Czwarta edycja odbywającego się raz na dwa lata konkursu
"Spojrzenia" - Nagroda Fundacji Deutsche Bank na najbardziej interesujących twórców młodej polskiej sceny artystycznej. Wystawa jest prezentacją i uhonorowaniem najciekawszych postaw artystycznych, dzieł i twórców, którzy w sposób szczególny zaistnieli na scenie sztuki w ciągu ostatnich dwóch lat.
Zwycięzca zostanie wybrany spośród wszystkich uczestników wystawy przez siedmiu członków Jury. Laureata poznamy 22 października 2009. Pierwsza nagroda w konkursie to 15 000 euro, drugą nagrodą jest pobyt studyjny w Villa Romana we Florencji. Tradycyjnie przyznana zostanie także Nagroda Publiczności.
Nominowani artyści to:
Wojciech Bąkowski,
Olaf Brzeski,
Bogna Burska,
Wojciech Doroszuk,
Anna Konik,
Anna Molska,
Zorka Wollny.
W dorobku każdego z nich znajdują się prace wideo oraz filmy. Najmniej jest ich w twórczości Olafa Brzeskiego, ale - jak on sam deklaruje - bliższe jest mu to, co dzieje się w filmie, niż w sztuce. Artysta znany jest przede wszystkim jako autor instalacji oraz rzeźb wykonywanych m.in. z ceramiki, które deformuje, "zrzuca" z postumentu, eksponuje w opozycji do muzealnych standardów. Wojciech Bąkowski tworzy filmy animowane techniką non-camerową, w których wygłasza/melorecytacja wyjątkowe teksty własnego autorstwa; tworzy także akustyczne przestrzenie - "nory", słuchowiska, a także instalacje z użyciem sprzętu muzycznego. Anna Konik jest autorką dłuższych cyklów filmowych, z których buduje wieloekranowe dźwiękowe instalacje, układające się w niemal reportażowe cykle, bądź poetyckie wideoinscenizacje. Bogna Burska zajmuje się w ostatnich latach przede wszystkim techniką found footage, polegającą na przetwarzaniu i łączeniu fragmentów komercyjnych produkcji filmowych, z których konstruuje nowe narracje. Wojtek Doroszuk kręci filmy "nomadyczne", będące zapisem obrazów, postaci, sytuacji. Poruszają one kwestie Innego, problemy wyobcowania, różnic językowych i kulturowych, przełamują tabu śmierci. Anna Molska przerabia w swych filmach modernistyczno-peerelowskie utopie i tradycje, przywołując historyczne referencje lub zacierając ich ślady. Zorka Wollny, oprócz serii feminizujących filmów, ma w swym dorobku cykl performansów realizowanych w odniesieniu do instytucji muzealnych, które funkcjonują potem jako filmowa dokumentacja.
Na tegorocznych "Spojrzeniach" artyści zaprezentują nowe prace stworzone specjalnie na wystawę oraz te powstałe w ciągu ostatnich kilku lat. Instalacje Olafa Brzeskiego to jedyne niefilmowe działania. Trzy gabloty-terraria ze sztabami zardzewiałego metalu w środku, przywołującymi rozmaite skojarzenia, będą eksponowane w holu galerii, poza standardową przestrzenią wystawową. Żelazne sztaby i jedna z gablot zostaną poddane zabiegom deformacji/dekonstrukcji, charakterystycznym dla rzeźbiarskich praktyk artysty. Wojciech Bąkowski i Anna Molska zdecydowali się wspólnie stworzyć instalację zatytułowaną Ukończono, złożoną z filmu wideo (zapisu akcji zaaranżowanej w postindustrialnej, opustoszałej scenerii lotniska), specjalnie spreparowanej ścieżki dźwiękowej oraz akustycznej przestrzeni. Bogna Burska oprócz prac found footage z serii Gra z przemieszczającymi się zwierciadłami z lat 2006-2008 zaprezentuje nowy film 14:52, będący eksperymentem formalnym, a także próbą wejrzenia w wewnętrzny czas filmowy. Wojtek Doroszuk pokaże film Special Features złożony z fragmentów, które nie weszły podczas montażu do jego wcześniejszych filmów; pięć z nich także zobaczymy na wystawie. Anna Konik realizuje nową instalację wideo - projekcje odrealnionych, nieostrych i zwielokrotnionych obrazów/odbić sfilmowanych w berlińskim domu pobytów stypendialnych dla naukowców. Zorka Wollny przygotowuje na "Spojrzenia" performans/koncert Ballada na gmach Zachęty, inspirowany historią galerii, który odbędzie się w dniach 23 i 24 września oraz 20 i 21 października 2009, o godz. 20:30 i 21:30. Pokaże też nowy Czarny film - próbę zapisu swojego koszmaru sennego oraz pięć filmów dokumentujących performanse z lat 2004–2009.
Kurator: Maria Brewińska.
Wystawa czynna od 19 września do 15 listopada 2009.