W tym roku podczas wszystkich wydarzeń – spotkań, paneli, spacerów, warsztatów, wycieczek i plenerowej wystawy – w myśl festiwalowego hasła mile widziani są czworonożni towarzysze. Wstęp na wszystkie spotkania jest bezpłatny, na część trzeba się zarejestrować.
Bohaterami tegorocznego festiwalu będą autorzy oraz psy, towarzyszące im co na dzień w pisaniu. Autorka kryminałów Katarzyna Bonda pojawi się z niedawno adoptowanym ze schroniska Łukaszem, pisarka Ludwika Włodek – ze szczeniakiem Semenem. Mariusz Czubaj z kolei mieszka i pracuje z trójką nieodstępujących go psów: Fago, Lawusiem i Morusem. Anna Janko zdradziła, że suczka Mela uczestniczyła w pisaniu wszystkich jej powieści, zaś Toffi dziennikarza radiowego Michała Nogasia jest odrobinę zazdrosna o czas i uwagę, jakie jej pan poświęca książkom.
Wielkie gwiazdy literatury w kameralnych okolicznościach – deklarują organizatorzy. – Dyskusje o sprawach istotnych i zabawy nie całkiem poważne. Piękne zbrodnie, spacery w przeszłość oraz kuchnia literacka. Przez trzy dni w centrum Warszawy odbędzie się ponad 40 spotkań z udziałem stu gości z kilkunastu krajów. Wszystko to w scenerii dawnej fabryki serów.
Bliskie związki autorów i psów mają długą historię. Niektóre z nich zostaną przypomniane podczas festiwalu: przyjaźń Juliana Tuwima z Dżońciem, Zofii Nałkowskiej z Morusem, wspólna podróż przez Amerykę Johna Steinbecka z Charleyem. Przypomniany zostanie Mieczysław Grydzewski, redaktor "Wiadomości Literackich", który szczuł natrętnych pisarzy swoimi sznaucerami, a także ulubione psy Jarosława Iwaszkiewicza uwiecznione w "Dziennikach". Archiwalne zdjęcia, uzupełnione współczesnymi grafikami i fragmentami tekstów będą częścią komiksowej instalacji, a zarazem scenografią festiwalowych spotkań.
Podczas Big Book Festival z humorem i dystansem inspirujemy do czytania – mówi Anna Król, pomysłodawczyni festiwalu. – W tym roku nieco przewrotnie opowiadamy o relacjach pisarzy i psów. Oddajemy głos zwierzętom, to one "mówią", co sądzą o książkach. Ja zawsze czytam z Miszą. Mamy podobny gust. Jestem entuzjastką Iwaszkiewicza – ona pożera go w całości, dosłownie.
Wydarzenia podzielone zostały na bloki tematyczne.
- Giganci literatury – to bliskie spotkania z najważniejszymi autorami współczesnymi z Wielkiej Brytanii, Indii, Norwegii, Finlandii. Gośćmi festiwalu będą świetni powieściopisarze, m.in.: Zadie Smith, Sophie Hannah, Sofi Oksanen, Hanif Kureishi, Lars Saabye Christensen, Herbjørg Wassmo i Jeet Thayil.
- Pamięć – seria rozmów o tym, jak wspomnienia – osobiste, rodzinne i społeczne – tworzą nas i świat współczesny. W spotkaniach udział wezmą m.in. Iljas Churi, Danny Wattin, Anna Janko, Magdalena Tulli, Joanna Bator, Magdalena Grzebałkowska i Tomasz Łubieński.
- Na wschód i na zachód – rozmowy ponad podziałami i granicami. Kilka pokoleń pisarzy z Polski i krajów sąsiedzkich będzie rozbijać stereotypy i szukać bliskości. Nie koniecznie na serio. Spotkają się m.in.: Władimir Sorokin, Swietłana Aleksijewicz, Janusz Leon Wiśniewski, Boris Reitschuster, Angelika Kuźniak, Eugen Ruge, Magdalena Parys i Stefan Chwin.
