Festiwal "Łańcuch" organizowany jest od 2004 roku przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego. Dyrektorem artystycznym dwóch pierwszych edycji był
Andrzej Bauer, a w 2006 roku rolę tę przejął
Roman Rewakowicz.
Pomysł na realizację festiwalu monograficznego poświęconego
Witoldowi Lutosławskiemu pojawił się kilka lat temu, ale dopiero 10 rocznica śmierci kompozytora - w 2004 roku i ogłoszony przez Sejm RP Rok Lutosławskiego dały szansę do jego realizacji. Powstał festiwal w formie "łańcuchowej", jednej z ulubionych form kształtowania utworów
Lutosławskiego. Jak napisał
Andrzej Bauer we wstępie do programu pierwszej edycji festiwalu:
W formie tej "zachodzą" na siebie epizody o różnej "gęstości", budowane są napięcia, ale jest też miejsce na odprężenie. Chodziło mi też o próbę oderwania Dzieła od Twórcy, od Jego osobistych preferencji, komentarzy wartościujących, dystansujących się od całych nurtów i okresów twórczości...
Podczas trzech pierwszych edycji festiwalu (2004-2006) ukazany został prawie cały dorobek twórczy
Witolda Lutosławskiego: od dzieł wczesnych po późne, dojrzałe, od utworów pedagogicznych i piosenek dziecinnych po szlagiery lat 50. i 60. tworzone pod pseudonimem "Derwid", cała twórczość kameralna, a także zainteresowania artysty filmem i upodobania plastyczne.
Ponadto w czasie drugiej edycji festiwalu zainaugurowała swoją działalność Lutosławski Youth Orchestra - zespół złożony w 2005 roku z młodych muzyków z Francji, Hiszpanii, Holandii, Szwajcarii, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i Polski. Orkiestrę poprowadził Heinz Holliger - oboista, kompozytor i dyrygent, dla którego
Lutosławski napisał Koncert podwójny na obój i harfę, a towarzyszyli mu soliści: Heinz i Ursula Holligerowie,
Olga Pasiecznik i
Piotr Pławner. Z założenia orkiestra ta pod patronatem wybitnych mistrzów ma stać się przestrzenią, gdzie młodzi adepci sztuki będą poznawać muzykę swojego patrona, a także - poprzez kontakt z dyrygentmi i solistami, którzy mieli kontakt z Mistrzem - tradycję wykonawczą, pochodząca bezpośrednio od Lutosławskiego - dyrygenta.
Trzeci festiwal, zorganizowany w 2006 roku, odszedł od monograficznej prezentacji twórczości
Witolda Lutosławskiego w kierunku umieszczenia jej w szerokim kontekście muzyki XX i XXI wieku. Zabieg taki organizatorzy tłumaczą przekonaniem, że najbardziej indywidualne cechy muzyki Mistrza, jej wielkość i klasyczne piękno najmocniej przejawią się w zestawieniu z utworami innych kompozytorów. Nowym aspektem trzeciej edycji festiwalu była również współpraca Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego z międzynarodowymi konkursami muzycznymi - Międzynarodowym Konkursem Wokalnym "La Voce" w Bad Kissingen w Niemczech i Międzynarodowym Konkursem Skrzypcowym im. Dawida Ojstracha w Odessie na Ukrainie. Jej rezultatem było zaproszenie do udziału w festiwalu laureatów pierwszych nagród tych konkursów, którzy jednocześnie otrzymali nagrodę im. Witolda Lutosławskiego: śpiewaczki Felicitas Fuchs i skrzypaczki Soyoung Yoon.
Anna Iwanicka-Nijakowska
Polskie Centrum Informacji Muzycznej
Związek Kompozytorów Polskich
listopad 2006
Ostatnie edycje festiwalu:
2007 od 20 do 24 czerwca 2007 i
2008 od 18 d 22 czerwca 2008.
ul. Bracka 23
00-028 Warszawa
Tel/Fax: (+48 22) 826 90 25
WWW: www.lutoslawski.org.pl
Email: society@lutoslawski.org.pl