raz pierwszy katalog "Modern Classics" przedstawiony zostanie na rozpoczynających się 8 kwietnia w Londynie Międzynarodowych Targach Książki (The London Book Fair). To najpoważniejsza po targach frankfurckich impreza branżowa na świecie i ważne miejsce sprzedaży praw autorskich. W tym roku weźmie w niej udział ponad półtora tysiąca wystawców z ponad stu krajów, wśród nich: wydawcy, agenci literaccy, księgarze, bibliotekarze. Targi nie są otwarte dla publiczności. Program targów przewiduje liczne seminaria i spotkania branżowe. Tegoroczny "Market Focus" to Korea.
Na organizowanym przez Instytut Książki polskim stoisku zaprezentuje się 19 wystawców. Pokażemy nowości wydawnicze, książki dla dzieci i młodzieży nagrodzone przez Polską Sekcję IBBY (zobacz najpiękniejsze książki dla dzieci 2013 roku), wybór tłumaczeń polskiej literatury na języki obce – dorobek Programu Translatorskiego ©POLAND oraz specjalną wystawę – "Polish modern Classics".
Źródło: Instytut Książki, autor: Mikołaj Glińśki, 9.4.2014