Był asystentem w Instytucie Filologii Polskiej (1970–1971), a następnie doktorantem. W 1975 roku obronił pracę doktorską "Chopin i Szymanowski w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. Z dziejów świadomości muzycznej literatury polskiej", rozpoczętą pod opieką prof. Kazimierza Wyki, a po jego śmierci – prof. Jana Błońskiego. Od tamtego czasu pracuje w Katedrze Teatrologii Instytutu Polonistyki UJ, obecnie jako adiunkt z habilitacją. Prowadził również zajęcia na Studium Literacko-Artystycznym UJ.
Od roku 1976 uczy też na Wydziale Reżyserii Dramatu i Wydziale Aktorskim krakowskiej PWST. W latach 1978–1980 prowadził zajęcia z teatru współczesnego na Reżyserii Radiowej i Telewizyjnej w Katowicach. W 1980–1982 był wykładowcą języka polskiego na Uniwersytecie w Neapolu. Od kwietnia do czerwca 1999 roku wykładał na UCLA w Los Angeles współczesny teatr europejski, a we wrześniu 2008 roku – polski teatr współczesny w Szkole Teatralnej "Paolo Grassi" w Mediolanie. Włochy uważa zresztą za swoją drugą ojczyznę.
Zawsze miał wspaniałych nauczycieli – na filologii polskiej byli to wspomniani Wyka i Błoński, a w teatrze – Konrad Swinarski i Jerzy Jarocki. Na jego życiu zawodowym – naukowym i twórczym – zaważyły też jego długoletnie przyjaźnie z Ewą Demarczyk, Sławomirem Mrożkiem, Tadeuszem Łomnickim i Marią Bojarską, Andrzejem Sewerynem, Janem Kottem, Gustawem Herlingiem-Grudzińskim, Giorgio Strehlerem, Milvą...
Nauczyli mnie prawdy: zbiera się grupa ludzi, która ma radość z tego, że coś razem produkują i dochodzą do finału, czyli spotkania z publicznością – mówi Józef "Żuk" Opalski. – Za jedną z klęsk teatru polskiego uważam to, że się coraz mniej liczy z widzem. Nie chodzi tu o schlebianie tanim gustom, bo publiczność może się bawić zarówno na dobrze, jak i źle zrobionym przedstawieniu. Widzów trzeba wychowywać. Teatr polski jest niemrawy przez katastrofalne obniżenie się profesjonalizmu. Żenuje mnie już powtarzanie po starym, niemodnym Peterze Brooku, że teatr polega na tym, iż jeden stoi, a drugi siedzi i mają się ze sobą porozumieć, a środkiem do tego jest słowo. Nudzi mnie już i zawstydza wieczne opowiadanie, że nie rozumiem dialogów wypowiadanych przez aktorów na scenie.
W krakowskiej szkole teatralnej Opalski uczy od początków istnienia Wydziału Reżyserii Dramatu. Właściwie wszyscy wychowankowie reżyserii bywali na jego seminariach dramaturgicznych czy zajęciach z muzyki. Wielu z nich tworzy dziś oblicze teatru polskiego. Są wśród nich: Anna Polony, Anna Augustynowicz, Iwona Kempa, Agata Duda-Gracz, Maja Kleczewska, Krystian Lupa, Krzysztof Babicki, Tadeusz Bradecki, Waldemar Zawodziński, Mirosław Kocur, Piotr Cieplak, Grzegorz Wiśniewski, Grzegorz Jarzyna, Krzysztof Warlikowski...
Dzięki pracy ze studentami, poprzez ich odczuwanie sztuki, nie traci kontaktu ze współczesnością. Ale też otwiera im oczy, uszy i dusze na właściwy odbiór muzyki, historii teatru, literatury.
Swinarski mówił o swoich studentach, że nacina im korę i czeka, kto puści soki. Podobnie i ja, nacinam te kory, ględząc o zadaniach wobec sztuki, które w naszym kraju owładniętym żądzą pieniądza są coraz częściej zapominane, no i czekam, kto puści soki... Czasem jestem dumny, że to moi studenci.
Sam prace reżyserskie zaczął od opery. Wiktor Zin postanowił zrobić scenografię do "Rigoletta" Verdiego w Operze Krakowskiej, pod warunkiem, że będzie reżyserował Opalski, prywatnie mu wtedy zresztą nieznany. Przedstawienie spotkało się z uznaniem nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Udowodnił nim, że na reżyserii zna się nie tylko teoretycznie. Widowiska muzyczne stanowią odrębny rozdział w jego dorobku – szczególnie te z utworami Kurta Weilla, którego jest niedościgłym znawcą i inscenizatorem.
