Iza Tarasewicz - Życie i twórczość | Artysta

Iza Tarasewicz tworzy rzeźby, instalacje, rysunki, fotografie oraz zajmuje się performensem.

Zdjęcie nagłówka

Tytuł w nagłówku

Iza Tarasewicz

Szerokość zdjęcia

mały obrazek (760 px)

Podpis obrazka

Izabela Tarasewicz, 2013, fot. archiwum artystki

Tryb paralaksy

Off

Urodziła się w 1981 roku w Białymstoku. Jest absolwentką Wydziału Rzeźby i Działań Przestrzennych Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Należy do poznańskiej grupy Penerstwo.

W 2013 roku nominowana do Paszportów "Polityki" - "za konsekwentny rozwój oraz absolutne wyczucie materii. Za przypomnienie, że powołane jej ręką efemeryczne, niepozorne przedmioty mogą otworzyć perspektywę dla ważkich, uniwersalnych narracji" - napisała Kamila Leśniak. W 2015 roku nominowana do "Narody Deutsche Banku – Spojrzenia", której organizatorem jest Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.

Praktyka Tarasewicz polega na interpretacji, gromadzeniu, dekonstrukcji i reorganizacji rzeczy materialnych, systemów społecznych, historycznych oraz ideologicznych. Artystka uważnie testuje i przetwarza proste materiały. Tworzone przez nią obiekty i ich aranżacje wymykają się opozycji naturalne – sztuczne. Tarasewicz często łączy podstawowe tworzywa takie, jak: glina, gips, beton, złoto, stal, szkło, asfalt, tłuszcz zwierzęcy, skóra, futro, jelita, plastelina, włókna roślinne, pył roślinny oraz popiół.

"Balansując nieraz na granicy hylozoizmu (poglądu uznającego, że wszelka materia jest ożywiona), moje prace służą jako tymczasowe punkty zbiegu energii, miejsc, czasu i idei – przyjmując charakter wydarzeń rozgrywających się w toku kolejnych interakcji" – mówi w rozmowie z Culture.pl.

Przedmiotem jej zainteresowań jest człowiek, a dokładniej - współczesny człowiek w obliczu zagrożeń, postawiony w sytuacjach ekstremalnych, w których balansuje pomiędzy normalnością a skrajnością, ludzkością i odczłowieczeniem. Ponadto artystka analizuje stany patologii społecznej, chorób psychicznych oraz ekstremalnego bólu i znużenia.

Iza Tarasewicz, 2008, fot. Honza Zamojski / dzięki uprzejmości artystki

"Zanim poszłam na wydział rzeźby, przez rok studiowałam medycynę. Klasyczna rzeźba nigdy nie była moim głównym punktem odniesienia. Interesowało mnie raczej eksperymentowanie z materiałem, wymyślanie nowych technik połączone z silnymi inspiracjami naukami biologicznymi. (…) W początkowych pracach używałam tkanek zwierzęcych – jelit, skóry, mięsa. Przy współpracy z preparatorem udało mi się stworzyć cykl prac związanych z organicznością. Dzięki temu udało mi się zespolić moje zainteresowania rzeźbą i naukami ścisłymi" – powiedziała w rozmowie z culture.pl.

Do jej ważniejszych realizacji "organicznych" należą "Dirty Bomb", czyli wielka kobieca postać zbudowana ze smalcu, wilk zrobiony ze świńskiego mięsa, które zostało wystawione na dalsze działanie czasu, misie-maskotki uszyte z futra, znak nieskończoności upleciony z wypreparowanych jelit wieprzowych oraz zgrupowane w jednym pudełku "rany" z wieprzowych pęcherzy.

"Temat prac z cyklu organicznych oscyluje wokół cielesności, ale to nie jest martwa cielesność. W moim pojęciu używanie takich materiałów nie jest skierowane na śmiertelność. Używam ich jako środków do połączenia większego zakresu tematów, do powiedzenia czegoś nieokreślonego, czego nie jesteśmy czasami w stanie uzasadnić."

