Grzegorz Klaman, "Maszyny wracają do fabryk", instalacja, 2012, fot. materiały prasowe
Dwie wystawy - "Materialność" i "Wyspa. Teraz jest teraz" - oraz cykl wykładów, działań w przestrzeni publicznej, performansów i koncertów, czekają widzów festiwalu organizowanego przez Instytut Sztuki Wyspa na terenach dawnej Stoczni Gdańskiej.
Festiwal Alternativa, choć ma charakter międzynarodowy, jest ściśle związany z Gdańskiem. Lokalny kontekst - rozwój tamtejszej kultury niezależnej i opozycji politycznej w latach 80., działalność środowiska skupionego wokół artysty Grzegorza Klamana - służy stawianiu uniwersalnych pytań. Festiwal odbywający się w historycznych stoczniowych dokach jest raczej przestrzenią wypróbowywania nowych praktyk artystycznych niż klasycznym pokazem sztuki. Nie ma opowiadać dziejów Stoczni i Solidarności, ale rozwijać związane z nimi idee i doświadczenia.
- Festiwal to z zasady coś krótkotrwałego, rodzaj przeżywanego na krótkim odcinku czasu doświadczenia. Tu zaś mamy do czynienia z parainstytucjonalnym, rozciągniętym w czasie i nastawionym na wiedzę działaniem praktyki zlokalizowanej - mówi wywiadzie dla "Obiegu" Aneta Szyłak, dyrektorka artystyczna przedsięwzięcia.
Pierwsza z dwóch wystaw tegorocznego festiwalu, "Materialność", zgłębia wizualne, zmysłowe, polityczne i naukowe właściwości materiałów. Jak opowiada Aneta Szyłak, od początku funkcjonowania Instytutu Sztuki Wyspa jego twórcy musieli borykać się z uwarunkowaniami takimi jak brud, łuszcząca się farba, brak ogrzewania, co narzuciło organizowanym tam wydarzeniom pewien rodzaj estetyki.
Wystawa jest próbą odniesienia się do tak rozumianego pojęcia materialności z perspektywy różnych doświadczeń kulturowych, kuratorskich i artystycznych. Szyłak zaproponowała współkuratorowanie projektu holenderskiemu artyście Arne Hendriksowi, który organizował wcześniej na przykład warsztaty naprawy butów i swetrów lub śledził metody udoskonalania produktów IKEA.
Obok grona artystów zagranicznych w wystawie biorą udział: Mateusz Herczka, Katarzyna Józefowicz, Grzegorz Klaman, Katarzyna Krakowiak, Robert Kuśmirowski, MML Studio (Michał Mądracki, Maciej Mądracki, Gilles Lepowe), Michał Szlaga, Mariusz Waras.
Druga wystawa, zatytułowana "Wyspa. Teraz jest teraz", to prezentacja archiwum Fundacji Wyspa Progress uzupełnionego fragmentami archiwów artystów. Pokaz dokumentuje 30 lat działań artystycznych w Trójmieście, wskazuje tradycję, do której odwołuje się Instytut Sztuki Wyspa. Na przygotowaną przez młodych kuratorów (Dominika Kuryłka, Annę Ptak, Ewę Małgorzatę Tatar) ekspozycję składają się fotografie, wycinki prasowe, książki, ustne i pisemne relacje, druki, teksty, szkice. Do wystawy włączono również - jako swoiste ready made - przestrzeń Instytutu Sztuki Wyspa. Jej częścią są też nieustannie się przekształcające postindustrialne i neokapitalistyczne krajobrazy widoczne przez okna Wyspy.
Swoje projekty performatywne przedstawią m.in. Agata Biskup i Przemek Czepurko, Mateusz Kula (we współpracy z Aleksandrą Jach i Krzysztofem Skoczylasem), Mikołaj Moskal, Konrad Smoleński, Pavel Sterec oraz Zorka Wollny.
Program festiwalu obejmuje także koncerty zespołów Pink Freud i Nils Project. Wykłady o współczesnym obiegu sztuki, związku między twórczością a produkcją etc. wygłoszą znani krytycy i kuratorzy, m.in. Alfredo Cramerotti, Okwui Enwezor i Irit Rogoff, a od 30 maja po historycznych miejscach dawnej Stoczni Gdańskiej będzie kursować Subiektywna Linia Autobusowa (znany z poprzednich lat projekt Grzegorza Klamana, w tym roku równolegle odbywający się także w belgijskim miasteczku Genk).
Zeszłoroczna, premierowa edycja festiwalu Alternativa przyciągnęła ponad 20 tysięcy zwiedzających. Obok wystaw "Praca i wypoczynek" oraz "Estrangement" popularnością cieszyły się takie projekty jak "Global Prosperity" Maxa Cegielskiego i Michała Szlagi, "Demokracje" Artura Żmijewskiego czy mobilny "Obóz Solidarność" zorganizowany wspólnie z warszawskim Nowym Teatrem.
Dyrektor artystyczna festiwalu Alternativa: Aneta Szyłak.
Prezes Fundacji Wyspa Progress: Grzegorz Klaman.
Dzień dla profesjonalistów: 25 maja 2012, od godz. 12:00 (rejestracja pod adresem: alternativa2012@wyspa.art.pl).
Otwarcie: 26 maja 2012, godz. 18:00.
Wystawy trwają do 30 września 2012.
Szczegółowy program znajduje się na stronie: www.alternativa.org.pl.
Portal Culture.pl jest patronem medialnym festiwalu.
Fundacja Wyspa Progress/Instytut Sztuki Wyspa
ul. Doki 1 budynek 145B
80-958 Gdańsk
www.wyspa.art.pl
Źródło: informacje prasowe, Obieg.pl, www.wyspa.art.pl
Oprac. PK