Praktyki teatru Józef Opalski posmakował dość wcześnie. Twardą szkołę życia i sceny przeszedł robiąc z Jerzym Jarockim "Sen o Bezgrzesznej" – pisząc wspólnie z nim scenariusz, przebywając na wszystkich próbach. Także Anna Polony od swego dyplomu reżyserskiego – "Poskromienia złośnicy" Szekspira – prosiła Opalskiego o współpracę, czy to muzyczną, czy inscenizacyjną, przy swoich kolejnych przedstawieniach. Mając przy sobie "tak niepokornego współpracownika jak Hanka", był już, jak twierdzi, zahartowany.
W "Anny Polony alfabecie niealfabetycznym" ("Polska Gazeta Krakowska" z 13 listopada 2009) aktorka porównywała go ze Swinarskim.
Żuk Opalski ma wiele wspólnych cech z Konradem – twierdzi Polony. – Zawsze wszystkim mówiłam, że Żuk jest moim narzeczonym. No i niektórzy nawet się na to nabierali. Ostatnio bardzo zbliżyliśmy się do siebie. Bo wcześniej okropnie mnie denerwował. Wypisywał w gazetach brutalne rzeczy o artystach, a przecież sam jest artystą.
Na decyzję prof. Wiktora Zina i innych chętnych do współpracy z Żukiem Opalskim wpłynęła poprzedzająca go fama człowieka teatru: fachowca, autorytetu. On sam jednak tłumaczy to przede wszystkim wiarą we wrażliwość. Ma, jak twierdzi, nieomylny znak, że dzieje się coś naprawdę ważnego – dostaje gęsiej skórki.
Reaguję tak samo na koncercie Earthy Kitt czy na "Orestei" Steina – twierdzi. – Nie mam zamiaru wstydzić się, że na równi ukształtował mnie "Człowiek z La Manchy" w wykonaniu Brela, jak i jedna z największych rzeczy, jakie widziałem w teatrze – "Wyzwolenie" Swinarskiego. Nie widzę specjalnej różnicy między arcydziełem zrobionym przez wielkiego reżysera w teatrze, a koncertem Milvy. To nie jest tak, że mnie interesuje tylko sztuka wysoka, albo tylko sztuka niska, bo każda w swoim gatunku może być skończonym arcydziełem.
W teatrze wszystko razem się jakoś łączy: to niskie, z tym wysokim, to szlachetne, z tym brudnym – uważa. Taki był teatr Swinarskiego, taki jest teatr Strehlera, Steina, żeby się trzymać wielkich nazwisk.
A autorytet? Miło mi to słyszeć, choć uważam, że jestem może aż nazbyt niecierpliwy i krnąbrny. Nikt mi jednak nie może zarzucić, że dałem się kiedyś w życiu przekupić. Gadam swoje – kto chce słuchać, ten słucha, a kto nie, ten nie słucha. Nie potrafię inaczej żyć. Nie widzę różnicy między moim życiem tak zwanym prywatnym, a tym, co robię publicznie. Nie mam samochodu, nie mam willi, ale mam płyty. Teraz serio – czego nie lubię – sztuka jest jedynym wybawieniem dla człowieka. I nawet w Polsce trzeba to czuć i rozumieć.
Na początku lat osiemdziesiątych uniwersytet w Neapolu prosił, żeby im przysłać kogoś do nauki języka i literatury polskiej. Opalski zabrał się do nauki włoskiego. Miesiąc później wyjechał. Pokochał Włochy raz na zawsze i ostatecznie. W Neapolu zacieśnił też więzy przyjaźni z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim.
Spodobał mi się od razu, dlatego że nie miał żadnych kompleksów, które znałem już u innych przyjezdnych z kraju – wspominał autor "Innego świata" w filmie "Żuk" w realizacji Marty Węgiel (TVP, 1998). – Dokonał według mnie cudu. Zaraz po jego przyjeździe poszliśmy do kawiarni. On ze swoimi studentami. Ośmioro było tych studentów, chłopców i dziewcząt, i ja. No i ci młodzi, Włosi, Włoszki, nie ośmielali się mówić po polsku – jakkolwiek pozwalali sobie w tym języku czytać. A po trzech latach, już na pożegnalnym bankiecie w mieszkaniu u Żuka, całe to towarzystwo przyszło na ten bankiet pożegnalny i cały czas rozmowa toczyła się po polsku.