Iza Tarasewicz "DIRTY BOMB", 2008, Galeria Arsenał, Białystok, fot. Michał Strykowski / dzięki uprzejmości artystki

Charakterystyczny dla siebie warsztat artystka porzuciła w pracy nad cyklem "Dzieci i zwierzęta", na który składają się tytułowe pary, ukazane w bardzo bliskim związku, w uścisku lub kontakcie wzrokowym. Rzeźby te są śnieżnobiałe, wykonane z masy solnej, na której pojawia się jeden charakterystyczny, czerwony ślad. Seria dotyczy pokrewieństwa dzieci i zwierząt, ich podstawowego sposobu bytowania, w którym w spójną całość łączą się okrucieństwo, zabawa i niewinność. Pozorna odmienność tej pracy staje się dopełnieniem wcześniejszych realizacji.

"Są sytuacje zjawiskowe, których nie sposób określić i ocenić - mówi artystka. - Nazywam je 'śliskimi', bo wymykającymi się percepcji. Bardziej je odczuwamy, a najczęściej stajemy bezradnie, jakby w paraliżu biernie przeżywając."

Na swojej pierwszej wystawie na Węgrzech w 2011 r. ("Oneness" w Instytucie Polskim w Budapeszcie) oprócz rzeźby "Dzieci i zwierzęta", Tarasewicz zaprezentowała "Matkę i dziecko", obiekt "Zrost" oraz rysunki z serii "Hand made". Artystka mówi o tych pracach:

"(...) dotyczą niemożliwości wyznaczenia granicy między zabawą a sytuacją zagrożenia, miłością a zniewoleniem, oprawcą a ofiarą. Prace wprowadzają w trudny świat zasad moralnych i trudności obrania własnej pozycji w obliczu bezpośredniego kontaktu z sytuacją dwuznaczną. Z tego punktu widzenia nasze rozterki sprawiają, że jesteśmy ulepieni z JEDNEJ gliny."

"W swej twórczości Tarasewicz odwołuje się do doświadczeń wyniesionych z dzieciństwa i dorastania na białostockiej wsi, gdzie kontakt z naturą opierał się na pierwotnej bezpośredniości, która nie miała potrzeby ukrywania tego, co niewygodne/nieestetyczne. Dzięki temu bezpośredniemu doświadczeniu działania Izy pozbawione są pretensjonalności, a ona sama jest cały czas osobą "stamtąd", która dzięki oddaleniu zyskała dystans, a dzięki edukacji narzędzia, aby "tamten" świat ponownie nazwać" - pisze Zuzanna Hadryś.

"Jak byłam na rezydencji w Gruzji w 2011, nastąpił jakiś przełom. Postanowiłam jeszcze bardziej zminimalizować środki. Zainteresowałam się wtedy pojęciem "architektury pustki", co wyniknęło z mojej olbrzymiej tam samotności . Pięć miesięcy w innym kraju były mocnym momentem, który wytrącił mnie z potocznej roli artystki. Teraz nie do końca czuję się rzeźbiarką. Raczej rzeźbię relacje między tym, co wytworzę a publicznością" - mówi w rozmowie z culture.pl.

W 2013 roku uwagę zwróciła jej wystawa "Clinamen" w Muzeum im. Xawerego Dunikowskiego w Warszawie, która była podsumowaniem twórczości Tarasewicz. "Z pewnością nie jest to zwykła ekspozycja – raczej coś jak Stonehenge; skupisko nieznanej energii" – pisał Iwo Zmyślony w "Dwutygodniku".

Iza Tarasewicz i Post Brothers stworzyli w Królikarni wystawę, na której wzajemnie oddziaływały na siebie prace artystki i obiekty wydobyte z magazynów Muzeum Narodowego. Rzeźby Tarasewicz, wykonane z gliny, gipsu, betonu, smoły, złota, szkła, popiołu, zwierzęcych jelit, zestawiono z przedmiotami świadczącymi o lokalnej historii Królikarni: szpachlami mistrza Dunikowskiego, fragmentem XVIII-wiecznej dekoracji rzeźbiarskiej, czy powojennym zdjęciem zrujnowanego pałacu. Twórczość Tarasewicz pokazana w kontekście archiwaliów muzealnych na nowo postawiła pytania o status rzeźby jako dziedziny sztuki, jej formę, materialność i rolę artysty w procesie tworzenia.

