Studiował na wydziale historii Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1985-1987 działał w studenckich grupach TUBB 2 - Teatr Uniwersytetu im. Bolesława Bieruta oraz Dada Traktor. Następnie związał się z Teatrem Pantomimy Henryka Tomaszewskiego. Ze słynną wrocławską sceną współpracował w latach 1987-1990. W kolejnych latach związany był z gdańskim Teatrem Ekspresji prowadzonym przez Wojciecha Misiurę.
"Próbowałem zrozumieć myśl teatralną moich szefów. Najpierw pantomimę mistrza Tomaszewskiego - z pełnym zaangażowaniem uczyłem się, poznawałem tajniki, by potem, wychodząc z tego teatru, zaprzeczać mu, zostawiając sobie esencję doświadczenia" - mówi Bzdyl. - "Teatr Ekspresji Wojciecha Misiury to barwna przygoda z absolutnie innym rodzajem obecności na scenie. A wyprzedzał to wszystko trening a la Grotowski. Oczywiście, byłem za młody na bezpośredni udział, ale cały studencki Wrocław był 'napiętnowany' atmosferą teatru Grotowskiego. To był nieustający przekaz, żywy kontekst. Praca w sali była oparta na podobnych technikach, wszyscy studiowaliśmy wiadome księgi..." ("Teatr" 2001, nr 4).
W 1993 Bzdyl, razem z Katarzyną Chmielewską, założyli w Gdańsku teatr tańca - Dada von Bzdülöw. "Każde przedstawienie Teatru Dada, obok podstawowego pragnienia by być widowiskiem z pogranicza postu i karnawału, jest wynikiem poszukiwania lub odświeżania zasad komunikacji z widzem" - piszą w jednym ze swoich manifestów członkowie grupy. Od jedenastu lat Teatr Dada von Bzdülöw należy do najważniejszych polskich grup teatru tańca. Bzdyl jest jej reżyserem, choreografem i aktorem-tancerzem. W swoich dziełach często inspiruje się literaturą i dramaturgią, np. utworami Wernera Schwaba i Witolda Gombrowicza.
"W swoich 'wielowymiarowych' realizacjach Bzdyl bada możliwości ciała, szuka nowych technik. Jego zespół wypracował sobie własny, rozpoznawalny styl. Teatr ten jest wyrazisty, doskonale zagrany, z klarownym przesłaniem, nowoczesny. To jedna z niewielu propozycji artystycznych w Polsce, która ma dobry poziom, a jednocześnie jest 'strawna' dla przeciętnego widza" (Edyta Górska, "Gazeta Wyborcza" 15.10.2003).
W Teatrze Dada von Bzdülöw Bzdyl wyreżyserował m.in. "W cieniu zakwitających dziewcząt" (1994), "Wyrywacza serc czyli balię hańby" wg Borisa Viana (1996), "Człowieka, który kłamał, na przykład Heiner Müller" (1996), "Pawanę na cześć Miłości" (1998), swój monodram "Strategia" (2003) i "Barricade of Love" (2008). Przygotował choreografię (wspólnie z Katarzyną Chmielewską) do spektakli "Szczątki szczątków miłości" (1995), "Tędy proszę państwa albo róbcie co chcecie" wg Maksyma Gorkiego (1997) i "Magnolii" (2002). Był również reżyserem i choreografem "Kilku błyskotliwych spostrzeżeń" wg Witolda Gombrowicza (2004), "Edenu" (2006), "Faktora T" (2008), który wyróżniono jako najlepsze przedstawienie taneczne w głosowaniu portalu NowyTaniec.PL. Z kolei "Czerwona trawa" Borisa Viana z 2009 roku była prezentowana podczas Platformy Tańca 2010. Spektakl dostępny jest na oficjalnym kanale Teatru Dada:
Następnie powstały: "Le Sacre" (2011) inspirowane Świętem wiosny Strawińskiego, "Duety nieistniejące" (2011), "Zagraj To, czyli 17 tańców o czymś" (2013), "Transmigrazione di fermenti d'amore" (2014) i "Intro" (2015).
