W Polsce jest dziewięćset miast i pięćdziesiąt sześć tysięcy wsi... W polskiej kulturze wieś zajmuje szczególne miejsce. "Ale wiocha" - mówią niektórzy, kiedy im się coś nie podoba, jest beznadziejne, niemodne, niewłaściwe czy w złym guście. Ale jednocześnie wieś jest miejscem ucieczek, zaszywania się, znikania; jest obszarem wolności, przestrzenią, w której powstają sekty, komuny, enklawy, gdzie realizuje się artystyczne plenery. Ten ambiwalentny stosunek: wyparcia i kompleksów, przeplatający się z chłopomanią i idealizacją życia w zgodzie z naturą, stworzył dwa równie silne stereotypy - czarny i biały - skutecznie przesłaniające prawdziwy obraz wsi. Lucim żyje to nieuporządkowana kolekcja, przywołująca cechy sztuki ludowej: deformacje, dysproporcje, otwartość, mieszanie treści i mieszanie form. Odpustowy kram oferujący wiele idei i spojrzeń.
Grupa Działania (Stanisław Wasilewski, Witold Chmielewski, Wiesław Smużny, Bogdan Chmielewski, Andrzej Maziec), 1979 | Wiesław Smużny, Lucimskie płoty, 1979 |
Wystawa Lucim żyje podejmuje trzy kolejne najczęściej mitologizowane wątki: domu, przyrody i społeczeństwa, w kontekście związanych z nimi utopii. Odkąd Jan Kochanowski napisał słowa "wsi spokojna, wsi wesoła", tradycja bukoliczna zdominowała widzenie wsi w Polsce. Raj to miejsce podarowane ludziom przez Boga, natomiast utopie realizują ludzką wizję porządku, lepszego życia, pełnego szczęśliwości i pozbawionego nędzy. Biorący udział w projekcie artyści, patrząc przez pryzmat przestrzeni, rzeczy, dokumentów, śladów, drobiazgów, stworzyli współczesny komentarz do różnie pojmowanych utopii wsi, od tych wcielonych w życie jak PGR-y czy biotechnologie, do zupełnie futurystycznych, nierealnych.
Bogdan Chmielewski, Dom rodzinny, 1979 | Witold Chmielewski, Panorama Lucimska Zima, 1978, olej na desce, fragment |
Koncepcja wystawy wyszła od obchodów 30-lecia grupy lucimskiej, której działalność była wyjątkowa na polu sztuki wizualnej w Polsce. Formuła projektu jest zaprzeczeniem wystawy retrospektywnej, historyzującej i muzealnej. Stąd tytuł Lucim żyje, który, z jednej strony, ma za zadanie uzmysłowić spektakularną ciągłość projektu, a z drugiej - postawić działania grupy lucimskiej w polilogu postaw wobec problemu wsi, wciąż żywego, a często pomijanego. Uzyskana polifonia głosów pozwoli przywrócić fenomen wsi do dyskursu sztuki, ponownie poddać go krytycznej refleksji oraz, jednocześnie, w pełni docenić działania w Lucimiu jako konsekwentną i osobną drogę twórczą Bogdana i Witolda Chmielewskich oraz Wiesława Smużnego. Działania Grupy 111 jawią się jako pewnego rodzaju utopia: chęć odnowienia archetypicznego sposobu przeżywania, postawionego w kontekście współczesności jako "wytwarzania wartości żywych w świadomości społecznej", niejako "produkowania" nowych - przyszłych tradycji lokalnych.
| |
Robert Rumas, Alokacja, 2007 |
W wystawie uczestniczą: Grupa Działania (Bogdan Chmielewski, Witold Chmielewski, Andrzej Maziec, Wiesław Smużny, Stanisław Wasilewski), Grupa 111 (Bogdan Chmielewski, Witold Chmielewski, Wiesław Smużny), Bownik i Marcelina Gunia, Dorota Chilińska i Andrzej Wasilewski, Roman Dziadkiewicz, Wojciech Gilewicz, Jarosław Kozakiewicz, Łukasz Skąpski, Robert Rumas.
Wykorzystano także materiały Filmoteki Narodowej oraz Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach.
Kuratorka: Monika Weychert-Waluszko.
Aranżacja wystawy: Robert Rumas.
Artyści:
Bogdan Chmielewski - ur. w 1946 roku w Toruniu. Studiował malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Zajmuje się akcjami, działaniami plastycznymi i parateatralnymi, happeningami, performance, rysunkiem, żywymi obrazami, realizacjami tekstowymi. Członek Grupy Działania oraz Grupy 111. Profesor na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Mieszka w Bydgoszczy.
