Druga i trzecia dekada XIX wieku były to lata rozkwitu Monachium - najsłynniejszego wówczas ośrodka edukacji artystycznej w Europie. Monachium magnetyzowało twórców i przyciągało liczne talenty z całej Europy, skupiało wielu wybitnych artystów, krytyków oraz mecenasów sztuk, w tym Ludwika I Wittelsbacha, króla Bawarii. Wystawa prezentuje twórczość wybitnych osobowości malarstwa monachijskiego - Carla von Piloty'ego, Wilhelma von Dieza, Wilhelma von Kaulbacha, Juliusa Schnorra von Carolsfeld. Wystawa poświęcona tej tematyce jest organizowana po raz pierwszy.
Ekspozycję otwierają wizerunki królów bawarskich z rodu Wittelsbachów, zasłużonych dla monachijskiego malarstwa historycznego: Ludwika I i jego syna, Maksymiliana II. Dzieła na wystawie zostały podzielone na dwie części. W pierwszej prezentowana jest twórczość artystów pierwszej połowy XIX wieku (Petera von Corneliusa, Juliusa Schnorra von Carolsfeld, Moritza von Schwinda, Wilhelma von Kaulbacha) zdominowana przez malarstwo monumentalne - dekoracje ścian pałaców, budynków państwowych i świątyń . Większość z tych malowideł nie istnieje od czasów II wojny światowej. Po wojnie zrekonstruowano niewiele z nich (freski do "Pieśni o Nibelungach" w Rezydencji, dawnej siedzibie bawarskich władców). Dzięki aranżacji plastycznej powiodło się odtworzenie na wystawie monumentalizmu fresków dekorujących dziewiętnastowieczne budowle. Freski te, doskonale znane polskim artystom przybywającym na studia do Monachium, niejednokrotnie inspirowały ich obrazy. Drugą część wystawy tworzą obrazy olejne, wykonane w technice popularnej w monachijskim malarstwie historycznym w II połowie XIX wieku (prace Carla Piloty'ego, Franza Adama, Wilhelma Lindenschmita Młodszego, Wilhelma Dieza). Ze względu na to, iż nabywcą dzieł było często mieszczaństwo Monachium, zatem specjalnie dla nich płótna zostały zredukowane do rozmiarów mieszczących się w dziewiętnastowiecznych willach burżuazji oraz kamienicach mieszczan.
Pokazane na wystawie dzieła ilustrują tematy najczęściej kojarzone z malarstwem historycznym - wojny, triumfy wodzów i ich spektakularne zwycięstwa od czasów antycznych po okres wojen napoleońskich. Obok tematyki batalistycznej znalazło się miejsce dla całej gamy ludzkich uczuć, namiętności od romantycznej miłości, poświęcenia dla innych, po skrajną rozpacz, a nawet podłość i zabójczą zawiść. Część wystawy jest poświęcona wątkom literackim: starogermańskim sagom ("Pieśń o Nibelungach"), na poły legendarnym bohaterom, opowieściom o najsłynniejszych niemieckich artystach (np. o tym, jak cesarz Maksymilian podnosił Dürerowi pędzel, o słynnym Konkursie Śpiewaków na zamku Wartburg). Pokazane na wystawie wątki literackie stały się podstawą do napisania przez Richarda Wagnera oper: Tannhäuser i Konkurs Śpiewaków w Wartburgu oraz tetralogii Pierścień Nibelunga.
Obrazy monachijskich malarzy są również świadectwem intelektualnych i barwnych zabaw epoki, takich jak pochody słynnych postaci historycznych, organizowane od lat czterdziestych XIX wieku w Bawarii. Ich świadectwem jest obraz Pani na zamku 1876 Friedricha Augusta Kaulbacha, spokrewnionego z Wilhelmem Kaulbachem.
Ważnym elementem wystawy są programy multimedialne ukazujące inspiracje polskich uczniów malarstwem niemieckich nauczycieli - w tym wątek "polskich Monachijczyków", czyli studentów i młodych adeptów malarstwa, którzy w XIX wieku wyjeżdżali uzupełniać swe wykształcenie w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych. Po połowie wieku kolonia polskich artystów była najliczniejsza spośród obcokrajowców studiujących w stolicy Bawarii. Tu spotykało Polaków życzliwe przyjęcie. Tu uczyli się, zdobywali nagrody i popularność.
W Domu Jana Matejki, w dniach 9 marca - 3 czerwca 2007 odbędzie się wystawa towarzysząca Matejko w Monachium (więcej informacji...) ilustrująca pobyt Jana Matejki w stolicy Bawarii i jego inspiracje twórczością monachijskich nauczycieli.