Grupa teatralna wiele podróżuje i występuje na licznych scenach w Polsce, Europie i innych krajach, m.in.: Chinach, Indiach, Izraelu, Palestynie, Stanach Zjednoczonych. Na stronie Teatru Dada, Bzdyl pisze o tańcu i teatrze:
"Taniec stał się elementem mojego teatralnego doświadczenia stosunkowo późno. Dopełnił i pogłębił niejako zestaw technik scenicznej wypowiedzi. W ciągu lat pracy okazało się, że jest bazą dla pracy z głosem, w jakiś szczególny sposób wspiera określanie charakteru postaci scenicznej, służy kreowaniu atmosfery emocjonalnej widowiska teatralnego. Taniec, o którym mówię jest wypadkową wielorakich systemów ruchu: od medytacyjnych technik pracy z ciałem rodem ze Wschodu, poprzez wyrazistość mima ze szkoły Henryka Tomaszewskiego, na technikach tańca współczesnego rozwijanych w Europie i Ameryce kończąc. Taniec, który mnie interesuje nie zamyka się w ciasnych ramach estetyki. Ten taniec wspiera aktora-tancerza w jego wysiłku, aby istnieć na scenie tu i teraz, pozwala widowni współuczestniczyć w akcie kreacji. Ten taniec nie tworzy metafor. Taniec, którego ciągle na nowo poszukuję jest opowieścią o człowieku w jego powszedniości."
Bzdyl współpracuje także z Bałtyckim Uniwersytetem Tańca. Jest autorem ruchu scenicznego do kilkudziesięciu przedstawień dramatycznych zrealizowanych m.in. w Teatrze Miejskim w Gdyni, warszawskich teatrach: Rozmaitości, Powszechnym, Studio oraz Ateneum, Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Był m.in. autorem ruchu scenicznego do głośnych przedstawień Piotra Cieplaka "Historia o Miłosiernej, czyli testament psa" Ariano Suassuny (Teatr Rozmaitości w Warszawie, 1997), "Słomkowego kapelusza" Eugene'a Labiche'a (2005, Teatr Powszechny w Warszawie), "Albośmy to jacy, tacy..." na motywach m.in. Wesela Stanisława Wyspiańskiego (2007, Teatr Powszechny w Warszawie), "Opowiadań dla dzieci" Isaaka Bashewisa Singera (2007, Teatr Narodowy), "Tanga" Sławomira Mrożka (2009, Teatr Narodowy), "Tańca 'Delhi'" w reżyserii Ivana Wyrypajewa (2010, Teatr Narodowy), "Nocy, czyli słowiańsko-germańskiej tragifarsy medycznej" w reżyserii Julii Wernio na podstawie Andrzeja Stasiuka (2011, Teatr Polski w Szczecinie), "Snu nocy Letniej" (2012, Teatr Ateneum), "Niedokończonej historii" (2012, Teatr Powszechny w Warszawie), "Milczenia o Hiobie" (2013, Teatr Narodowy), "Karnawału" (2013, Teatr Polski w Warszawie), "Królowej śniegu" (2015, Teatr Narodowy). W 2009 roku Teatr Dada von Bzdülöw wspólnie z Piotrem Cieplakiem przygotował spektakl "Przed południem, przed zmierzchem" na deskach łódzkiego Teatru Nowego.
"W warstwie formalnej 'Przed południem, przed zmierzchem' znacząco różni się od wcześniejszych realizacji gdańskiego teatru tańca, których przekaz budowany był na intelektualnych, literackich skojarzeniach" - pisał Mirosław Baran. - "Piotr Cieplak wyraźnie wniósł swoje doświadczenie reżysera dramatycznego: przedstawienie ma szalenie precyzyjną konstrukcję (choć pozostawia kilka momentów na taneczną improwizację), bohaterowie są zindywidualizowani, wiarygodni psychologicznie" ("Gazeta Wyborcza - Trójmiasto" 2009, nr 60).
Bzdyl komponował także ruch sceniczny do m.in.: "Nocy Helvera" Ingmara Villqista w reżyserii Zbigniewa Brzozy (Teatr Powszechny w Warszawie, 2000), "Merci, czyli przypadki Szypowa" wg Bułata Okudżawy w reżyserii Jacka Głomba (Teatr im. H. Modrzejewskiej w Legnicy, 2002), "Pasji" Petera Turriniego w reżyserii Zbigniewa Brzozy (2007, Teatr Studio w Warszawie), "Tanga" Sławomira Mrożka w reżyserii Jerzego Jarockiego (2009, Teatr Narodowy). Zagrał m.in. Kalibana w "Burzy" Szekspira w reżyserii Julii Wernio (Teatr Miejski w Gdyni, 1999), Davida w "Niezidentyfikowanych szczątkach ludzkich i prawdziwej naturze miłości" Brada Frasera w reżyserii Piotra Kruszczyńskiego (Teatr Miejski w Gdyni, 2000) oraz Clarina w "Życie jest snem" Calderona w reżyserii Julii Wernio (Teatr Miejski w Gdyni, 2003).
