Dekada sukcesów polskiej sztuki na świecie
Po Sasnalu, Uklańskim i Abakanowicz karierę na rynkach zagranicznych robią Ołowska, Bujnowski, Bałka. Ceny ich prac są stabilne, a nazwiska na stałe zagościły na rynkach aukcyjnych i w międzynarodowych galeriach.
W 2006 roku seria fotografii "Naziści" Piotra Uklańskiego w londyńskim domu aukcyjnym Philips de Pury została sprzedana za 1 mln 56 tys. dolarów. Instalacja Uklańskiego pobiła rekord, ustanowiony pół roku wcześniej na nowojorskiej aukcji Sotheby's przez rzeźbę "Tłum" Magdaleny Abakanowicz. 22 figury stojących postaci wylicytowano za prawie 442 tys. dolarów.
Wokół Uklańskiego zrobiło się głośno, gdy w 2000 roku Daniel Olbrychski w towarzystwie kamer wszedł do warszawskiej galerii Zachęta i pociął szablą prezentowane tam fotografie. Jedna z nich wykorzystywała jego filmowy wizerunek w mundurze nazisty.
Kolekcjoner i prezes domu aukcyjnego Desa Unicum Juliusz Windorbski przyznał:
"To był jeden z elementów, które miały wpływ na to, że Uklański został zauważony, jednak raczej lokalnie. To jest za mało, żeby odnieść sukces na światowym rynku sztuki. Raczej należy uznać to za budzący zainteresowanie szerokiej publiczności szczegół. Co innego przesądza o tym, że danym artystom zaczynają się interesować poważni kolekcjonerzy publiczni i prywatni".
Jak tłumaczył, o tym, że artysta jest doceniany, decyduje splot takich czynników, jak: życiorys artysty, jego innowacyjność, droga twórcza, wystawy, kolekcje, w których jego prace się znajdują. "Nie sposób zaprogramować sukcesu" - przekonywał Windorbski. Dodał jednak, że wiele zależy również od inicjatywy marszandów, z którymi artyści decydują się współpracować.
Niespełna dwa lata po sukcesie Uklańskiego i Abakanowicz do czołówki najdroższych polskich artystów dołączył Wilhelm Sasnal. Jego cykl trzech obrazów olejnych "Palące dziewczyny" w domu aukcyjnym Philips de Pury uzyskał cenę 457 tys. dolarów.
Rekordowe ceny na rynku sztuki osiągają prace
Romana Opałki. W 2010 roku nieznany nabywca kupił na aukcji w Sotheby's w Londynie trzy
"Detale" płacąc za nie 713 250 funtów, a więc prawie 3,3 mln zł. To najwyższa cena zapłacona za pracę żyjącego polskiego artysty. Opałka zmarł w 2011 r.
"Nie powiedziałbym, że mamy tu do czynienia z fenomenem. To jest naturalna konsekwencja rozwoju wolnego rynku. Spośród jego plusów i minusów na pewno trzeba wypunktować swobodę artystów i kolekcjonerów" - uznał redaktor "Art & Business" Aleksander Hudzik. Po 1989 r. polscy artyści zaczęli docierać ze swoimi pracami do zagranicznych galerii, głównie londyńskich i nowojorskich. "To dało artystom możliwość wywindowania cen prac na poziom nieosiągalny przed 1989 r." – dodał.
Redaktor "Art & Business" zauważył, że kiedy prace Uklańskiego czy Sasnala trafiły na zagraniczny rynek, ich wartość zaczęto szacować w funtach czy dolarach i ceny automatycznie wzrosły. Hudzik zwrócił też uwagę, że kolekcjonerzy zagraniczni bardziej niż polscy potrafią docenić sztukę nowoczesną, dlatego rekordowe ceny osiągają prace Jeffa Koonsa czy Marka Rothki.
Styl wyświetlania galerii
wyświetl slajdy
Czy to zagranica odkrywa polskich artystów? - Niekoniecznie. Sasnal, zanim zaczął być popularny za granicą, najpierw został doceniony przez krytyków. Za jego sukcesem stoją też polscy mecenasi sztuki. Raczej samemu Sasnalowi, bez wsparcia osób, które kierowały jego karierą, ciężko by było się przebić - uważa prezes Desy Unicum.
Według niego dzisiaj karierę na rynkach zagranicznych, obok Sasnala, Uklańskiego i Abakanowicz, robią też m.in. Paulina Ołowska, Rafał Bujnowski, Mirosław Bałka. "Ceny ich prac są stabilnie wysokie, niekiedy rosną, ale to co najbardziej krzepiące to fakt, że one na stałe zagościły zarówno na rynkach aukcyjnych, jak i w międzynarodowych galeriach" - mówił Windorbski.
"Do mediów i do publicznej wiadomości najczęściej przebijają się informacje o wysokich cenach sprzedaży, co zazwyczaj budzi zaskoczenie. Tymczasem to nie dzieje się z dnia na dzień" - mówił. "Czasami wynik aukcji mnie także zaskakuje, ale rozumiem mechanizmy, które tu działają. Aukcja jest systemem sprzedaży, w którym wyzwala się rywalizacja. Czasami ludzie dają się ponieść. Kolekcjoner może być tak zdeterminowany i tak bardzo chce licytować obraz, który będzie np. istotnym uzupełnieniem jego kolekcji, że jest w stanie zapłacić każdą cenę. Jeśli trafi się dwóch tak zdeterminowanych kolekcjonerów, może paść rekord. Tak się dzieje przy pracach wybitnych, a rekordy podnoszą cenę pozostałej twórczości , bo zwracają uwagę opinii publicznej" - powiedział prezes Desy Unicum.
Źródło: PAP, oprac.km, październik 2014
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]