Witold Chmielewski – ur. w 1949 roku w Toruniu. Studiował malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Scenograf teatralny i telewizyjny, twórca realizacji wystawienniczych, małej architektury, wnętrz oraz promocji i reklamy wizualnej, animator kultury, nauczyciel akademicki i autor publikacji w wydawnictwach naukowych i artystycznych. Członek Grupy Działania oraz Grupy 111. Profesor na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Mieszka w Toruniu.
Andrzej Maziec – ur. w 1948 roku w Bydgoszczy. Uprawia fotografię użytkową, kreacyjną oraz instalacje fotograficzne. Współpracował jako fotoreporter z "Ilustrowanym Kurierem Polskim". Twórca Autorskiej Galerii Pamięci: Dom, Podwórko, Drzewo, Okna. Członek Grupy Działania. Mieszka w Bydgoszczy.
Wiesław Smużny – ur. w 1944 roku w Łodzi. Studiował grafikę i pedagogikę artystyczną na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Jeden z bardziej aktywnych artystów i krytyków sztuki środowiska toruńskiego, inicjator wielu akcji społeczno-artystycznych. Zajmuje się twórczością akcjonerską, parateatralną, obracającą się w kręgu problematyki społecznej, obyczajowej, symbolicznej. Członek Grupy Działania oraz Grupy 111. Profesor na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Mieszka w Toruniu.
Stanisław Wasilewski - urodzony w 1948 roku. Członek Grupy Działania.
Bownik – ur. w 1977 roku. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Działa w kolektywie Ikoon, współpracuje z Marceliną Gunią. Zajmuje się fotografią, netartem, animacją. Mieszka w Warszawie.
Marcelina Gunia – ur. w 1980 roku. Studiowała malarstwo na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Członkini i współzałożycielka nieistniejącej już grupy Dziewczęta Przeszanowne (2003-2006). Obecnie współpracuje z Bownikiem. Mieszka w Warszawie.
Dorota Chilińska – ur. w 1975 roku. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Zajmuje się sztuką wideo, tworzy także instalacje wideo, współautorka projektu Error z Andrzejem Wasilewskim. Mieszka w Toruniu.
Andrzej Wasilewski - ur. w 1975 roku. Studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Tworzy wideo i wideo-instalacje. Interesuje się niechcianą, wstydliwą stroną życia, wykluczeniem i prowincjonalizmem. Współpracuje z Dorotą Chilińską. Mieszka w Toruniu.
Roman Dziadkiewicz - ur. w 1972 roku w Opolu. Studiował na Akademii Pedagogicznej w Opolu oraz na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Poeta, malarz, autor filmów wideo, obiektów, instalacji, a przede wszystkim aktywista, animator życia kulturalnego, działacz społeczny. Autor tekstów krytycznych i teoretycznych. Mieszka i pracuje w Krakowie.
Wojciech Gilewicz - ur. w 1974 roku w Biłgoraju. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w Poznaniu. Bada możliwości przedstawiania rzeczywistości w sztuce, prowokuje do refleksji nad mechanizmami kierującymi naszą percepcją, nad kulturowymi uwarunkowaniami naszego widzenia. Mieszka i pracuje w Warszawie i Nowym Jorku.
Jarosław Kozakiewicz - ur. w 1961 roku w Białymstoku. Studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w The Cooper Union for Advancement of Science and Art w Nowym Jorku. Od 1993 roku był asystentem na macierzystej uczelni w Warszawie. W 1997 roku uzyskał stopień naukowy doktora sztuki. Rzeźbiarz, autor projektów architektonicznych. W 2006 roku reprezentował Polskę na 10. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji. Mieszka i pracuje w Warszawie.
Robert Rumas - ur.w 1966 roku w Kielcach. Studiował na Wydziale Malarstwa Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Gdańsku. Współzałożyciel Galerii Wyspa w Gdańsku. Artysta, kurator, animator kultury, projektant przestrzeni wystawienniczej i teatralnej. Mieszka i pracuje w Gdańsku.
Łukasz Skąpski - ur. w 1958 roku w Katowicach. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 2006 roku obronił doktorat na Akademii Sztuk Pięknych Poznaniu. Współzałożyciel oraz członek grupy Azorro. Zajmuje się fotografią, malarstwem, tworzy instalacje i realizuje filmy. Mieszka w Krakowie.
Zdjęcia pochodzą z materiałów prasowych wystawy.
Informacja nadesłana