W Polsce istnieje tajemnicze przyzwolenie na alkoholizm. Picie jest powszechnie akceptowane, alkoholizm nie jest tematem tabu. Kulturowe przyzwolenie na picie wzbudza w stosunku do pijaka trochę politowania, trochę współczucia, może delikatne rozbawienie...
Reżyser Marek Koterski nie ukrywa, że pił. Jego syn Michał - grający w filmie postać syna Miauczyńskiego - nie ukrywa, że brał narkotyki. Które sceny reżyser przeniósł z życia do filmu? Niektórzy mówią, że wszystkie. Nie ma to w sumie znaczenia. Każdy artysta mniej lub bardziej czerpie pomysły ze swojego życia. W tym filmie widz często może zadawać sobie to pytanie, właśnie ze względu na postać syna. Postać tak autentyczną, że ciężko uwierzyć w kreację aktorską.
Bohaterem filmu jest, znany z wcześniejszych filmów Koterskiego, Adam Miauczyński, tym razem w trzech wcieleniach: małego chłopca, 33- i 55-letniego mężczyzny. Ramą filmu jest rozmowa 55-letniego bohatera z dorosłym już synem Sylwkiem. Miauczyński rozlicza się ze swojego zmarnowanego (przez alkohol) życia, wspominając krzywdy, które przez swój nałóg wyrządził synowi, żonie, matce, sobie. Oglądamy biografię Miauczyńskiego alkoholika pokazywaną przez reżysera jako Drogę Krzyżową. Nie wiadomo tylko czyja to droga. Miauczyńskiego? Jego żony? Syna? Matki? Rozmowa trwająca przez cały film jest wielkim rachunkiem sumienia. Ojciec przypomina dobre momenty, te, w których był trzeźwy. Syn pamięta tylko złe chwile i strach.
"Pierwszym powodem powstania filmu i jego głównym motywem osiowym są bolesne wspomnienia Sylwka - Syna o piciu jego Ojca - Adama. (...) Ojciec Adama też pił i Adam też się go bał i wstydził i - już jako chłopczyk - poprzysiągł sobie, że nie przysporzy nigdy takiego strachu i wstydu swojemu synowi" - mówi Koterski.
Nie udało się - Adam pił, czasem przestawał na parę lat - żeby potem wrócić do picia z jeszcze większą energią. Syn żyje w strachu, podobnie jak cała rodzina. Poniekąd dziedziczy skłonność do nałogu - zażywa narkotyki.
"Uprzedzę bieg zdarzeń i powiem coś, w co wierzę, a co jest Piątym i dla mnie najdonioślejszym Powodem powstania tego filmu: można. Można się wyrwać z obsesji picia. Można odzyskać utraconą kontrolę nad życiem. Można odzyskać miłość syna" - powiedział reżyser.
Film opowiedziany jest przemyślanymi obrazami, symbolami - dosłownymi, polskimi, romantycznymi. Jest anioł upadły, jest anioł dobry, są koledzy alkoholicy gadający bzdury, jest Matka-Polka poświęcająca się mężowi alkoholikowi, jest Papież Polak, krzyż i plany pielgrzymki do Rzymu, Wigilia i choinka. Jest wielkie cierpienie i strach, ale - jak okazuje się w finale - jest też nadzieja.
"Mimo niesionego przez nałóg bezmiaru bólu i strat, jakim chcę - z całym rozmysłem - wstrząsnąć widzami filmu, kończę go, jak nigdy dotąd - zdecydowanie optymistycznie - wiarą w potęgę miłości i nadzieją na prawdziwe życie." (Marek Koterski)
Wszyscy jesteśmy Chrystusami to film ważny w kraju, gdzie panuje przyzwolenie na alkoholizm.
- Wszyscy jesteśmy Chrystusami, Polska 2006. Scenariusz i reżyseria: Marek Koterski, Marek Koterski, zdjęcia: Edward Kłosiński, scenografia: Przemysław Kowalski, kostiumy: Magdalena Biedrzycka, Justyna Stolarz, muzyka: Jerzy Satanowski, montaż: Ewa Smal, producent: Włodzimierz Otulak. Występują: Marek Kondrat (55-letni Adaś Miauczyński), Michał Koterski (Sylwuś Miauczyński, syn Adasia), Andrzej Chyra (33-letni Adaś Miauczyński), Janina Traczykówna (matka Adasia), Małgorzata Bogdańska (Beata Chałkowska-Miauczyńska, żona Adasia), Tomasz Sapryk (Anioł Straż), Marcin Dorociński (Anioł Zła), Bożena Adamek (matka Adasia w średnim wieku), Jerzy Bończak (bezdomny na wysypisku), Marta Chodorowska (Beata Chałkowska-Miauczyńska, żona Adasia w młodości), Marian Dziędziel (kolega Adasia z "Jutrzenki"), Jan Frycz (kolega Adasia z "Jutrzenki"), Andrzej Grabowski (kolega Adasia z "Jutrzenki"), Agnieszka Grochowska (matka Adasia w młodości), Paweł Królikowski (kolega Adasia z "Jutrzenki" w młodości). Produkcja: Vision Film Production. Współfinansowanie: Polski Instytut Sztuki Filmowej. Dystrybucja: Vision Film Distribution Company, Premiera: 21 kwietnia 2006. Czas trwania: 105 min.
Nagrody:
- 2006 - Nagroda Główna - Brązowa Statuetka Leliwity oraz nagroda jury młodzieżowego dla Marka Koterskiego podczas Tarnowskiej Nagrody Filmowej, Tarnów; "Złota Rybka" dla Marka Koterskiego na festiwalu Ińskie Lato Filmowe, Ińsko; Nagroda za Reżyserię oraz Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich dla Marka Koterskiego na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Autor: Joanna Pawluśkiewicz, grudzień 2006.
