Armia cywilna: kobiety, dzieci i inni Hashtag (topic) #Artists in Arms #dziedzictwo Nagłówek super artykułu Title on page in header Armia cywilna: kobiety, dzieci i inni Obrazek lub wideo 4-isfahan_kolaz_fot_rzeczyobrazkowe.jpg Podpis dla multimediów Kolaz'Isfahan' for Artists in Arms project. Artwork by rzeczyobrazkowe. Header text color rgb(255, 255, 255) Enable audio for video Off Negative header audio button Wyłączony Negative side audio button Wyłączony Zawartość (treść strony Super Artykułu) Tekst Dla polskich żołnierzy włączenie do Armii Andersa oznaczało możliwość stanięcia u boku Aliantów do walki przeciw nazistowskim Niemcom. Ale, jak zauważa Norman Davies, decyzja ta doprowadziła także do poważnego kryzysu humanitarnego: co miało się stać z cywilami – kobietami, a zwłaszcza dziećmi – wypuszczonymi ze Związku Radzieckiego? Gdzie miały się udać? Kto miał się nimi zaopiekować? Odpowiedź okazała się złożona. Wymagała długiej podróży, międzynarodowej dyplomacji, oraz – co kluczowe – pomocy przedwojennej polskiej gwiazdy, Hanki Ordonówny. Rozmiar tekstu standardowy rozmiar Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Droga na Bliski Wschód Po zawarciu w następstwie Operacji Barbarossa porozumienia między przywódcami polskimi i radzieckimi, nazywanego układem Sikorski-Majski, setki tysięcy Polaków trapionych przez głód i choroby podjęło próbę wydostania się Prawa kolumna Przesiedlone polskie dzieci w ZSRR, fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Fullscreen gallery items Text Trudno przecenić rolę kobiet-żołnierzy służących w Armii Andersa. Pomocnicza Służba Kobiet została założona pod koniec 1941 roku w ZSRR. Podpis obrazka Pomocnicza Służba Kobiet w ZSRR, 1941-1942, fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Text position left top Text Znane jako "pestki" (od skrótu PSK) pracowały jako pielęgniarki, kucharki, nauczycielki w szkołach dla sierot, a także sekretarki, pilotki i szoferki. Podpis obrazka Woman volunteer fixing her car, photo: audiovis / NAC Text position left top Text Ochotniczki z Pomocniczej Służby Kobiet przy pracy. Podpis obrazka Photo: Polish Institute and Sikorski Museum in London Text position left top Text Przez większość trwania wojny formacja liczyła około 4000 ochotniczek. 1 lipca 1945 – w szczytowym momencie – w Pomocniczej Służbie Kobiet było 7,000 ochotniczek. Formacja została rozwiązana w marcu 1946. Podpis obrazka Członkinie Pomocniczej Służby Kobiet we Włoszech, fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Text position left top Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna "Miasto polskich dzieci" Kolejnym sierocińcem miało stać się miasto Isfahan. Było to, jak pisze Norman Davies, "wypełnione kwiatami" miasto "turkusowych kopuł", pośród "kwitnącej oazy" - jakieś 300 kilometrów od Teheranu. Prawa kolumna Widok Isfahanu, lata 20. XX wieku, fot. Wikimedia Simple Gallery Items Podpis obrazka Obóz Czerwonego Krzyża dla polskich uchodźców w Teheranie, Iran, fot.: Library of Congress Podpis obrazka Polscy uchodźcy w Iranie, 1943, fot.: Library of Congress Podpis obrazka Polscy kadeci podczas posiłku, fot. archiwum Tadeusza Szumańskiego / fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna W tych bardziej reprezentacyjnych budynkach – ofiarowanych sierotom przez bogatych Persów – kwaterowano po 40-60 dzieci. Większe obozy i klasztory mieściły ich całe setki. Panował tam, jak pisze Stella H. Prawa kolumna Polka ze swoimi wnukami oczekująca na ewakuację do nowego domu w amerykańskim obozie Czerwonego Krzyża, fot. Wikimedia Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Zagubione polskie sieroty Isfahan był jednak także miejscem traumy. Davies pisze, że niektóre sieroty "straciły całe lata szkoły" i nie miały podstawowej wiedzy. Prawa kolumna Polski chłopiec z bochenkami chleba w obozie Czerwonego Krzyża w Teheranie, prawdopodobnie 1943, fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Video Poles In Persia (1943) Autoplay video On Play video in loop Off Signature Polscy uchodźcy w Persji Video without audio Off Tekst Dla "prawdziwych" polskich sierot, które trafiły do Isfahanu, miasto to stało się domem – czasem na kilka tygodni, kiedy indziej na całe lata. Jeszcze inni osiedlili się w Iranie na stałe i dożyli