"Czuję zmęczenie pracą sama ze sobą, dlatego ostatnio koncentruję się na współpracy, zapraszaniu innych ludzi do swoich projektów. Te rezultaty można było zobaczyć np. podczas wystawy "Clinamen" w Królikarni, gdzie współpracowałam z kuratorem i sopranistką. A także przy wydaniu płyty z 'ArtBazaarem'. Z kolei na rezydencji w Berlinie współpracuję z australijskim poetą z Pragi."

Iza Tarasewicz, widok z wystawy "CLINAMEN", Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum im. X. Dunikowskiego (Królikarnia), 2013, fot. dzięki uprzejmości artystki

W 2013 roku nakładem ArtBazaar Records wydano płytę winylową "ύβρις ορατορίου / oratory of hubris / oratorium arogancji" z eksperymentalnymi utworami Izy Tarasewicz przy współpracy sopranistki Małgorzaty Trojanowskiej oraz grupy śpiewu tradycyjnego z Białegostoku: Julity Charytoniuk, Pauliny Herman, Małgorzaty Kowalczuk, Małgorzaty Linkiewicz, Ewy i Michała Zwierzyńskich, Roberta Piernikowskiego.

"Materiał do płyty montowałam jakbym rzeźbiła nowy obiekt. Przewodnikiem po tej pracy była raczej intuicja, aniżeli techniczne czy muzyczne umiejętności. W projekcie nie posługuję się zdolnościami, ale bezczelnością predestynowania do roli boga – stwórcy. Chciałam udowodnić, przede wszystkim sobie, że sztuka bazuje na ryzyku upadku i ośmieszenia. Stąd mój upór zmierzania ku czemuś, co nie ma wymiernych korzyści ani skutków. Jest eksperymentem" – pisze Tarasewicz w nocie autorskiej do płyty.

Iza Tarasewicz, wystawa "Collaboraiting Objects Radiating Environments", Kunstlerhaus Bethanien, Berlin, 2014, fot. Ivo Gretener

Nową sytuacją dla Tarasewicz jest robienie fotografii analogowej, jak np. seria "Matrix" (2013), czyli makroskopowe zdjęcia z prostym kadrem.

"Jeśli miałabym wymienić moją najważniejszą pracę, to byłaby to "Jedność" – bardzo szybki szkic na tekturze. To praca, którą przywiozłam z Gruzji. Bardzo dokładnie oddaje moją pasję wokół jedności i cyrkulacji energii, która przynosi pozytywne i negatywne emocje oraz doświadczenia, które nas kształtują."

W 2015 roku Tarasewicz uznano za najbardziej interesującą artystkę młodej polskiej sceny sztuki, przyznając jej pierwszą nagrodę w VII edycji konkursu Spojrzenia – Nagroda Deutsche Bank, organizowanego przez Zachętę – Narodową Galerię Sztuki.

"Jury przyznaje pierwszą nagrodę Izie Tarasewicz za konsekwencję w kształtowaniu własnego, dojrzałego, oryginalnego języka artystycznego. Za eksplorowanie materii pierwotnych procesów; za przywracanie sztuce wymiaru poznawczego" – mówił przewodniczący jurorów Kęstutis Kuizinas.

Iza Tarasewicz, "Turba, Turbo", 2015 (instalacja na wystawie "Spojrzenia 2015" w Zachęcie w Warszawie), fot. Zachęta

Na wystawie konkursowej artystka zaprezentowała instalację "Turba, Turbo" (2015) odnoszącą się do teorii chaosu.

