"Dorzecze Różewicza" to wyjątkowa antologia wierszy Tadeusza Różewicza, uzupełniona szkicami dwudziestu czterech poetów oraz filmem Artura Burszty i Jolanty Kowalskiej. Premiera książki z udziałem głównego bohatera publikacji oraz zaangażowanych w projekt poetów odbędzie się 8 kwietnia 2011, w dniu rozpoczęcia festiwalu literackiego Port Wrocław. Profesor Piotr Śliwiński napisał o Różewiczu w posłowiu do książki:
Poeta najbardziej osobny był przez dziesiątki lat poetą najbardziej wpływowym, mnożącym zastępy swoich naśladowców, akolitów - i przeciwników. Osobowości patetyczne przeważnie go nie cierpią, miłośnicy poetyczności nie rozumieją, esteci zżymają się z powodu jego rzekomej przaśności, poeci życia cierpną od nadmiaru śmierci.
Wydawnictwo "Dorzecze Różewicza" składa się z dwóch wzajemnie uzupełniających się części. Pierwsza to antologia wierszy wrocławskiego poety, uzupełniona osobistymi komentarzami na ich temat dwudziestu czterech poetów, z których nieomal wszyscy zjawią się we Wrocławiu na wieczorze autorskim dedykowanym najważniejszemu polskiemu poecie ubiegłego wieku.
W projekcie udział wzięli:
Wojciech Bonowicz, Przemysław Dakowicz, Tadeusz Dąbrowski, Janusz Drzewucki, Julia Fiedorczuk, Jacek Gutorow, Jerzy Jarniewicz, Wojciech Kass, Bogusław Kierc, Krzysztof Kuczkowski, Erwin Kruk, Ewa Lipska, Krzysztof Lisowski, Zbigniew Machej, Karol Maliszewski, Piotr Matywiecki, Bianka Rolando, Marcin Sendecki, Andrzej Słomianowski, Andrzej Sosnowski, Dariusz Sośnicki, Stanisław Stabro, Leszek Szaruga i Bohdan Zadura.
Każdy z nich opisuje "swojego" Różewicza, każdy rozkłada na części pierwsze jego wybrane utwory.
Wojciech Kass pisze:
Pamięci Konstantego Puzyny...] znajduje się w mojej osobistej antologii arcywierszy, które po pierwszym czytaniu traktuję jako zastaw albo długoterminową pożyczkę, jako moje-nie moje. Lokują się one we mnie jak ułamki szkła, które dają znać o sobie - ukłuciem, ćmieniem - w najmniej oczekiwanych przypadkach życia.
Bohdan Zadura, przygląda się wierszowi "Powrót":
Te wszystkie wiersze zbiegną się w jedno, jedność bowiem one stanowią. Są świadkami epoki, a może raczej - epok, są - bywają - walką o oddech. Gorzkie to świadectwo i trudna walka. Ta poezja "ma wiele zadań którym nigdy nie podoła". Myślę, że dziś bardzo pouczający byłby powrót do dawnych wierszy Różewicza, nawet tych, z którymi sam poeta nie może się pogodzić.
Zbigniew Machej przekomarza się z kolei z autorem "Tego się Kafce nie robi":
Stanąć po stronie Kafki i Różewicza - toż to zaszczyt i obowiązek. Zaszczytny obowiązek, jak kiedyś mawiano. Nie godzi się przecież poecie - bo czasem uważam się za poetę - stawać po stronie mieszczańskiego budownictwa pomnikowego. Potem jednak zmieniłem zdanie. I choć nadal chciałbym stać po Pana stronie, zmieniło się moje stanowisko wobec Pana wiersza.
Część druga "Dorzecza"... to blisko 40-minutowy dokument Artura Burszty i Jolanty Kowalskiej, powstały w koprodukcji Biura Literackiego, Narodowego Instytutu Audiowizualnego i TVP. To pierwszy film o wrocławskim poecie, w którym inni twórcy opowiadają o tym, co zawdzięczają jego poezji i jak ją interpretują. Całość uzupełniają unikalne materiały archiwalne z udziałem Tadeusza Różewicza. Wiersze mistrza czyta m.in. Kinga Preis.
