Krzysztof Meyer jest także autorem kilku oper, najsłynniejsza z nich to pełnospektaklowa opera kosmiczna, czyli ''Cyberiada'' na podstawie opowiadań Stanisława Lema z tomu ''Cyberiada''. Meyer zaczął pisać ją zaraz po studiach, nie posiadając żadnego zamówienia; libertto miał napisać nikt inny, tylko Lem we własnej osobie. Meyer mówił:
Z tej współpracy nic nie wyszło, bo ja wyjechałem na studia do Paryża, Lem był bardzo zajęty. Umówiliśmy się, że to libretto ja napiszę. W dużej mierze pozmieniałem tekst Lema, do trzeciego aktu wziąłem "Przyjaciela Automateusza" z "Bajek robotów". Niemal od razu ''zobaczyłem'' swą przyszłą operę [...]. Nad partyturą pracowałem prawie dwa lata, po czym wysłałem ją na konkurs do Monako i otrzymałem (podobno jednogłośnie) Grand Prix.
Premiera ''Cyberiady'' odbyła się w 1986 roku w niemieckim Wuppertalu, polska premiera miała miejsce dopiero w 2013 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Wcześniej jeden akt został sfilmowany przez Telewizję Polską, która wcześnie zarzuciła ten projekt, a z polskimi dyrektorami teatrów kompozytor nie mógł znaleźć nici porozumienia. ''Słyszałem najrozmaitsze argumenty, a to że ''rzecz niedojrzała'', a to że ''tematyka przestarzała'', lub ''utwór niepraktyczny'' – opowiadał kompozytor.
Pianista i wykładowca
W latach 1966–1968 współpracował jako pianista z krakowskim zespołem muzyki współczesnej MW2. W okresie tym rozpoczął również swoją działalność jako pedagog. W latach 1966-87 nauczał kompozycji i przedmiotów teoretycznych w Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie od 1972 do 1975 był również prorektorem, a w latach 1975–1987 – kierownikiem Katedry Teorii Muzyki. W roku akademickim 1980/81 przebywał dzięki stypendium "Auswaertige Künstler zu Gast" w Hamburgu.
Od 1987 jest profesorem kompozycji w Hochschule für Musik w Kolonii. Wykładał także muzykę współczesną w Austrii, Brazylii, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Wenezueli i Związku Radzieckim. Należy do Akademie der Künste w Mannheim. Ponadto w sezonie 1991/92 był composer-in-residence w Filharmonii Kolońskiej, a w 1996 – na festiwalu w Seattle. Muzyka Krzysztofa Meyera była wykonywana w wielu najważniejszych ośrodkach muzycznych, m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku, Berlińskiej Filharmonii i wiedeńskim Wiener Musikverein. Czynnie udziela się także w Związku Kompozytorów Polskich; w latach 1971–1989 był członkiem Zarządu Głównego, w latach 1985-89 - prezesem. Od 1974 do 1988 uczestniczył też w pracach Komisji Repertuarowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień".
Meyer pisze: od Szostakowicza do Lutosa
Krzysztof Meyer zajmuje się również pisarstwem muzycznym. Napisał pierwszą polską monografię życia i twórczości Dymitra Szostakowicza (Kraków 1973; wydanie niemieckie Lipsk 1980) oraz "Dymitr Szostakowicz i jego czasy" (wydanie francuskie: Paryż 1994; wydanie niemieckie: Bergisch-Gladbach 1995 i Moguncja 1998; wydanie holenderskie: Amsterdam 1996; wydanie hiszpańskie: Madryt 1997; wydanie rosyjskie: St. Petersburg 1998; wydanie polskie: Warszawa 1999). W wywiadzie przeprowadzonym przez Agnieszkę Lewandowską-Kąkol Meyer opowiadał:
Łączenie mojej osoby z postacią Dymitra Szostakowicza wynika być może z kilku przyczyn. Po pierwsze byłem jedynym polskim kompozytorem, który pozostawał z Szostakowiczem w bliskich kontaktach. Po drugie, przed laty napisałem o nim książkę, która doczekała się kilkunastu wydań w kilku językach i uważana jest do dziś za klasyczną pozycję w Szostakiewiczowskiej bibliografii. Po trzecie, gdy miałem kilkanaście lat, jego twórczość rzeczywiście mnie fascynowała, ale była to jedna z kilku fascynacji, która, jak i pozostałe, nie trwała zbyt długo.