Bzdyl współpracował z Teatrem Miejskim w Gdyni, w latach 1997-2000 był tam promotorem cyklicznych spotkań artystycznych pod nazwą Dzień Pięknego Towarzystwa. Od 2002 do 2007 roku był koordynatorem festiwalu Korporacja Tańca w Gdańsku. Festiwal ten został stworzony, aby aktywnie promować tancerzy i choreografów, których kariera zaczynała się w Trójmieście. Zajmuje się także nauczaniem. Uczył między innymi w Państwowej Szkole Baletowej w Gdańsku i w Studium Wokalno-Aktorskim przy Teatrze Muzycznym w Gdyni. Od 2007 współpracuje także z Akademią Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Prowadził warsztaty teatralne w Polsce i za granicą, w Anglii, Francji, Czechach, Finlandii i Niemczech. Brał udział w licznych projektach międzynarodowych, m.in: The Rape of Europe - Landscape X (Interkult, Sztokholm), In the body (Bałtycki Uniwersytet Tańca - Gdańsk), Drop Dead Gorgeous (koprodukcja Teatru Dada z Vincent Dance Theatre / Anglia), Kilka Błyskotliwych Spostrzeżeń - Trans Danse Europe (Avignon, Bruksela, Helsinki, Praga, Reykjavik), Out of Bounds oraz Faktor T (Dance Advance, Filadelfia, USA), Co-operacja (CDN - Paryż, Festiwal La Batie - Genewa, Opera Bałtycka, Gdańsk). W 2004 wyreżyserował spektakl "Odys-Seas" na terenach Stoczni Gdańskiej w ramach europejskiego projektu "Seas".
"Na pewno współpraca z aktorami i reżyserami otwiera przestrzeń nowych inspiracji" - mówi Bzdyl. - "Myślę, że tyle samo z doświadczeń Dada wniosłem w prace, które wykonywałem w teatrach dramatycznych, ile dostałem w zamian, przyglądając się pracy reżyserów i aktorów w tych teatrach. To oczywiście odbijało się w kolejnych produkcjach Dada. W offie dużo łatwiej eksperymentować, bawić się, proponować często karkołomne formuły stylistyczne" ("Teatr" 2001, nr 4).
W lipcu 2016 w Teatrze Wybrzeże odbyła się premiera dwóch jednoaktówek w reżyserii Leszka Bzdyla i Katarzyny Chmielewskiej - wznowiona po ponad dekadzie "Strategia" i "Why don't you like sadness". Artystę oglądać można także w najnowszym spektaklu Dady "Dzisiaj, wszystko" , który związany jest przypadającym na jesień 2017 roku jubileuszem 25-lecia teatru.
W założeniu twórców, będzie przedstawieniem podsumowującym wieloletnie doświadczenie zespołu, jak również otwierającym nową perspektywę wykonawczą i tematyczną. "Dzisiaj, wszystko" skupiać się będzie przede wszystkim na choreograficznych i tanecznych rozwiązaniach. Ich autorem jest Jakub Truszkowski, muzykę skomponowali znani ze współpracy z trójmiejskim teatrem Mikołaj Trzaska, Olo Walicki, Macio Moretti i Piotr Pawlak. Premiera odbędzie się 21 września 2017 w gdańskim Teatrze Wybrzeże.
Nagrody:
-
1999 – Nagroda Artystyczna Prezydenta Miasta Gdyni za rok 1998; Nagroda Ministra Edukacji Narodowej;
-
2000 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za rok 1999;
-
2007 – Sztorm Roku 2006 - nagroda "Gazety Wyborczej - Trójmiasto" w kategorii "teatr"; Nagroda Teatralna Marszałka Województwa Pomorskiego za reżyserię, choreografię i wykonanie spektaklu "Eden" oraz za wieloletnią twórczą działalność i wysoki poziom artystyczny Teatru Dada von Bzdülöw w Gdańsku; Międzynarodowa Nagroda Teatralna Theatre Pasta w Indiach;
-
2010 – Odznaczenie Honorowe − Zasłużony Dla Kultury Polskiej
-
2011 – Nagroda marszałka województwa pomorskiego; Nagroda miasta Gdańska dla najlepszego spektaklu roku za „Le Sacre”; indywidualna nagroda prezydenta Gdańska;
-
2012 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska.
Autor: Monika Mokrzycka-Pokora, marzec 2004; aktualizacja: maj 2016 (ND).
