"Choć tytuł filmu, wzięty z napisu na warszawskim murze, brzmi groteskowo, to ma w sobie duży ładunek tragizmu. Mój film dotyka tragicznego paradoksu życia, które jest przecież drogą ku śmierci. (...) Nie jest to opowieść o próbie ucieczki przed śmiercią, to w istocie historia człowieka, który chce być przygotowany na spotkanie ze śmiercią i widzieć jej sens w nieuchronnym, naturalnym związku z życiem." (Krzysztof Zanussi "Film" 2000)
"Pierwsze obrazy zaskakują widza. Oto jesteśmy w średniowiecznej Francji niemal przed tysiącem lat. Widzimy, jak dzieci pasące konie oddają cześć zakonnikowi jadącemu na osiołku. Nieuwagę pastuszków wykorzystuje skryty w trawach mężczyzna i kradnie konia. Ma jednak pecha i złodziejska próba kończy się dla niego wyrokiem śmierci. Ów świątobliwy mąż na osiołku, Bernard z Clairvaux, założyciel zakonu cystersów, ma w klasztorze przygotować skazańca na śmierć.
Po chwili średniowieczna rzeczywistość zostaje zdemaskowana jako świat iluzji, stworzony na potrzeby filmu, ale Tomasz Berg, lekarz czuwający nad zdrowiem ekipy filmowej, chciałby wiedzieć, jakie słowa zakonnika Benarda pozwoliły koniokradowi pokornie przystać na śmierć. I nie chodzi tu o zwykłą ciekawość, Tomasz bowiem jest chory na raka... Bohater, który potrafił korzystać z uroków życia, teraz desperacko próbuje się obronić przed wyrokiem. Zdobywa pieniądze na kosztowną operację w Paryżu, lecz okazuje się, że jest już za późno na ratunek.
Rozmowa z cystersem, bratem Markiem, którego Tomasz poznał w roli filmowego konsultanta - utwierdza bohatera, że jest daleko od Boga, od łaski wiary. Szuka znaku, który pozwoliłby mu znaleźć harmonię między życiem a śmiercią, harmonię, której nie potrafił odnaleźć jako lekarz i naukowiec.
Spędzając ostatnie dni życia w szpitalu, w którym pracował, Tomasz nocami miewa widzenia...
Znakomitą kreację w roli Tomasz stworzył Zbigniew Zapasiewicz, który swą pozycję w polskim kinie zawdzięcza właśnie współpracy z Krzysztofem Zanussim." (KD, "Film" 2000)
-
Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową, Polska 2000. Scenariusz i reżyseria Krzysztof Zanussi. Zdjęcia Edward Kłosiński. Muzyka Wojciech Kilar. Scenografia Halina Dobrowolska. Kostiumy Jagna Janicka. Dźwięk Katarzyna Dzida. Montaż Marek Denys. Obsada Zbigniew Zapasiewicz (Tomasz Berg), Krystyna Janda (Anna), Tadeusz Bradecki (Marek), Paweł Okraska (Filip), Monika Krzywkowska (Hanka), Szymon Bobrowski (Karol), Aleksander Fabisiak (Profesor), Redbad Klynstra (Piosenkarz), Xavier Schliwansky (Koniokrad), Dominique Lesage (Św. Bernard), Jerzy Radziwiłowicz (Starszy Wioskowy), Marek Brodzki (Kierownik Planu), Jacek Kadłubowski (Kaskader), Krzysztof Kuliński (Lekarz), Francois Dunoyer (Starszy Lekarz), Paweł Walecki (Młodszy Lekarz), Teresa Marczewska (Matka Muzyka), Michał Sieczkowski (Muzyk). Produkcja Studio Filmowe TOR/Telewizja Polska/Canal+/Agencja Produkcji Filmowej, Warszawa. Dystrybucja światowa Marcure Distribution - Jacques le Glou, Paryż. Kolor, 35 mm, Dolby Stereo SR, 2738 m, 99'
Nagrody:
-
2000: Grand Prix za najlepszy film, nagroda dla Zbigniewa Zapasiewicza za najlepszą rolę męską, nagroda dziennikarzy na FPFF Gdynia, Nagroda Główna na MFF Moskwa, Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) w kategoriach: najlepsza reżyseria, najlepszy scenariusz; Nagroda Specjalna Jury w Tambow.