Ekspozycja rozpoczynać się będzie od prezentacji Maszyny Aneantyzacyjnej, która w ujęciu kuratorów stanowi metaforę całej twórczości Kantora. Kolejną przestrzeń wypełnią materiały dokumentacyjne dotyczące twórczości i życia Kantora. Jej aranżacja odwoływać się będzie do słynnej "Anty-wystawy", która została otwarta w krakowskiej Galerii Krzysztofory w 1963 roku – pozbawiona chronologii, chaotyczna, pozwoli widzowi na samodzielną pracę w rekonstruowaniu portretu artysty.
W sali głównej prezentowane będą oryginalne i zrekonstruowane obiekty sceniczne, które posłużą za komentarz do całej twórczości Kantora. Znajda się tu m.in. Krzesło ze spektaklu "Niech szczezną artyści" z 1985 roku, Szatnia z "Nadobniś i koczkodanów" 1973, rekonstrukcje elfów i Goplany z "Balladyny" wystawionej w 1943 roku. Towarzyszyć im będzie fragment filmu Dietricha Mahlowa "Kantor ist da" (1969) będący zapisem performance’u "Die Grosse Emballage". Stanowi on swoistą kodę wystawy – wskazując na głęboki, historiozoficzny sens twórczości artysty i jej związek z największym horrorem XX wieku – Zagładą.
Kolejne siedem sal to, jak pisze Jarosław Suchan, siedem rozdziałów pokazujących kolejne urzeczywistnienia MASZYNY-KANTORA wprowadzane w rytm ogłaszanych przez Kantora manifestów. Prezentowane w nich obiekty podzielone będą na sekcje: Realność spotęgowana, Informel – Infernum, Okolice zera, Ambalaże, Happening, Niemożliwe oraz najbardziej obszerną Klisze pamięci.
W Brazylii zainteresowanie Tadeuszem Kantorem stale rośnie, jednak często ogranicza się, po pierwsze, do jego twórczości teatralnej, po drugie, do teoretycznych rozważań badaczy. Powstały lub są w trakcie powstawania różne prace akademickie na temat Kantora, jak choćby praca doktorska Wagnera Cintry, której znaczący tytuł brzmi "U progu nieznanego – refleksje nad przedmiotem w teatrze Tadeusza Kantora" (2012). Wybór pism Kantora zatytułowany "Teatr śmierci" pod redakcją Denisa Bableta, który ukazał się nakładem wydawnictw Perspectiva i Edições Sesc-SP w 2008, przyczynił się do zwiększenia wiedzy badaczy brazylijskich na temat myśli tego artysty. Jednak zrozumienie twórczości Kantora w oparciu jedynie o teorię wydaje się trudne, jeśli nie niemożliwe. Do pełnego doświadczenia kantorowskiego świata przez widza konieczny jest "fizyczny kontakt" z dziełem – wciąż żywym i operującym własnym dyskursem, a przede wszystkim obejmującym różne języki sztuki, między którymi nie sposób postawić wyraźnych granic.
"Dla sztuki polskiej jest on tym, kim dla sztuki niemieckiej jest Joseph Beuys, a dla amerykańskiej Andy Warhol. Twórca zupełnie osobnej wizji teatru, aktywny uczestnik neoawangardowych rewolucji, oryginalny teoretyk, innowator głęboko osadzony w tradycji, malarz antymalarski, happener-heretyk, ironiczny konceptualista, animator artystycznego życia w powojennej Polsce. O jego wielkości decyduje nie tyle jego twórczość, ile on sam pojęty jako całość: jego sztuka, jego teoria i jego życie" – podsumowuje Suchan.
Partnerem Culture.pl w realizacji wystawy są Muzeum Sztuki w Łodzi, Sesc Consolação w São Paulo oraz prod.art.br.
"Maszyna Tadeusz Kantor. Teatr + happeningi + performanse + malarstwo + inne sposoby produkcji"
Sesc Consolação, Rua Doutor Vila Nova, 245 – Vila Buarque, São Paulo, Brazylia
18 sierpnia – 14 listopada 2015
Kuratorzy: Jarosław Suchan, Ricardo Muniz Fernandes
Architektura wystawy: Hideki Matsuka
Źródło: Culture.pl, oprac. AS, 27.01.2015
Więcej o polskiej kulturze w Brazylii przeczytasz TUTAJ