Jego włoscy studenci znakomicie sobie radzą. Jeden z nich, nieżyjący już a wybitny Lucio Gambacorta był przedstawicielem RAI w Moskwie. Inni pracują w warszawskim i krakowskim Instytucie Włoskim, tłumaczą Witkacego, Gombrowicza, Mrożka.
To była dla mnie wielka przyjemność, ja jednak w Neapolu żyłem dosyć osamotniony – kontynuował Herling-Grudziński. – Przyjemność wielka polegała na tym, że można było sobie pogadać, oczywiście popić trochę razem i tak dalej. On jest niebywale aktywny. To jest żywa rtęć.
Kolejnym z emigracyjnych autorów, który we wspomnianym filmie wypowiadał się o Józefie Opalskim, był równie z nim zaprzyjaźniony prof. Jan Kott. Jemu to, u schyłku życia autora "Szekspira współczesnego", Opalski wręczył w Santa Monica Nagrodę im. Tadeusza Kantora.
Cała moja radość, jak przyjeżdżam do Krakowa, to jest zobaczyć Żuka – mówił Jan Kott. – Zobaczyć Żuka i usiąść na jego słynnej kanapie. Na tej samej, na której siedziało wielu słynnych ludzi i wszyscy słuchali, o ile pamiętam, muzyki Schuberta. Bo Żuk to jest najsłynniejszy Żuk w literaturze polskiej i najsłynniejszy Żuk ze wszystkich owadów. To jest Żuk, który pisze, który wystawia, który się awanturuje. Który jest dyrektorem teatru i który uczy w szkole, patrzy na dziewczyny. Na dziewczyny i na chłopców także. Kraków bez Żuka? Nie byłoby Krakowa.
Co do tych awantur, to sam zainteresowany rzadko dziś pisze o konkretnych przedstawieniach w Polsce piórem recenzenta. Często jednak, jak mawia, "świerzbi go pióro", żeby przyłożyć temu i owemu, ale siedzi cicho. Reżyserując coraz częściej i podlegając ocenom, przestał publicznie oceniać innych. Zwłaszcza swoich byłych studentów.
Po mojej śmierci rzucicie się na dzienniki, które prowadzę od lat. Ale ja już będę chichotał z chmurki... Teatr to jest moje życie – wielki ból i troska, że coraz rzadziej wychodzę z niego naprawdę szczęśliwy. Nie należę do ludzi, którzy opętani są demonem destrukcji – szczęśliwych z tego powodu, że coś się nie udaje. Za to jeżeli coś mi się naprawdę podoba, rosną mi skrzydła.
(Zawarte w tekście wypowiedzi Józefa Opalskiego pochodzą z wywiadów przeprowadzonych z nim przez autora biogramu)
Twórczość Józefa Opalskiego
Ważniejsze książki:
- Józef Opalski, "Wiersze o Szymanowskim", antologia i opracowanie, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1979; wyd. 2. (rozszerzone), PWM, Kraków 1982; wyd. 3., PWM, Kraków 1986;
- Józef Opalski, "Chopin i Szymanowski w literaturze dwudziestolecia międzywojennego", Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1980;
- Józef Opalski, "Rozmowy o Konradzie Swinarskim i »Hamlecie«", Wydawnictwo Literackie, Kraków 1988; wyd. 2. (zmienione), WL, Kraków 2000;
- Józef Opalski, "Wratislavia Cantans. Dzienniki festiwalowe" (współautor: Marian Wallek-Walewski), Foliae Wratislaviae Cantantis, Wrocław 1991;
- Józef Opalski, "Nieobecność trzeciej ręki. Korespondencja z Doktorową z Wilczej" (współautor: Doktorowa z Wilczej), Presspublica, Warszawa 1999;
- Józef Opalski, "50-lecie Opery Krakowskiej: z dziejów teatru 1954–2004", wstęp i redakcja albumu, współpraca Katarzyna Woźniak, Opera Krakowska, Kraków 2004.