- Pogadanki – nowa seria niby-wykładów, czyli wciągających opowieści ilustrowanych pięknymi fotografiami. Krzysztof Tomasik przedstawi dawne seksbomby, Monika Małkowska – najlepsze i najbrzydsze okładki książek, a Marek Beylin – nieszablonowe życie Aliny Szapocznikow. Wszystko, co chcielibyście wiedzieć nie nudząc się w trakcie.
- Z zimną krwią – blok dla osób o mocnych nerwach. Mistrzowie powieści kryminalnych i policyjni eksperci pokazują swój warsztat. Katarzyna Bonda prowadzi oględziny ciała ofiary. Mariusz Czubaj przedstawia martwą naturę. Zygmunt Miłoszewski pokazuje, jak napisać świetny serial. A Gaja Grzegorzewska uczy wyobraźni w 120 minut. Spotkania bardzo kameralne w zbrodniczych okolicznościach.
- Literatura dla kucharek – wydarzenie dla czytelników o delikatnym podniebieniu. Łukasz Modelski prowadzi w przeszłość polskich ksiąg kucharskich i wkłada literaturę do gara. Dosłownie.
- Ćwiczenia terenowe – ulubiona sekcja miłośników kultury fizycznej. Spacery i dyskusje pod gołym niebem. Podjęta zostanie próba ustanowienia rekordu w liczbie osób i psów czytających razem na wolnym powietrzu. Każdy pies otrzyma numer, a właściciel książkę.
Wydarzeniem specjalnym inaugurującym trzeci Big Book Festival – 12 czerwca wieczorem na dziedzińcu dawnej fabryki przy Hożej 51 – jest multimedialny spektakl z muzyką na żywo "Wieczorem. W poszukiwaniu Jerzego Pilcha". W rolach głównych wystąpią: Łukasz Simlat i Janusz Chabior. Reżyseruje Krzysztof Czeczot. Muzykę komponuje Adam Walicki.
Po Sławomirze Mrożku i Jarosławie Iwaszkiewiczu Jerzy Pilch jest trzecim gigantem polskiej literatury, którego twórczość w zaskakujący sposób przybliża Big Book Festival. Wydarzeniami poprzednich edycji były literackie maratony tekstów Mrożka i Iwaszkiewicza w wykonaniu ludzi kultury, polityki i mediów. Tym razem organizatorzy festiwalu zapraszają na autorski spektakl będący dyskusją z prozą Pilcha.
Wieczorem, w przeszklonym z czterech stron kontenerze spotykają się aktorzy, przeplatają się dialogi narratorów, fragmenty prozy, wywiadów prasowych, muzyka, projekcje video, oraz fragmenty filmów.
Stajemy po stronie czytelnika – mówi autorka scenariusza Anna Król – sięgamy po cytaty z Jerzego Pilcha, tak jak sięga się po książkę – by obcować z nią po swojemu, by uczynić opowieść pisarza własną historią.
W programie jest 50 spotkań, dyskusji, warsztatów, spacerów, wystaw i akcji. Pełny program festiwalu można znaleźć na stronie www.bigbookfestival.pl
Lubimy żartować o rzeczach ważnych. Ale zachęcamy też, by hasło "Człowiek nie pies i czytać musi!" interpretować wprost – dodaje Anna Król. – Czytanie jest jedną z największych i najłatwiej dostępnych dla człowieka przyjemności. Refleksja, zdolność interpretowania i przeżywania literatury to wyjątkowy dar, który traktujemy dość zdawkowo albo rezygnujemy z niego na rzecz innych rozrywek. A przecież literatura sprawia, że czujemy się w pełni ludźmi. Myślę, że psy po cichu zazdroszczą nam czytania.
Big Book Festival organizowany jest od 2012 roku przez Fundację "Kultura nie boli". To jedyny międzynarodowy festiwal literacki organizowany w Warszawie. Angażuje autorów, wydawców, publiczność, instytucje publiczne i prywatne do współtworzenia ekscytujących wydarzeń; pokazuje nowe sposoby przeżywania i funkcjonowania literatury. Festiwalowi towarzyszą: poczucie humoru, akcje społeczne i niezobowiązująca atmosfera.
Źródło: materiały organizatorów, PAP; opracował: jrk