Wspólnie z żoną napisał dwutomową biografię Witolda Lutosławskiego. Przygotował wiele referatów i artykułów poświęconych muzyce i twórcom XX wieku i wybranym zagadnieniom z teorii muzyki, które ukazywały się w takich periodykach, jak "Melos", "Muzyka", "Ruch Muzyczny", "Das Orchester", "Sovetskaya Muzyka".
Nagrody i osiągnięcia
Za twórczość kompozytorską Krzysztof Meyer otrzymał wiele nagród: w 1966 roku – II nagrodę na Konkursie Młodych Kompozytorów Związku Kompozytorów Polskich za "Symfonię op. 10" (1964) i I nagrodę na Concours des Jeunes Compositeurs w Fontainebleau za pieśni do słów Szekspira, w 1967 – wyróżnienie na Konkursie Kompozytorskim im. Grzegorza Fitelberga za "Symfonię nr 2 'Epitaphium Stanisław Wiechowicz in memoriam'" op. 14 na chór mieszany i orkiestrę (1966–1967), w 1968 – I nagrodę na tym samym konkursie za "Symfonię nr 3 'Symphonie d'Orphee'" op. 20 na chór mieszany i orkiestrę (1968), w 1970 – Grand Prix de Composition Musicale Fundacji Księcia Pierre de Monaco za operę "Cyberiada" op.15 (1967–1970) oraz wyróżnienie na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu za "Kwartet smyczkowy nr 2" op. 23 (1969), w 1972 – II nagrodę na Konkursie Kompozytorskim im. Artura Malawskiego w Krakowie za "Concerto da camera op. 29" na obój, perkusję i smyczki (1972), w 1974 – I nagrodę na Konkursie im. Karola Szymanowskiego w Warszawie za "Symfonię nr 4" op. 31 (1973), w 1975 – Medal Rządu Brazylii za "Kwartet smyczkowy nr 4" op. 33 (1974), w 1976 – wyróżnienie na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO za "Kwartet smyczkowy nr 3" op. 27 (1970–1971), a w 1977 – Medal Rządu Brazylii za "Concerto retro" op. 39 na flet, skrzypce, wiolonczelę i klawesyn (1976).
Ponadto otrzymał: dwukrotnie Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1973, 1975), Złoty Krzyż Zasługi (1974), Odznakę "Zasłużony Działacz Kultury" (1979), Nagrodę im. Gottfrieda von Herdera (1984), Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich (1992), Nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1994), Nagrodę im. Johanna Stamitza w Mannheim (1996), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1997) oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2003).
Ważniejsze kompozycje:
- "Sonata na wiolonczelę" op. 1 (1959-61)
- "Introspekcja" op. 2 na 5 wiolonczel (1960)
- "Aforyzmy" op. 3 na fortepian (1961)
- "Muzyka na trzy wiolonczele, kotły i fortepian" op. 4 (1961-62)
- "Sonata fortepianowa nr 1" op. 5 (1962)
- "Sonata fortepianowa nr 2" op. 7 (1963)
- "Kwartet smyczkowy nr 1" op. 8 (1963)
- "Pieśni rezygnacji i zaprzeczenia" op. 9 na sopran, skrzypce i fortepian (1963)
- "Interludio statico" op. 11 na klarnet i 4 wiolonczele (1963-64)
- "Concerto da camera" op. 6 na flet, perkusję i smyczki (1964)
- "Symfonia nr 1" op. 10 (1964)
- "Koncert skrzypcowy nr 1" op. 12 (1964-65)
- "Sonata fortepianowa nr 3" op. 13 (1964-66)
- "Quartettino" op. 16 na sopran, flet, wiolonczelę i fortepian (1966)
- "Symfonia nr 2 'Epitaphium Stanisław Wiechowicz in memoriam'" op. 14 na chór mieszany i orkiestrę (1966-67)