Ważniejsze prace teatralne
Scenariusze, adaptacje, libretta, tłumaczenia:
- 1977 – "Wędrowcy" (choreografia Henryk Duda), scenariusz, Teatr im. Juliusza Słowackiego – Miniatura, Kraków, premiera 1 lipca 1977;
- 1979 – "Sen o Bezgrzesznej" Stefana Żeromskiego (reż. Jerzy Jarocki), scenariusz (z Jerzym Jarockim), Stary Teatr, Kraków, premiera 21 stycznia 1979;
- 1980 – "Opowieść o mistrzu Twardowskim" (muzyka: Ludomir Różycki, reż. Tomasz Gołębiowski), libretto, Opera Krakowska, premiera 21 kwietnia 1980;
- 1980 – "Heracles y Hebe" (reż. Henryk Tomaszewski), scenariusz, Opera Krakowska wraz z Wrocławskim Teatrem Pantomimy, premiera 19 czerwca 1980;
- 1982 – "Zwierzenia clowna" Heinricha Bölla (reż. Mieczysław Grąbka), adaptacja powieści, Stary Teatr – Kameralny, Kraków, premiera 29 kwietnia 1982;
- 1984 – "Affabulazione" Piera Paola Pasoliniego (reż. Tadeusz Łomnicki), tłumaczenie, Teatr Studio, Warszawa, premiera polska 5 czerwca 1984; także (reż. Krzysztof Babicki) tłumaczenie, Stary Teatr, Kraków, premiera 17 lutego 1985;
- 1984 – "Panopticum miłości", libretto do baletu, Opera Krakowska, premiera (na międzynarodowym festiwalu w Asyżu) 29 lipca 1984;
- 1985 – "Noc Swinarskiego" podczas "Dni Konrada Swinarskiego" w dziesięciolecie jego śmierci (reż. Anna Polony), scenariusz, Stary Teatr, Kraków, pokaz 29 listopada 1985;
- 1986 – "W kręgu miłości i śmierci" (muzyka: Krzysztof Penderecki, Krystyna Moszumańska-Nazar, Bogusław Schaeffer, Tadeusz Machl, Marek Stachowski), libretto, Opera Krakowska, prapremiera 9 czerwca1986;
- 1987 – "Opowieści o miłości" (reż. Inessa Małaniczewa, choreogr. Jacek Tomasik), libretto do baletu, Opera Krakowska, premiera 15 lutego 1987;
- 1997 – "Ożeniłem się z tobą z radości" Natalii Ginzburg (reż. Ewa Markowska), tłumaczenie, Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego, Katowice, premiera 14 czerwca 1997;
- 2003 – "Ja, Josephine" (reż. Bogdan Ciosek), tłumaczenie tekstów piosenek, Teatr Rozrywki, Chorzów, premiera 7 lutego 2003;
- 2018 – "Zabójstwo króla" Piera Paola Pasoliniego (reż. Krzysztof Babicki), tłumaczenie, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza, Gdynia, premiera 26 maja 2018.
Reżyseria:
- 1989 – "Rigoletto" Verdiego, Opera Krakowska, premiera 30 marca 1989;
- 1990 – "Brel!" (opieka artystyczna i współreżyseria z Anną Augustynowicz), Teatr im. Ludwika Solskiego, Tarnów, premiera 17 marca 1990;
- 1991 – "Sexualne zło", wieczór Kurta Weilla, (choreogr. Henryk Tomaszewski), także scenariusz, Teatr STU, Kraków, prapremiera 9 maja 1991;
- 1991 – "Cosi fan tutte" Mozarta, Opera Krakowska, premiera 30 czerwca 1991;
- 1992 – "Wesela Figara" Beaumarchais (współreżyseria z Anną Polony), Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 23 lutego 1992;
- 1992 – "Sonata Belzebuba" Stanisława Ignacego Witkiewicza (muzyka Edwarda Bogusławskiego), Opera Krakowska, premiera 21 czerwca 1992;
- 1992 – "Jedwabna drabinka" Rossiniego (koprodukcja polsko-włoska), Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 10 października 1992;
- 1993 – "Wdowy" Sławomira Mrożka (współreżyseria z Anną Polony), Stary Teatr – Kameralny, Kraków, premiera 9 stycznia 1993;
- 1993 – "Poskromienie złośnicy" Szekspira (współreżyseria z Anną Polony), Teatr Wybrzeże – scena w Sopocie, premiera 28 marca 1993;
- 1993 – "Sexualne zło" (songi Kurta Weilla), także scenariusz, Teatr Śląski, Katowice, premiera 2 kwietnia 1993;
- 1994 – "Telefon" Menottiego i "Dzwonek" Donizettiego (ze śpiewakami włoskimi), Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 7 stycznia 1994;
- 1994 – "Youkali, republika grzesznej miłości" (muzyka: Kurt Weill), także scenariusz, Teatr im. Wandy Siemaszkowej, Rzeszów, 23 kwietnia 1994;
