Stacja, otwarta we wrześniu 2014 r., nie straciła swojej pierwotnej funkcji, jednak obszar dworca obsługującego głównie kolej podmiejską zajmuje zaledwie 20 proc. całości. Zachwycający projekt Jana Sikory (Sikora Wnętrza) przyciąga nie tylko mieszkańców miasta (liczba czytelników wzrosła o 50 proc.), lecz także zazdrosne spojrzenia miłośników architektury z całego świata. Jury prestiżowego amerykańskiego konkursu Library Interior Design Awards uznało Stację Kultura za najpiękniejszą bibliotekę globu w kategorii Single Space Design. Ta lokalna przestrzeń na światowym poziomie jest obowiązkowym przystankiem dla wszystkich amatorów książek i niebanalnych aranżacji wnętrz.
Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka
Biblioteka Akademicka w Katowicach, fot. Jakub Certowicz / CINiBA Jorge Luis Borges opisywał wszechświat jako wyśnioną Bibliotekę o nieokreślonej liczbie sześciobocznych galerii, nieskończenie wielu piętrach, spiralnych schodach i wszystkich książkach świata. Namiastkę tajemniczości tej utopijnej wizji udało się zachować autorom książnicy dwóch katowickich uniwersytetów – śląskiego i ekonomicznego – architektom z pracowni HS99. Niełatwo oszacować liczbę kondygnacji ani wielkość księgozbioru ułożonego na blisko 60 km półek. Wnętrze wykonane z geometryczną precyzją daje poczucie harmonii i wyciszenia. Wyjątkowy klimat tworzą również okna: w dzień przez 4 tys. przeszklonych szczelin wpada rozproszone słońce, natomiast po zmierzchu sztuczne światło układa mozaikę ciemnych i jasnych pól na powierzchni budynku.
Bryła o kształcie dwóch przenikających się prostopadłościanów różnej wielkości idealnie komponuje się z urbanistycznym krajobrazem Katowic. Intensywny kolor piaskowca (mieszkańcy nazywają gmach "rudzielcem") to ukłon w stronę ceglanej zabudowy sąsiednich obiektów przemysłowych czy śląskich familoków. Wielokrotnie nagradzaną realizację powołano do życia w 2012 r.
Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
Budynek Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, 1994-1999, projekt: Marek Budzyński, Zbigniew Badowski, fot. Marek Budzyński Architekt Sp. z o.o. "Hinc omnia" (z łac. "Stąd wszystko") – głosi napis na wielkiej, otwartej księdze, wieńczącej wejście do uniwersyteckiej skarbnicy wiedzy. Strzegą jej ustawione na kolumnach rzeźby czterech mędrców: Kazimierza Twardowskiego, Jana Łukasiewicza, Alfreda Tarskiego, Stanisława Leśniewskiego. Zanim jednak przekroczymy próg głównego gmachu, musimy wejść w tzw. uliczkę – pasaż przykryty przeszklonym dachem, łączący dwa budynki. Frontową część o kształcie rogala wynajmują instytucje komercyjne, a jego fasadę zdobi 8 tablic z tekstami w różnych językach, notacją matematyczną oraz fragmentem Etiudy b-moll Karola Szymanowskiego. Ideą architektów Marka Budzyńskiego i Zbigniewa Badowskiego było uzyskanie wrażenia przejścia z targowiska do świątyni, przytłoczenie monumentalną i otwartą przestrzenią, zderzenie tradycji z nowoczesnością (katalogi kartkowe obok stanowisk komputerowych).
Na dachu oddanej do użytku w 1999 r. biblioteki na Powiślu trzy lata później otworzono ogród. Zaprojektowany przez Irenę Bajerską, jest jednym z największych i najpiękniejszych ogrodów dachowych w Europie. Jego dolną i górną część o łącznej powierzchni ponad 1 ha spaja strumień z kaskadowo spływającą wodą. Na wyższym poziomie wydzielono strefy: karminową, złotą, srebrną i zieloną (nazwane tak od kolorów kwitnących roślin), a z mostków i tarasu widokowego można podziwiać panoramę stolicy lub przez okna zajrzeć do wnętrza gmachu.
Z okazji 200-lecia istnienia biblioteki i uczelni Amazon przekazał 200 czytników Kindle, które będą mogli wypożyczyć studenci. W ten sposób BUW stanie się największą – i jedyną uniwersytecką – kindloteką na Starym Kontynencie.
Biblioteka Jagiellońska
Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, fot. dzięki uprzejmości architekta Jeśli już mowa o bibliotekach uniwersyteckich, to na liście nie mogło zabraknąć popularnej Jagiellonki. Książnica najstarszej uczelni w Polsce parokrotnie zmieniała swoją siedzibę, by jeszcze przed II wojną światową stanąć przy al. Mickiewicza, będącej częścią Alei Trzech Wieszczów w Krakowie. Monumentalny i szlachetny gmach na rzucie litery "T" wykonano według szkiców Wacława Krzyżanowskiego. Czytelnię główną otoczono galeriami, klatka schodowa nabrała pałacowego charakteru, a lekkie i świetliste wnętrza pasowały do elewacji, mającej sprawiać wrażenie rzędów książek ustawionych na półkach. Po wojnie ten modernistyczny budynek rozbudowywano dwukrotnie: w latach 1961-63 przedłużono tylną część biblioteki według pomysłu Jerzego Wierzbickiego, a w okresie 1995-2001 dostawiono skrzydło z wejściem od ulicy Oleandry – zgodnie z koncepcją Romualda Loeglera.
Biblioteka Jagiellońska, uznawana za książnicę narodową, gromadzi swoje zbiory od XIV w., kładąc nacisk na publikacje z zakresu humanistyki. Kompletuje i archiwizuje wszystkie druki polskie wydane w kraju i za granicą. Jej bogaty księgozbiór wraz z bibliotekami instytutowymi liczy ponad 7,5 mln pozycji, w tym wiele manuskryptów i starodruków. Do najcenniejszych zabytków języka polskiego należą: XV-wieczny zapis "Bogurodzicy", rękopisy "De revolutionibus..." Mikołaja Kopernika czy Scherza E-dur Fryderyka Chopina, a nawet "Liber viginti artium" – "Księgę dwudziestu sztuk", którą legenda związała z mistrzem Twardowskim (plamę na pergaminie uznano za odcisk łapy szatana). Zapewne takie miejsce miał przed oczami Umberto Eco, gdy mówił o bibliotece, która "staje się przygodą", i o "odkrywaniu książek, których istnienia się nie podejrzewało".
Biblioteka Raczyńskich
Biblioteka Raczyńskich, Poznań, projekt: JEMS Architekci, fot. Juliusz Sokołowski Historia tej placówki sięga 1829 r., kiedy to hrabia Edward Raczyński otworzył regionalny ośrodek kultury polskiej pod zaborem pruskim. Klasycystyczny pałac, przypisywany francuskim architektom Charlesowi Percierowi i Pierre-Francois Fontainowi a inspirowany paryskim Luwrem, stanął frontem do placu Wolności w Poznaniu. Podstawą księgozbioru pierwszej na ziemiach polskich biblioteki publicznej była prywatna kolekcja fundatora. Dziś książnica czuwa nad archiwami Józefa Ignacego Kraszewskiego, Kazimiery Iłłakowiczówny czy Henryka Sienkiewicza.