w nim swoich dni. Navid Kermani odnotowuje też "gniewne, piętnujące słowa" pod adresem polskich dziewczyn, które zajęły się prostytucją, pracując dla alfonsów wykorzystujących popyt na kobiety z jasnymi włosami. Rozmiar tekstu standardowy rozmiar Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Gwiazda, która uratowała dzieci Wkrótce Iran zaczął uginać się pod rosnącą falą uchodźców, wobec czego organizacje humanitarne podjęły próby znalezienia dzieciom innych domów. Prawa kolumna Gwiazda polskich scen międzywojnia Hanka Ordonówna (Ordonka), fot. www.audiovis.nac.gov.pl / Narodowe Archiwum Cyfrowe Video SIK 1317 - Polish Refugees in India Autoplay video On Play video in loop Off Video without audio Off Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Niektóre sieroty wspominały później, że Ordonówna opiekowała się nimi, jakby były jej własnymi dziećmi. Uczyła je i śpiewała im. Franciszek Herzog wspomina, jak pewnego razu przebrała się w polski strój ludowy i wystąpiła dla nich podczas ogniska. Prawa kolumna Hanka Ordonówna z żołnierzami w ZSRR, fot. Instytut Polski i Muzeum Sikorskiego Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Daleka podróż Nie tylko grupa sierot, którym w drodze do Indii towarzyszyła Ordonówna, lecz także wiele innych polskich dzieci znalazło dom w innym kraju. Prawa kolumna Jam Saheb z uratowanymi polskimi sierotami, fot. Centrum Studiów Polska-Azja Video SIK 1277 - Polish Refugees in Africa - Lusaka, Tengeru Autoplay video On Play video in loop Off Video without audio Off Tekst Jedno z największych takich osiedli powstało w Tengeru w Tanganice (obecna Tanzania). Taylor odnotowuje, że początkowo był to niewielki obóz, ale po ambitnej rozbudowie ostatecznie stał się domem dla 4000 uchodźców. Synowiec-Tobis określa swoją podróż z Isfahanu do Afryki jako "fascynującą". Po drodze grupa uchodźców, z którą podróżowała, zatrzymała się w irańskim świętym mieście Jom, oraz w amerykańskiej bazie wojskowej, gdzie zjedli suty posiłek, a następnie wsiedli do "luksusowego" pociągu pasażerskiego, za oknami migał nieznany świat. Rozmiar tekstu standardowy rozmiar Video Story of 700 Polish Children (1966) Autoplay video On Play video in loop Off Video without audio Off Styl kolumn obydwie kolumny statyczne Lewa kolumna Inne dzieci dom znalazły dosłownie na drugim końcu świata: w Nowej Zelandii. Osiedle Pahiatua stało się domem dla 733 dzieci i 105 opiekunów. Tu też stworzono szkoły, które zajęły się ich edukacją. Prawa kolumna Dzieci w obozie wypróbowują nową huśtawkę zbudowaną przez żołnierzy z Nowej Zelandii, fot. Polish Children's Reunion Committee / archiwumemigranta.pl Tekst Poznaj historię Armii Andersa na stronie projektu "Artists in Arms". Kliknij w poniższy banner, żeby wrócić do projektu. Rozmiar tekstu standardowy rozmiar Więcej artykułów z serii Super Artykuł Title Czapski. Śledztwo na "nieludzkiej ziemi" URL https://culture.pl/pl/superartykul/czapski-sledztwo-na-nieludzkiej-ziemi Thumbnail Image URLhttps://api.culture.pl/sites/default/files/2021-06/1-griazowiec-kopia.png Hashtag (topic) #literatura Title Humor w czasie marnym. Artyści kabaretowi na wojennym szlaku URL https://culture.pl/pl/superartykul/humor-w-czasie-marnym-artysci-kabaretowi-na-… Thumbnail Image URLhttps://api.culture.pl/sites/default/files/2021-06/6-beirut_kopia-1.png Hashtag (topic) #teatr Title Migawki do portretu. Wojenne dzienniki Józefa Czapskiego URL https://culture.pl/pl/superartykul/migawki-do-portretu-wojenne-dzienniki-jozefa… Thumbnail Image URLhttps://api.culture.pl/sites/default/files/2021-07/2-taszkient_kopia-1.png Hashtag (topic) #literatura Introduction Po Operacji Barbarossa w 1941 roku setki tysięcy Polaków przymusowo deportowanych do Związku Radzieckiego w pierwszej fazie drugiej wojny światowej nagle odzyskało wolność. Pozwolono im dołączyć do Armii Andersa na Bliskim Wschodzie. Ciemna wersja kolorystyczna strony On Etykieta serii Czytaj artykuł... Summary Po Operacji Barbarossa w 1941 roku setki tysięcy Polaków przymusowo deportowanych do Związku Radzieckiego w pierwszej fazie drugiej wojny światowej nagle odzyskało wolność. Pozwolono im dołączyć do Armii Andersa na Bliskim Wschodzie. Cover Rozmiar miniatury standardowy [360 px] Miniatura 4-isfahan_kolaz_fot_rzeczyobrazkowe.jpg