- 1994 – "Lekcja" Ionesco, Teatr Korez, Katowice, premiera 13 listopada 1994;
- 1995 – "Zagraj mi melodię z dawnych lat" (muzyka: Kurt Weill), także scenariusz, Opera Śląska, Bytom, premiera 23 kwietnia 1995;
- 1997 – "Człowiek z La Manchy" Mitcha Leigha, także opracowanie tekstu, Teatr Rozrywki, Chorzów, premiera 15 marca 1997, nagranie na płytę 1998;
- 1998 – "Jestem znów – Maria Meyer śpiewa Brela", także scenariusz, Teatr Rozrywki, Chorzów, premiera 24 kwietnia 1998, nagranie na płytę 2003;
- 2000 – "Kurt Weill, czyli o samotności kobiet", także scenariusz i przekłady songów, Stowarzyszenie Łaźnia i PWST, Kraków, premiera 21 lutego 2000;
- 2001 – "Letni dzień" Sławomira Mrożka, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 4 stycznia 2001;
- 2003 – "Babski wybór" Kazimierza Przerwy-Tetmajera, 55-lecie pracy artystycznej Jerzego Nowaka, Fundacja Starego Teatru, Kraków, premiera 15 marca 2003;
- 2004 – "Sekrety nietoperzy", także scenariusz (z Marią Andruszkiewicz), Teatr STU, Kraków, premiera 21 listopada 2004;
- 2006 – "Pokojówki" Geneta, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 27 stycznia 2006;
- 2006 – "Błękitny diabeł" Remigiusza Grzeli (monodram Barbary Krafftówny), premiera (Gdynia) 24 października 2006 i (Teatr Narodowy, Warszawa) 20 listopada 2006;
- 2007 – "Tango Piazzolla" Anny Burzyńskiej, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 16 lutego 2007;
- 2007 – "Anna Karenina" Lwa Tołstoja (adaptacja: Krzysztof Korwin-Piotrowski, muzyka: Andrzej Zarycki), Gliwicki Teatr Muzyczny, prapremiera 25 kwietnia 2007;
- 2007 – "Loteria na mężów, czyli narzeczony nr 69" Karola Szymanowskiego, Opera Krakowska, prapremiera światowa 5 i 12 listopada 2007;
- 2008 – "Akompaniator" Anny Burzyńskiej, także opracowanie muzyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 7 listopada 2008;
- 2009 – "Beniowskiego »awantur dziwnych łańcuch złoty«, wysnuty z poematu Juliusza Słowackiego" (współreżyseria z Anną Polony), także scenariusz, Opera Krakowska, premiera 17 października 2009;
- 2009 – "Jesienin", scenariusz Janusz Głowacki, Teatr Ateneum, Warszawa, premiera 27 listopada 2009;
- 2010 – "Pan Jowialski" Aleksandra Fredry (współreżyseria z Anną Polony), także opracowanie tekstu i opracowanie muzyczne, Teatr Polonia, Warszawa, premiera 25 kwietnia 2010;
- 2011 – "Podróż zimowa" Stanisława Barańczaka, Opera Krakowska, premiera 10 lutego 2011;
- 2012 – "Kochanek" Harolda Pintera, także opracowanie muzyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 16 lutego 2012;
- 2012 – "W kręgu namiętności – Tango Piazzolla" Anny Burzyńskiej, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza, Gdynia – na Scenie Letniej w Orłowie; premiera 6 lipca 2012;
- 2013 – "Niżyński. Zapiski z otchłani" Anny Burzyńskiej, także opracowanie muzyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 1 grudnia 2013;
- 2016 – "Nie całkiem wesoła historia" Antoniego Czechowa (w adaptacji scenicznej Anny Burzyńskiej), także opracowanie muzyczne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, premiera 12 marca 2016;
- 2016 – "Cafè Luna" Anny Burzyńskiej, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza, Gdynia, premiera: 1 października 2016;
- 2017 – "Marlena. Ostatni koncert", Janusza Majcherka, Teatr Polski, Warszawa, premiera: 27 października 2017;
- 2017 – "Jednoaktówki Janusza Głowackiego", Janusza Głowackiego, Teatr Barakah, Kraków, premiera: 8 grudnia 2017;
- 2021 – "Savannah Bay" Marguerite Duras, także opracowanie muzyczne, Narodowy Stary Teatr, Nowa Scena, premiera 14 lutego 2021.