- "Hommage à Nadia Boulanger" op. 17 na flet, altówkę i harfę (1967)
- "Pięć utworów kameralnych" op. 18 na mezzosopran, klarnet, skrzypce i altówkę (1967)
- "Cyberiada" op. 15, opera komiczna w 3 aktach (1967-70)
- "Symfonia nr 3 'Symphonie d'Orphee'" op. 20 na chór mieszany i orkiestrę (1968)
- "Sonata fortepianowa nr 4" op. 22 (1968)
- "Kwartet smyczkowy nr 2" op. 23 (1969)
- "Quattro colori" op. 24 na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (1969-70)
- "Kwartet smyczkowy" nr 3 op. 27 (1970-71)
- "Concerto da camera" op. 29 na obój, perkusję i smyczki (1972)
- "Sonata na klawesyn solo" op. 30 (1972-73)
- "Symfonia nr 4" op. 31 (1973)
- "Koncert na trąbkę i orkiestrę" op. 35 (1973-75)
- "Kwartet smyczkowy nr 4" op. 33 (1974)
- "Śpiewy polskie" op. 34 na sopran i orkiestrę (1974)
- "Czarodziejskie obrazki" op. 21a na fortepian (1975)
- "Sonata na skrzypce solo" op. 36 (1975)
- "Sonate de sons rayonnants" na fortepian (1975-2003)
- "Moment musical" na wiolonczelę (1976)
- "Fireballs" op. 37 na orkiestrę (1976)
- "Lyric Triptych" op. 38 for tenor and chamber orchestra (1976)
- "Concerto retro" op. 39 na flet, skrzypce, wiolonczelę i klawesyn (1976)
- "Trzy utwory na perkusję i taśmę" op. 40 (1976)
- "Symfonia D-dur w stylu W. A. Mozarta" op. 41 (1976-77)
- "Kwartet smyczkowy nr 5" op. 42 (1977)
- "Dwadzieścia cztery preludia na fortepian" op. 43 (1977-78)
- "Suita dziecięca" op. 25a na fortepian (1978)
- "Symfonia nr 5" op. 44 na smyczki (1978-79)
- "Dziewięć fraszek Stanisława Jerzego Leca" op. 45 na sopran i fortepian (1979)
- "Koncert fortepianowy" op. 46 (1979)
- "Interludio drammatico" op. 48 na obój i zespół (1979-80)
- "Hrabina" op. 49, balet w 1 akcie na motywach opery Stanisława Moniuszki (1980)
- "Trio" na skrzypce, wiolonczelę i fortepian op. 50 (1980)
- "Sonata per flauti solo" op. 52 (1980)
- "Gracze" op. 53, pełna wersja opery Dymitra Szostakowicza w 3 aktach (1980-81)
- "Sześć preludiów" na skrzypce solo (1981)
- "Kwartet smyczkowy nr 6" op. 51 (1981)
- "Colloquium" niedzielne na ulicy op. 54 na baryton i fortepian (1981)
- "Skrzypcowy kramik" op. 55 na skrzypce i fortepian (1981)
- "Canzona na wiolonczelę i fortepian" op. 56 (1981)
- "Sonatina for the Young" op. 55a for violin and piano (1981-83)
- "Symfonia nr 6 'Symfonia Polska'" op. 57 (1982)
- "Hommage à Johannes Brahms" op. 59 na orkiestrę (1982)
- "Pezzo capriccioso" op. 60 na obój i fortepian (1982)
- "Koncert na flet i orkiestrę" op. 61 (1983)
- "Sonata na wiolonczelę i fortepian" op. 62 (1983)
- "Canti Amadei" op. 63, concerto da camera na wiolonczelę i orkiestrę (1983-84)
- "Concerto da camera" op. 64 na harfę, wiolonczelę i smyczki (1984)
- "Kwartet smyczkowy nr 7" op. 65 (1985)
- "Kwartet smyczkowy nr 8" op. 67 (1985)
- "Concerto retro" op. 39a na flet, klawesyn i smyczki (1986)
- "Kwartet na 4 saksofony" op. 65a (1986)
- "Kwintet klarnetowy" op. 66 (1986)
- "Capriccio" op. 69 na 6 instrumentów (1987-88)
- "Musica incrostata per orchestra" op. 70 (1988)
- "Wjeliczalnaja" op. 71 na chór mieszany (1988)