"Punktem wyjścia był tu modernistyczny okrągły kwietnik, którego formę artystka skojarzyła z Wielkim Zderzaczem Hadronów w ośrodku CERN pod Genewą. Ten pracujący w pętli liczącej 27 km długości akcelator rozpędza w przeciwnych kierunkach cząstki elementarne do prędkości bliskiej prędkości światła i zderza je ze sobą. Porównywalną powierzchnię mogą zajmować słynne grzyby w Oregonie czy też mityczne miasto Z, pojawiające się w Exploration Fawcett, spekulowanej opowieści z wyprawy do Amazonii w 1925 roku pułkownika Percy’ego Harrisona Fawcetta (nie powrócił on nigdy z tej wyprawy, stąd nie wiadomo, kto rzeczywiście jest autorem tej historii). Ważny jest również motyw ogromnej anakondy, do której kształtu nawiązuje forma instalacji Tarasewicz. Wszystko to łączy wątek fascynacji absurdem, niedowierzaniem, spekulacją i tajemnicą tkwiącą w każdym z wymienionych elementów" – pisze kuratorka wystawy Katarzyna Kołodziej w katalogu do "Spojrzeń".

Praca "Turba, Turbo" jest także punktem wyjścia do wystawy grupowej z udziałem czeskich twórców i edukatorów, którą Tarasewicz zorganizuje w 2016 roku w MeetFactory w Pradze (po pobycie rezydencyjnym tamże). Kolejną odsłoną tej samej instalacji będzie jej prezentacja na 32. Biennale w São Paulo (wrzesień-grudzień 2016), zatytułowanym "Incerteza Viva (Live Uncertainty)". Na tej jednej z najważniejszych imprez artystycznych na świecie polska artystka pokaże dwa projekty, przygotowane w ramach programu promocji polskiej kultury w Brazylii. Drugim projektem będzie nowa praca "Mazurka Project" (2016) – w formie publikacji, wykładów, wydarzeń taneczno-muzycznych oraz instalacji – poświęcona tradycji polskiej muzyki ludowej oraz podobieństwom z brazylijską muzyką folkową i przygotowana we współpracy z Post Brothers.

Strona artystki: www.izatarasewicz.com

Iza Tarasewicz - wybrane prace [galeria]

Styl wyświetlania galerii

wyświetl slajdy

Wystawy indywidualne:

2016

- 11. Gwangju Biennale, Korea Południowa

- "Ultra High Turbo III (background noise)" , Kostka Gallery, Meetfactory, Praga , Czechy

-"Turbulence Soon Appears", Trapez Gallery, Budapeszt, Węgry

-"Loop De Loop", Bikini, Lyon, Francja

2015

- "Logistyka odzysku", BWA Warszawa, Warszawa

- "The Smallest Uninteresting Number", Ustka, Polska

- "Turba, Turbo", Zachęta, Warszawa, Polska

- "Sorry for All the Ups and Downs", Lizbona, Portugalia

2014

- "By the apparent impossibility of arranging signs", Galeria Arsenał, Białystok

- "The Means, the Milieu", Objectif Exhibitions, Antwerpia, Belgia

- "Collaborating Objects Radiating Environments", Kunstlerhaus Bethanien, Berlin, Niemcy

- "Strange Attractors", Instytut Polski w Berlinie, Niemcy

2013

- "Clinamen", Muzeum im. X. Dunikowskiego, Warszawa

2011

- "Creature", Muzeum Historyczne w Tbilisi, Gruzja

- "Rama", Galeria Labirynt, Lublin

- "Oneness", Galeria Platan, Instytut Polski, Budapeszt, Węgry

2010

- "Wylinka", Galeria Stereo, Poznań

- "Zrost", BWA Zielona Góra

2009

- "Samorodek", Galeria Arsenał, Białystok

- "Matecznik", Galeria Arsenał, Białystok

2008

- "Żywicielka", Galeria Starter, Poznań

- "Głowizna", Galeria Arsenał, Białystok

2007

- "Handmade", Galeria Pies, Poznań

Wybrane wystawy zbiorowe:

