Poeta, taternik, działacz opozycyjny. Współzałożyciel kwartalnika "Puls", jeden z sygnatariuszy tzw. "Listu 59", stanowiącego protest przeciwko zmianom w konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1976). Urodzony 13 marca 1947 w Łodzi, zmarł 26 maja 1993 w Paryżu.
-
Studiował polonistykę na Uniwersytecie Łódzkim. Ponadto był bokserem i alpinistą, członkiem Klubu Wysokogórskiego. Debiutował w roku 1967 wierszem wydrukowanym w katolickim miesięczniku "Więź".
Ważną kartą w życiorysie Bierezina jest działalność opozycyjna. W roku 1968 poeta należał do komitetu strajkowego na Uniwersytecie Łódzkim. W roku 1971 został skazany za działalność opozycyjną i za przynależność do organizacji "Ruch". Represje nasilały się z czasem - w 1974 Bierezin został objęty całkowitym zakazem druku, w 1977 - relegowany z uczelni za współpracę z Komitetem Obrony Robotników, w okresie stanu wojennego - internowany. O niepokornym charakterze świadczy fakt wydania tomiku Wam. Poezje w paryskim Instytucie Literackim pod własnym nazwiskiem.
W roku 1982 poeta wyemigrował do Paryża, gdzie współpracował z Radiem Wolna Europa oraz z pismem "Kultura". Zarabiał na życie również jako ratownik pływacki i licencjonowany instruktor pływania. Zginął potrącony przez samochód niedaleko Pont d'Alma. Wspomnienia osób znających go w tym okresie mówią o poważnym kryzysie psychicznym. Z drugiej strony - jak relacjonuje Paweł Huelle - niedługo przedtem planował podobno rozpoczęcie pracy nad cyklem opowiadań.
Poetę upamiętnia prestiżowa nagroda dla debiutantów, przyznawana w Łodzi w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. Jacka Bierezina od roku 1995. O samej sylwetce twórcy Paweł Huelle pisze w następujący sposób:
"Jego liryka czerpała obficie z własnej biografii, ale też - co warte podkreślenia - biografia kształtowała się zgodnie z nakazami przeżycia poetyckiego. [...] Wielbiciele widzieli w nim kontynuatora Rimbauda, poety zbuntowanego, kochanka intensywnych przeżyć. Krytycy nazywali jego postawę anachronizmem."
Bierezin zaliczany był do czołowych twórców Nowej Fali (wraz z m.in. Stanisławem Barańczakiem, Ryszardem Krynickim, Adamem Zagajewskim). Tworzył wiersze możliwie bliskie zwykłej, mówionej opowieści, cechujące się za to energią wypływającą bezpośrednio z osobowości. Sensowne mogłoby być porównywanie go pod tym względem z Charlesem Bukowskim. Do obydwu pasowałoby stwierdzenie "Forma na drugim miejscu, na pierwszym prawda", jakiego w odniesieniu do Bierezina użył Antoni Kępiński. "Prawda" omawianego poety była jednak nie tylko prawdą osobistą, lecz również polityczną. Poczucie egzystencjalnej i społecznej ważności uprawiania poezji nie uczyniło jednak Bierezina głuchym na ironię i efekty czysto językowe. Oto, w jaki sposób bawi się aliteracją: "Paryż, Paryż bez Ciebie / jest tylko jeszcze jednym, smutnym / wyludnionym, wschodnioeuropejskim miastem, / jak Wieluń, Warszawa czy Władywostok." Widoczna w przytoczonym fragmencie technika oparta na powtórzeniu kiedy indziej pozwalała mu na bezkompromisowy opis rzeczywistości. Równocześnie poeta umiał się zdobyć na wysoki ton przypominający Zbigniewa Herberta w utworze zaczynającym się od słów "Popiele wiersza piękny i bezbronny..." Ta wielokształtność świadczy o wielkim talencie przedwcześnie zmarłego twórcy.
Twórczość
Poezja:
- "Lekcja liryki", Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1972.
- "Wam. Poezje", Instytut Literacki, Paryż 1974 (wstęp do tej książki, podpisany pseudonimem "Feliks Niedolski", jest autorstwa Stanisława Barańczaka).
- "W połowie życia", Niezależna Oficyna Wydawnicza "Nowa", Warszawa 1980.
- "Tyle rzeczy", Editions Dembiński, Paryż 1990.
- "Linia życia", Oficyna Literacka, Kraków 1999 (wydanie pośmiertne).
Felietony:
- "Z pustyni i z puszczy. Felietony sprzed odnowy" (Studencka Oficyna Wydawnicza SOWA, Warszawa 1981).
Omówienia:
- Bierezinowi poświęcony był "Tygiel Kultury" 4-6/2005.
Autor: Paweł Kozioł, listopad 2010