"Znany - absolutnie tak. Doceniony i rozpoznany? Nie mam takiej pewności" - komentuje odbiór twórczości Tadeusza Różewicza Artur Burszta, właściciel i redaktor naczelny Biura Literackiego. "Poprzez książkę i film 'Dorzecze Różewicza', ale także inne festiwalowe działania związane z wrocławskim poetą, chcemy zaprosić do bardziej wnikliwego czytania i tym samym odkrywania na nowo literackiej spuścizny Tadeusza Różewicza."
Wykaz wierszy i komentarzy:
- Tadeusz Różewicz: "jest taki pomnik"
- Erwin Kruk: "Dobre słowo"
- Ewa Lipska: "Do poety T.R."
- Tadeusz Różewicz: "Przyszli żeby zobaczyć poetę"
- Wojciech Bonowicz: "Wizyta"
- Tadeusz Różewicz: +++ (Czas na mnie)
- Przemysław Dakowicz: "Z ręką w boku Różewicza"
- Wojciech Kass: "Zostały dla nas złoża najciemniejsze?"
- Marcin Sendecki: +++ (Wiersz zadedykowany pamięci Konstantego Puzyny...)
- Tadeusz Różewicz: "bez"
- Tadeusz Dąbrowski: "Pastor Tadeusz"
- Tadeusz Różewicz: "Ocalony"
- Janusz Drzewucki: "O 'Ocalonym' "
- Tadeusz Różewicz: "Przesypywanie"
- Julia Fiedorczuk: "O 'Przesypywaniu' "
- Tadeusz Różewicz: "Wiersz 51"
- Jacek Gutorow: "Dziewięć wersów Różewicza"
- Tadeusz Różewicz: "Ashurbanipal killing a wounded lion"
- Jerzy Jarniewicz: "Aszurbanipal, czyli palec na ustach"
- Tadeusz Różewicz: "Zakatrupiony"
- Bogusław Kierc: "Pisklę"
- Tadeusz Różewicz: "Z życiorysu"
- Krzysztof Kuczkowski: "Różewicz na dobry początek"
- Tadeusz Różewicz: "rozmowa z Przyjacielem"
- Krzysztof Lisowski: "Tadeusza Różewicza pielgrzymowanie do Krakowa"
- Tadeusz Różewicz: "Tego się Kafce nie robi"
- Zbigniew Machej: "List do Tadeusza Różewicza w sprawie pomnika Franza Kafki w Pradze"
- Tadeusz Różewicz: "Bursztynowy ptaszek"
- Karol Maliszewski: "Ptaszek z czytanki"
- Tadeusz Różewicz: "Wyjście"
- Piotr Matywiecki: "Uparty, uległy"
- Tadeusz Różewicz: "Francis Bacon czyli Diego Velázquez na fotelu dentystycznym"
- Bianka Rolando: "Skrzyżowanie"
- Tadeusz Różewicz: "słowa"
- Andrzej Słomianowski: "Zużyte słowa"
- Tadeusz Różewicz: +++ (wicher dobijał się do okien...)
- Andrzej Sosnowski: +++ (W nocy z 16 na 17 stycznia 1992 roku...).
- Tadeusz Różewicz: "Oczekują na obcego"
- Dariusz Sośnicki: "Niezbyt ludzkie wychowanie"
- Tadeusz Różewicz: "Der Tod ist ein Meister aus Deutschland"
- Stanisław Stabro: "Tadeusz Różewicz - los poety w 'czasie marnym' 125"
- Tadeusz Różewicz: "kamień filozoficzny"
- Leszek Szaruga: "Usypianie wiersza"
- Tadeusz Różewicz: "Powrót"
- Bohdan Zadura: "Powrót do Różewicza"
- Piotr Śliwiński: "Mniej sam" - posłowie
- "Dorzecze" Różewicza
antologia wierszy wraz ze szkicami 24 poetów
opracowanie graficzne: Eugeniusz Get-Stankiewicz
Biuro Literackie, Wrocław, kwiecień 2011
168 x 210, 148 ss., miękka oprawa
ISBN: 97883-62006-74-8
Źródło: Informacja nadesłana - Biuro Literackie