2016

- MeetFactory, Praga, Czechy

- 32. Biennale w São Paulo "Incerteza Viva (Live Uncertainty)"

- "Hyperconnected", 5. Międzynarodowe Biennale Młodej Sztuki, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Moskwa

- "Objects Do Things", CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, Polska

- "Contemporary Art from Poland", Frankfurt, Niemcy

- "La Memoria Finalmente, Arte in Polonia 1989-2015", Palazzo Santa Margherita, Modena, Włochy

- "Unfolding Constellations", CCA Toruń, Polska

2015

- "Spojrzenia 2015 – Nagroda Deutsche Bank", Zachęta, Warszawa

- "Ogrody", Zachęta, Warszawa

- "Becoming Red", Greylight Projects Brussels, Belgia

- "Zbiory wspólne", Galeria Arsenał, Białystok

- "Działania na głowę. Polska sztuka dziś", kontynuacja wystawy Muzeum Sztuki Nowoczesnej "Co widać" w Kunstlerhaus Bratislava, Słowacja

2014

- "Fungal Follies", mushroom puppet show, Objectif Exhibitions, Antwerpia, Belgia

- "Co widać. Polska sztuka dzisiaj", Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Warszawa

- "O powstawaniu i ginięciu", BWA Katowice

2013

- "Learning from Warsaw", Museum Barengasse, Zurich, Szwajcaria

- "Epidemic", CSW Znaki Czasu, Toruń

- "Punkt bez ja", Galeria Arsenał, Elektrownia, Białystok

- "Narzędzia do łapania równowagii" (współpraca z Jankiem Simonem), Galeria Miejska Arsenał, Poznań

- "Ask for something that doesn’t exist" (współpraca z Aną Roldan), Galeria Labirynt, Lublin

- "Tęsknota", Galeria Labirynt, Lublin

2012

- "Scontrum Evolucje", Muzeum im.X. Dunikowskiego, Warszawa

- "Czerwona poprzeczka", Salon Akademii, Warszawa

- "Będzie dobrze", Galeria Stereo, Poznań

- "The Museum Problem", Frutta Gallery, Rzym, Włochy

2011

- "It’s ok with fingers", Galeria J, Genewa, Szwajcaria

- "Spokojnie, to tylko awaria", Galeria Spokojna, Warszawa

- "Revolving dysfunction", Dom Europejski, Tbilisi, Gruzja

- "Tribute to Fangor", BWA Warszawa/ Artbazar, Warszawa

- "Fest i Nowa Art", Villa Garikula, Khaspi, Gruzja

- "Open City", Lublin

- "Mir", Galeria Arsenał, Białystok

- "Wszystko", Galeria Kolonie, Warszawa

- "Transylwania 2", Galeria Miejska Arsenał, Poznań

2010

- "Transylwania 1", BWA Zielona Góra

- "Czy twój umysł jest pełen dobroci", DPT Wigry

- Wystawa grupowa, Gallery Czarnowska, Berlin, Niemcy

- "Wici Nici Krzaki", Galeria Stereo, Poznań

"Difference Beyonde Difference", Stary Browar, Poznań

2008

- "Establishment (jako źródło cierpień)", CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa

- "Śniące ciała", Galeria Miejska Arsenał, Poznań

Performance:

2010

- "Response", Performance event, Felixstowe, Wielka Brytania

- "Proste konkstrukcje", Dni Sztuki Performance, Lwów, Ukraina

2009

- "Bezdech", Galeria Stereo, Poznań

- "Większość ludzi nie żyje", happening z grupą Penerstwo, Łódź

2008

- "Dobre do domu i na dwór", happening z grupą Penerstwo, Poznań

Źródła: Instytut Polski w Budapeszcie, Galeria Arsenał, Polityka, Muzeum Narodowe w Warszawie, materiały artystki, oprac. Agnieszka Sural, 13.01.2014. Aktualizacja: luty 2016. Aktualizacja sierpień 2016, AM.

Culture.pl w Brazylii