Fabryki nowych czasów
Wola znacząco ucierpiała w czasie II wojny światowej, w czasie powstania warszawskiego na terenie dzielnicy zginęło ponad 50 tysięcy cywili, w getcie i obozach życie stracili także wolscy Żydzi. Mimo utraty dużej części ludności oraz znaczącej liczby budynków Wola po wojnie była nadal rozwijana jako teren przemysłowy. Już w latach 50. działały tu nowe, stale powiększające się fabryki, m.in. Polfa (zbudowana w miejscu przedwojennego zakładu farmaceuty Henryka Klawe). W 1948 roku powstały Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg (także w oparciu o znacjonalizowane zakłady przedwojenne), rok później – Zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka, w 1950 ruszyła produkcja w Warszawskich Zakładach Fotochemicznych "Foton". Na Woli działały, najczęściej rozwijane w oparciu o mniejsze, przedwojenne, znacjonalizowane fabryki, Warszawskie Zakłady Maszyn Budowlanych im. Ludwika Waryńskiego, Zakłady Mechaniczne im. Marcelego Nowotki czy Fabryka Wyrobów Precyzyjnych im. generała Karola Świerczewskiego, Zakłady Materiałów Lampowych "Polam" i wiele innych.
W czasach powojennych, kiedy produkcja przemysłowa w całości właściwie przejęta została przez władze państwowe, zmieniała się skala i charakter wolskiego przemysłu, a co za tym idzie także architektura okolicy. Dziesiątki małych zakładów i warsztatów zastąpiły duże fabryki, a kameralną zabudowę – biurowce i rosnące wokół przemysłowych terenów kolejne osiedla mieszkaniowe. Wśród nowych budowli zachowały się relikty dawnych czasów, jak zabytkowy kompleks Gazowni Warszawskiej (razem z tzw. Wolskim Koloseum, czyli pochodzącymi z przełomu XIX i XX wieku potężnymi ceglanymi cylindrycznymi zbiornikami na gaz), zabudowania założonego w pierwszej połowie XIX wieku Towarzystwa Akcyjnego Fabryk Metalowych pod firmą „Norblin, Bracia Buch i T. Werner”, zwanego potocznie fabryką Norblina, fabryki Lilpop, Rau i Loewenstein, produkującej m.in. maszyny i podwozia samochodów czy browaru Haberbusch i Schiele (po wojnie upaństwowionych Browarów Warszawskich).