- "Wittener Kammermusik" na flet, obój i klarnet (1988)
- "Klonowi bracia" op. 72, opera dziecięca w 2 aktach (1988-89)
- "Caro Luigi" op. 73 na 4 wiolonczele i smyczki (1989)
- "Fanfare für acht Posaunen" (1989)
- "Kwartet smyczkowy nr 9" op. 74 (1989-90)
- "Fantazja" na organy op. 75 (1990)
- "Monolog" na wiolonczelę solo (1990)
- "Kwintet fortepianowy" op. 76 (1990-91)
- "Pezzo per Mauro" op. 77 na flet, saksofon altowy, puzon, fortepian, kontrabas i perkusję (1991)
- "Koncert na saksofon altowy i orkiestrę smyczkową" op. 79 (1992)
- "Carillon pour orchestre" op. 80 (1992-93)
- "Trio" na flet, altówkę i gitarę op. 78 (1992-94)
- "Trio smyczkowe" op. 81 (1993)
- "Kwartet smyczkowy nr 10" op. 82 (1993-94)
- "Misterioso" op. 83 na skrzypce i fortepian (1994)
- "Koncert wiolonczelowy nr 2" op. 85 (1994-95)
- "Te Deum" op. 84 na chór mieszany (1995)
- "Sonata na skrzypce i orkiestrę" op. 86 (1995)
- "Msza" op. 68a na chór mieszany i orkiestrę (1995-96)
- "Farewell Music" op. 88 na orkiestrę (1997)
- "Au delà d'une absence" op. 89 na kwartet smyczkowy (1997)
- "Trio" na klarnet, wiolonczelę i fortepian op. 90 (1997-98)
- "Stworzenie świata" op. 91, oratorium (1999)
- "Capriccio interrotto" op. 93 na skrzypce i fortepian (2000)
- "Impromptu multicolore" op. 92 na dwa fortepiany (2000)
- "Les sons rayonnants" na 2 pianole i komputer (2000)
- "Cinque colori" na flet, skrzypce, wiolonczelę, perkusję i fortepian (2001)
- "Koncert na klarnet i orkiestrę" op. 96 (2001)
- "Kwartet smyczkowy nr 11" op. 95 (2001)
- "Symfonia nr 7" op. 97 (Symfonia czasu przemijającego) (2001-2002)
- "Trio" na obój, fagot i fortepian op. 98 (2002)
- "Sonata na wiolonczelę i fortepian nr 2" (2003-2004)
- "Epitafium" op. 100 na 3 wiolonczele i fortepian (2004)
- "Duetti concertanti" op. 101 na fagot i fortepian (2004)
- "Metamorfozy" op.102 na saksofon altowy i fortepian (2004)
- "Kwartet smyczkowy nr 12" op. 103 (2004-2005)
- "Quasi una fantasia" op. 104 na fortepian (2005)
- "Koncert podwójny" na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę op. 105 (2005-2006)
- "Souvenir de Sanssouci" na pianolę (2006)
- ''Te Deum'' na chór a capella (2006)
- ''Musique scintillante'' na orkiestrę (2007)
- ''Kwintet'' na 4 saksofony i fortepian (2007)
- II Sonata na wiolonczelę solo (2007)
- VIII Symfonia "Sinfonia da requiem" do słów Adama Zagajewskiego (2009)
- ''Kwartet fortepianowy'' (2010)
- ''Caro Luigi'' na gitarę (2011)
- ''Kwartet fortepianowy'' (2012)
- Kontredanse na dwie orkiestry, w stylu Mozarta (2013)
-
Nehmt hin die Welt na chór a cappella do słów Friedricha Schillera op. 120 (2013)
-
Sei Intermezzi na fortepian op. 121 (2013)
-
Triptych Sonata na gitarę (2014)
-
Kwartet smyczkowy nr 14 (2014)
-
Symfonia wiary i nadziei nr 9 do Psalmów Dawida na chór i orkiestrę (2015-2016)
-
Movimento rapsodico na harfę solo (2016)
-
Metamorfozy na małą orkiestrę (2016)
-
Trio na flet, skrzypce i wiolonczelę (2016)
Autor: Małgorzata Kosińska, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, styczeń 2002; aktualizacje: grudzień 2008; marzec 2014