Atmosferę sensacji wokół aktorki pogłębia ukazanie się na łamach "Przekroju" powieści w odcinkach "Jestem, jaka jestem" (1963). Autorem był Stanisław Dygat (pisał pod pseudonimem Anna Tarczyńska), lecz skandalizujące zwierzenia przypisano Kalinie Jędrusik. Uznawana za symbol seksu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych oraz aktorkę kontrowersyjną, nie pasowała do okresu "małej stabilizacji", nie pasowała również do żadnego z oficjalnie i urzędowo zalecanych kobiecych typów. Iwona Kurz w "Dialogu" (2000, nr 09) pisała:
Telewizyjny triumf Kaliny Jędrusik okazał się tymczasowy, w drugiej połowie lat sześćdziesiątych zniknęła z ekranów, zgodnie z legendą za sprawą samego I Sekretarza, Władysława Gomółki.
Pojawiała się jedynie w kolejnych Kabaretach Starszych Panów, gdyż Jeremi Przybora i Jerzy Wasowski zagrozili, że bez Kaliny nie będzie kabaretu.
Film zainteresował się aktorką w 1957 roku. Zadebiutowała u Tadeusza Chmielewskiego w filmie "Ewa chce spać" niewielką, lecz bardzo dynamiczną rolą mieszkanki hotelu robotniczego. W roli tej ujawniła niezwykły talent komediowy, który jedynie w kilku filmach został wykorzystany przez reżyserów. Z autoironią i przekorą zagrała Kazimierę Paluch - "Fatimę" w odcinku "Uprzejmy morderca" (2) w serialu "Kapitan Sowa na tropie" Stanisława Barei (1962). Wcieliła się w pełną finezji, zabawną Zuzannę w "Upale" Kazimierza Kutza (1964) - filmie zrealizowanym według scenariusza Jeremiego Przybory. Parodiowała samą siebie w "Dzięciole" Jerzego Gruzy (1970). Największą i najciekawszą jej rolą komediową była Joanna w "Lekarstwie na miłość" Jana Batorego (1965). Zagrała zakochaną dziewczynę, pechowo wplątaną w kryminalną historię. Aktorka potrafiła tę postać przedstawić z naturalnym i szczerym komizmem, pełnym młodzieńczej werwy i ekspresji.
Była najciekawszą odtwórczynią postaci kobiet w adaptacjach prozy Stanisława Dygata. W "Spóźnionych przechodniach" (1962), w noweli "Czas przybliża, czas oddala" (1) Gustawa Holoubka zagrała Annę, kobietę która w nieśmiałym młodzieńcu budzi mężczyznę, a w noweli "Nauczycielka" (5) Jana Rybkowskiego w dowcipnej scence pojawia się razem z mężem, Stanisławem Dygatem. Zaś w filmie "Jowita" Janusza Morgensterna (1967) - wystąpiła w roli Heleny. Jak pisał Maciej Maniewski ("Kino" 2003 nr 07/08):
Zagrała tu kobietę piękną i pociągającą, chociaż właściwie cały czas pozostaje bierna, jakby oddawała ekran na wyłączny użytek partnerów. Tymczasem właśnie ona koncentruje uwagę, wnosi erotyczny niepokój, buduje zmysłowe napięcie.Niezbyt często oferowano aktorce interesujące role filmowe.
Jak sama mówiła, co przytoczono na łamach "Twojego Stylu" (2001, nr 9):
Nie chciano mnie, nie umiano wykorzystać mojej urody i zdolności. Wyskubana zostałam ze swoich kolorowych piórek.
W latach siedemdziesiątych rzadziej występowała w teatrze, telewizji i w filmie. A jednak właśnie wtedy, w roku 1974 zagrała u Andrzeja Wajdy jedną ze swych najlepszych ról - Lucy Zukerową w filmie i w serialu "Ziemia obiecana". Jak pisał Maciej Maniewski. ("Film" 1984 nr 42):
Postać bogatej, opętanej miłością Żydówki, została utrzymana w jednolitej tonacji, zarysowana jedną, grubą kreską. Jędrusik przedstawiła ją z wielką ekspresją, często ze świadomym przerysowaniem. Podkreślając jej animalistyczną naturę stworzyła postać rodem jakby z Felliniego. Trafnie zdołała rozłożyć akcenty dramatyczne, budując nastrój potęgującego się zagrożenia. (...) Traktując rolę bardzo emocjonalnie, wielki nacisk położyła także na pogłębienie psychiki tej jednoznacznej w założeniach postaci.