Role teatralne:
Teatr Telewizji
- 2015 – "Damy i huzary" Aleksandra Fredry (reż. Krystyna Janda), opracowanie muzyczne, premiera: 16 listopada 2015.
Film
Role filmowe:
- 1995 – "Spis cudzołożnic" (według powieści Jerzego Pilcha, scenariusz i reż. Jerzy Stuhr), postać: Znajomy Gustawa, premiera 9 stycznia 1995.
Krótki metraż, dokument:
- 1998 – "Świeżość wyobraźni. Skrawki z życia Jana Kotta", scenariusz i realizacja: Józef Opalski (z Martą Węgiel), produkcja: TVP S.A. Oddział w Krakowie, dla Programu 2.
- 1998 – "Wywiad z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim" (scenariusz i realizacja: Marta Węgiel), z pisarzem rozmawia Józef Opalski, produkcja: TVP S.A. Oddział w Krakowie, dla Programu 2.
- 1998 – "Żuk" (scenariusz i realizacja: Marta Węgiel), bohater filmu, także autor opracowania muzycznego: Józef Opalski, produkcja: TVP S.A. Oddział w Krakowie, dla Telewizji Edukacyjnej Programu 1.
- 1999 – "Sławomir Mrożek, czyli Szkic do portretu skrzętnie przez bohatera zamazywanego..." (scenariusz i realizacja: Marta Węgiel, reż. Waldemar Janda), konsultacja: Józef Opalski, produkcja: TVP S.A. Oddział w Krakowie, dla Programu 2.
Radio
Obsada:
- 1959 – "Beatrix Cenci" Juliusza Słowackiego, reż. Bronisław Dąbrowski – Teatr Polskiego Radia, premiera 19 listopada 1959 – postać: Azo Cenci.
Reżyseria radiowa:
- 2010 – "Jesienin" Janusza Głowackiego, Teatr Polskiego Radia, premiera 1 stycznia 2010.
- 2011 – "O skrzydła orle otarty wiatr, czyli Kazimierz Przerwa-Tetmajer Jerzego Nowaka" Marii Andruszkiewicz i Józefa Opalskiego, Teatr Polskiego Radia, premiera 2 listopada 2011.
- 2012 – "Jak Piaf" Józefa Opalskiego, Teatr Polskiego Radia, premiera 12 lutego 2012.
- 2018 – "Pod stopami niebo i nad głową niebo. Rzecz o Wandzie Rutkiewicz" Patrycji Babickiej i Magdaleny Zarębskiej-Węgrzyn, Teatr Polskiego Radia, premiera 14 kwietnia 2018.
- 2020 – "Droga pani Schubert..." Ewy Lipskiej, Teatr Polskiego Radia, premiera 25 września 2020.
Nagrody:
- 1981 – Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego za książkę "Chopin i Szymanowski w literaturze dwudziestolecia międzywojennego" (Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1980);
- 1988 – Nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego
- – Nagroda Funduszu Literatury
- – Wyróżnienie Fundacji Kultury za rok 1988
- – Książka Roku 1988 o Krakowie w plebiscycie dziennika "Echo Krakowa" – za książkę "Rozmowy o Konradzie Swinarskim i »Hamlecie«" (Wydawnictwo Literackie, Kraków 1988);
- 2008 – Nagroda Fundacji im. Karola Szymanowskiego "za przywrócenie w 2007 roku do życia po stu latach zapomnienia dzieła Karola Szymanowskiego »Loteria na mężów, czyli narzeczony nr 69« i za stworzenie spektaklu ukazującego nieznane dotąd walory sceniczne muzyki Szymanowskiego";
- 2009 – Złoty Laur za Mistrzostwo w Sztuce za rok 2008 "za mistrzowskie dokonania w dziedzinie reżyserii, krytyki teatralnej oraz organizacji życia artystycznego w Krakowie" – Fundacja Kultury Polskiej;
- 2011 – Nagroda Miasta Krakowa.
- 2021 – Nagroda im. Romany Bobrowskiej przyznana przez Radio Kraków.
Odznaczenia:
- 2005 – Złoty Krzyż Zasługi;
- 2006 – Srebrny Medal Gloria Artis-Zasłużony Kulturze;
- 2016 – Złoty Medal Gloria Artis-Zasłużony Kulturze.
Bibliografia:
- Marta Węgiel, "Portrety nie tylko filmowe", ("Józef Opalski »Żuk«", s. 191–203), Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
Zobacz także: