To już tradycja, że Muzeum Powstania Warszawskiego otwiera swoją przestrzeń dla odważnych eksperymentów teatralnych i oryginalnych opowieści o mieście, pamięci i historii. W zeszłym roku "Ciekawą porę roku" według własnego tekstu wyreżyserowała Agata Duda-Gracz, która pytała m.in. o to, co by było, gdyby powstanie nigdy nie wybuchło. Spór o jego sens kontynuowała także w okrągłą, 70. rocznicę przewrotu Krystyna Janda w "Pamiętniku z powstania warszawskiego" Mirona Białoszewskiego. Krzysztof Garbaczewski zastanawiał się z kolei na tym, jak pamięć o tym dramatycznym wydarzeniu koduje się w pamięci następnych pokoleń, jak żyje we współczesnej historii miasta. Rocznicowe spektakle w muzeum reżyserowali także Radosław Rychcik, Jan Klata, Paweł Passini. W 2016 roku scena należy do Agnieszki Glińskiej, która sięgnęła po poezję, muzykę, taniec współczesny i fragmenty wspomnień kilkunastoletnich sanitariuszek i łączniczek. Całość ma formę otwartej instalacji teatralnej. Jak tłumaczy reżyserka , "Gdzie ty idziesz, dziewczynko" nie jest tradycyjnym spektaklem. "To nie jest konkretny tekst - to wspomnienia, które wybierałam z archiwum historii mówionej, z różnych źródeł. Interesowały mnie wspomnienia młodych dziewczyn, walczących w powstaniu. Szukałam czegoś, co zwiąże mnie osobiście z tą historią. Mam 14-letnią córkę więc siłą rzeczy zaczęłam myśleć, co by było, gdyby ona stanęła dziś przed takim zadaniem. Czytając te wspomnienia, do których się dokopałam, reagowałam bardzo emocjonalnie. 14-letnie dziewczyny biegły z noszami, na których leżeli ranni żołnierze" - mówi Glińska. Według historyków, kobiety stanowiły około 1/5 wszystkich czynnych uczestników powstania. "To perspektywa mało w opowieściach o powstaniu używana. Chcieliśmy zobaczyć jej rolę w tej wojennej rzeczywistości" - tłumaczy reżyserka. Jedna z narratorek w spektaklu wspomina powstańczą rzeczywistość: "Myśmy dostawały codziennie ranocały plik biuletynów. Pamiętam, że nosiłam je na nasze ostatnie placówki na Emilii Plater. Dostawało się swój rejon, gdzie mam zanieść gazetki. Pamiętam jedną przygodę, pamiętam dokładnie gdzie to było. Przez Plac Trzech Krzyży ulicami, kanałami przeszłam do kawałeczka, gdzie były nasze pierwsze, najbardziej wysunięte, najbardziej bliskie Niemców oddziały, żeby zanieść gazetki".
"Pamiętam taką sytuację, że jestem w podwórku, w narożnym domu Placu Trzech Krzyży i Nowego Światu- wchodzę tam, idę przez następną piwnicę do następnego domu. W następnym podwórku zatrzymuje mnie młody człowiek i mówi "Gdzie ty idziesz, dziewczynko?". Mówię "Idę tam, zanieść gazetki", ale on mówi "Tutaj za bramą są już Niemcy". Okazało się, że Niemcy zajęli narożny dom, gdzie teraz jest bank PKO i BGK. Gdyby on mnie nie zatrzymał, gdybym tam przeszła w opasce, z gazetkami ( )wpadłabym prosto w łapy Niemców, pewnie bym została rozwalona na miejscu, nie wiem jakby to było" - kontynuuje swoją opowieść. Jak tłumaczyła Glińska, to historia, którą opowiadała jej na zajęciach Krystyna Zachwatowicz, aktorka, reżyserka, scenografka. - To jej historia. W ciągu jednej sekundy przypadek decydował o tym, czy ktoś żył dalej, czy nie. Stawianie dziewczyn w kontekście zadań ponad ich miarę oraz to, w jaki sposób dziś na to reagujemy - to były nasze główne klucze - podsumowała reżyserka. W spektaklu występują: Małgorzata Biela, Mateusz Bieryt, Karolina Burek, Izabela Chlewińska, Zuzanna Czerniejewska, Magdalena Fejdasz, Łukasz Lewandowski, Irena Melcer, Weronika Nockowska, Weronika Pelczyńska, Łukasz Przytarski, Paulina Puślednik, Patryk Szwichtenberg, MarcinWojciechowski. Spektakl "Gdzie ty idziesz, dziewczynko" grany będzie od 2 do 5 sierpnia 2016 w Sali pod Liberatorem Muzeum Powstania Warszawskiego. żródła: Muzeum Powstania Warszawskiego, PAP, oprac. AL |