Po tej roli aktorka na kilka lat zniknęła z ekranów. Dopiero w roku 1980 zagrała malowniczą postać Cyganki w niemieckim filmie "Levins Mühle" / "Młyn Levina", a w 1982 w telewizyjnym serialu "Hotel Polan und seine Gäste" / "Hotel Polanów i jego goście" Horsta Seemanna. Jak pisała Renata Wąsowska w "Iluzjonie" (1994 nr 03-04):
Rola Józefiny Polan zaskoczyła wszystkich ciepłem i wielką dojrzałością kobiety ciężko doświadczonej przez los, która wbrew wszystkiemu nie poddała się życiu. W tej artystycznej wypowiedzi Kalina Jędrusik zawarła część prawdy swoich własnych przeżyć.
Warta wspomnienia jest rola przewrotnej zbrodniarki w filmie "Gdzie jest trzeci król" Ryszarda Bera (1966) i uwodzicielskiej Wąsowskiej w "Lalce" Wojciecha J. Hasa (1968).
Pozostałe role filmowe to między innymi: prostytutka w "Dziś w nocy umrze miasto" Jana Rybkowskiego (1961); aktorka Barbara Percykówna w "Jutro premiera" Janusza Morgensterna (1962); kasztelanowa Robroncka w "Mazepie" Gustawa Holoubka (1975); charakteryzatorka Gertruda w "Barytonie" Janusza Zaorskiego (1984); żona milionera w "O-bi, o-ba, koniec cywilizacji" Piotra Szulkina; madame Elli w "C.K. Dezerterzy" Janusza Majewskiego (1985); Maria Prymasiak w "Dziewczętach z Nowolipek" Barbary Sass; aktorka rewiowa w "Misji specjalnej" Janusza Rzeszewskiego (1987). Ostatnie role aktorki z 1991 roku to: żona profesora w "Ferdydurke" Jerzego Skolimowskiego i nauczycielka śpiewu w "Podwójnym życiu Weroniki" Krzysztofa Kieślowskiego. Renata Wąsowska na łamach "Iluzjonu" (1994 nr 03/04) pisała:
Dziś w chaosie wszystkich przemian i przewartościowań obyczajowych jej artystyczny wizerunek jawi się jak najpiękniejszy portret kobiecy malowany ręką mistrza. Wspomina się Kalinę z nostalgią i wzruszeniem, otaczając ją kultem wyrażanym w najlepszych słowach - wybitna, niepowtarzalna, niezastąpiona. Tylko nikt nie potrafi już powiedzieć, dlaczego jeszcze jeden polski talent został tak głupio i bezmyślnie zmarnowany.
Powstały dwa filmy telewizyjne o aktorce: "Kalina" Jana Sosińskiego - jest to monolog aktorki ułożony z fragmentów dwóch wywiadów, oraz "Nie odchodź" Tadeusza Pawłowicza - gdzie reżyser przytacza dwanaście wspomnień o aktorce, opowieści osób, które ją bliżej znały.
W 1994 roku została wydana książka Piotra Gacka "Kalina Jędrusik. Muzykalność na życie", a w 2020 - "Z kim ci będzie tak źle jak ze mną? Historia Kaliny Jędrusik i Stanisława Dygata" autorstwa Remigiusza Grzeli. Jest też jedną z bohaterek "Zachłannych na życie" Sławomira Kopra (wyd. 2015). W 2021 roku wydano następną po książce Piotra Gacka biografię Jędrusik autorstwa Uli Ryciak (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2021), a 19 listopada tego roku odbędzie się premiera fabularnego filmu o aktorce "Bo we mnie jest seks" w reżyserii Katarzyny Klimkiewicz.
Nagrody:
- 1961 - nagroda za wykonanie piosenki "Mój pierwszy bal", która zdobyła tytuł "Radiowej Piosenki Roku"
- 1962 - Złota Maska w plebiscycie "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszego aktora telewizyjnego
- 1963 - Srebrna Maska w plebiscycie "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszego aktora telewizyjnego
- 1964 - I nagroda dla piosenki "Z kim tak ci będzie źle jak ze mną" i wyróżnienie za jej wykonanie na festiwalu w Opolu
- 1966 - I nagroda na koncercie premier i nagroda dziennikarzy na festiwalu w Opolu
- 1967 - "Polne Kwiaty" - nagroda w plebiscycie widzów Wielkopolski, za rolę w filmie "Jowita"
- 1988 - odznaka "Zasłużony Działacz Kultury"
Opracowała: Halina Olczak-Moraczewska, kwiecień 2006, aktualizacja: listopad 2021, ZLS.