Tadeusz zaprasza na wesele Żydówkę Sarę, którą na ulicy wyrwał z rąk granatowego policjanta Cieślika. Cieślik również uczestniczy w przyjęciu. Przez cały czas prześladuje dziewczynę. Stawia ją przed wyborem – albo zostanie jego kochanką, albo wyda ją Niemcom. Film w sposób dramatyczny konfrontuje ze sobą postawy ludzi i ich moralne wybory w "czasach pogardy". Z jednej strony pokazuje więc miłość, strach i śmierć, a z drugiej – tzw. normalną, szarą egzystencję, z jej etycznymi kompromisami, z jej zobojętnieniem na cierpienie innych, z jej filozofią przetrwania, zacierającą granice między dobrem a złem.
Film jest luźną adaptacją opowiadania Tadeusza Borowskiego, pisarza, który przeżył Auschwitz i potem dał wstrząsający opis świata obozów koncentracyjnych.
"Borowski, powołując się na własny przykład, stawia przerażającą diagnozę: w obliczu zagrożenia człowiek gotowy jest na wszystko, nawet na przyzwolenie dla systemu sankcjonującego zorganizowaną zbrodnię. Czy teraz, 50 lat po wojnie, okupacyjna proza Tadeusza Borowskiego może jeszcze budzić emocje?
Filip Zylber, autor pierwszej uwieńczonej powodzeniem ekranizacji opowiadania 'Pożegnanie z Marią', nie ma wątpliwości. W wywiadzie dla 'Kina' powiedział: 'To nie są tylko dramaty dnia wczorajszego, tamten absurd nas dogonił. Wystarczy przywołać wojnę w byłej Jugosławii. Przejmuje nas to grozą, ale myślimy: to jacyś muzułmanie, Serbowie, Chorwaci. Jak byśmy się jednak zachowali, gdyby chodziło o nas? [Ten film powstał] dla przestrogi, żeby pokazać, jakim absurdem jest rasizm, antysemityzm, klasyfikowanie ludzi, pozbawianie ich praw. Dla mojego pokolenia, dla młodszych ode mnie są to absurdy'." (Wacław Świeżyński "Gazeta Wyborcza")
"Spośród debiutów ostatnich paru lat utwór Filipa Zylbera jest najlepiej osadzony w tradycji polskiego kina. Oto znowu adaptacja ważnego dzieła rodzimej literatury, twórcza, odważna, mocno podkreślająca związek z bieżącą chwilą." (Tadeusz Lubelski "Kino")
"Pożegnanie z Marią", Polska 1993. Reżyseria: Filip Zylber. Scenariusz: Filip Zylber, Maciej Maciejewski. Zdjęcia: Dariusz Kuc. Scenografia: Andrzej Przedworski. Muzyka: Tomasz Stańko. Montaż: Katarzyna Rudnik-Glińska. Produkcja wykonawcza: Skorpion Art Film Obsada aktorska: Marek Bukowski (Tadeusz), Agnieszka Wagner (Maria), Katarzyna Jamróz (Sara), Danuta Szaflarska (doktorowa), Sławomir Orzechowski (policjant), Jan Frycz (kierownik), Rafał Królikowski (skrzypek), Agnieszka Pilaszewska (blondyna), Aleksandra Woźniak (szatynka), Maciej Kozłowski (furman), Magdalena Gnatowska (panna młoda), Radosław Pazura (pan młody), Cezary Pazura (Tomasz), Dorota Chotecka (żona Tomasza), Bartłomiej Topa (Apoloniusz), Liliana Okowity (dziewczyna Apoloniusza), Tomasz Łysiak (Piotr), Paulina Młynarska (dziewczyna Piotra), Bożena Adamek (urzędniczka), Daria Trafankowska (żona inżyniera), Marek Barbasiewicz (inżynier), Stanisław Brudny (ksiądz), Zbigniew Suszyński (policjant), Jarosław Gruda (robotnik), Marcin Jędrzejewski (żołnierz), Bartosz Żukowski (żołnierz), Aleksander Mikołajczak (mężczyzna), Paweł Wilczak (uciekinier). Produkcja: Telewizja Polska, 1993, kolor, 87 min.
Nagrody:
- 1993 - Nagroda za debiut reżyserski, za dźwięk, scenografię, muzykę oraz za drugoplanową rolę kobiecą dla Danuty Szaflarskiej na FPFF w Gdyni