Laureatką Nagrody Nike w 2006 roku została książka Doroty Masłowskiej Paw królowej wydana przez wydawnictwo "Lampa i Iskra Boża".
Uzasadnienie wygłoszone przez przewodniczącego jury Henryka Berezę:
"Druga książka Doroty Masłowskiej już przez to jest wyjątkowa, że jest chyba wybitniejsza od pierwszej. W "Pawiu królowej" autorka daje dowody takiej wirtuozerii, że w języku wolno jej już właściwie wszystko.
Narracja w powieści-poemacie korzysta z pełnej wolności, która sztuce słowa przywraca jej przyrodzone prawa. Dzięki temu język i sztuka odzyskują u Masłowskiej swoje prawdziwe życie i pozwalają na pisarską kpinę z podejrzanych uroków kultury popularnej."
Ceremonia wręczenia nagrody odbyła się w Pałacu na Wodzie w warszawskich Łazienkach. Gościem specjalnym uroczystości był Salman Rushdie, autor Szatańskich wersetów. Pisarz opowiadał o zagrożeniach, jakie może nieść współczesność. Opowiedział też o własnych doświadczeniach z kulturą polską - książkami Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza, filmami Andrzeja Wajdy, Romana Polańskiego czy Wojciecha Jerzego Hasa. Dodał, że zawarta w nich ironia może być najlepszym lekarstwem przeciwko zbrodniczej opresji. Redaktor naczelny "Gazety", Adam Michnik, pytał pisarza o trzy podstawowe kwestie współczesnego świata: co robić, kto winien i jak żyć.
W nostalgicznym nastrojowym klimacie utrzymany był list Andrzeja Stasiuka, ubiegłorocznego zdobywcy Nike za powieść Jadąc do Babadag (więcej o edycji 2005...). Stasiuk podkreślał, że tym, co łączy zarówno pisarzy, jak i czytelników, są magiczne wspomnienia pierwszych dziecięcych lektur.
W plebiscycie czytelników "Gazety Wyborczej" na najlepszą książkę z finalistek Nike zwyciężył Dwukropek Wisławy Szymborskiej.
Jury tegorocznej nagrody Nike, pod przewodnictwem Henryka Berezy, wybrało siedem książek-finalistek, które zostały ogłoszone w piątek, 1 września 2006.
W jury nagrody zasiadają ponadto: Tadeusz Drewnowski, Andrzej Makowiecki, Tadeusz Sobolewski, Marian Stala, Małgorzata Szpakowska, Piotr Wierzbicki i Marek Zaleski.
Lista 7 książek-finalistek:
NIKE to nagroda dla najlepszej książki roku wydanej w języku polskim, przyznana po raz pierwszy w 1997 roku. Lista 20 nominowanych w tym roku książek została ogłoszona 18 maja 2005, podczas 51. Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie. Jury pod przewodnictwem Henryka Berezy wybierze finałową siódemkę 1 września 2006. Tytuł zwycięskiej książki zostanie ogłoszony 1 października 2006 podczas gali w Pałacu na Wodzie.
Nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2006:
- Mieczysław Abramowicz Każdy przyniósł, co miał najlepszego - Wyd. słowo/obraz/terytoria
Wybór opowiadań, których bohaterowie, ludzie z kulturowego i narodowego pogranicza, wędrują przez labirynt Historii XX wieku - od wojen światowych do współczesności. Autor, choć opisuje losy Polaków, Żydów i Niemców, lub po prostu gdańszczan, na tle wielkich wydarzeń tego zakątka Europy, skupia się na opowiedzeniu indywidualnych losów zwyczajnych ludzi, nieświadomych tego, że znaleźli się na zakręcie dziejów. (www.terytoria.com.pl)
- Ewa Graczyk Przed wybuchem wstrząsnąć - Wyd. Słowo/obraz/terytoria
O twórczości Witolda Gombrowicza w okresie międzywojennym. Dzięki nieortodoksyjnemu zastosowaniu takich narzędzi badawczych jak gender, psychoanaliza czy feminizm autorka wciąga czytelnika w opowieść o autokreacji ludzkiego Ja, odkrywając przed nim Gombrowicza pełnego pasji, miłośnika intelektualnej przygody i twórczego myślenia. (...) Przygląda się także poglądom pisarza na sztukę, ujawnionym w powstałych w tym okresie esejach, recenzjach i felietonach. (www.terytoria.com.pl)
- Jerzy Jarzębski Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza - Wydawnictwo Literackie.
Autor - historyk literatury i krytyk literacki - przedstawia błyskotliwą analizę prozy Schulza, nie ustaje w poszukiwaniu słów, służących odkrywaniu tajemnic schulzowskiego świata pełnego mitycznej przestrzeni, czasu obrazu. (www.wl.net.pl)
- Aleksander Jurewicz Popiół i wiatr - Wyd. Słowo/obraz/terytoria
Melancholijny pamiętnik, a może nawet autobiografia, tyle że nietypowa, bo - niczym w kolażu - utworzona z misternie dobranych elementów: wspomnień, opowieści, wierszy oraz wypisków z "Osobistego Elementarza". (...) Wspomnienia, niczym popiół na wietrze, ulatują i giną. To o czym zapominamy - przepada na zawsze. (www.terytoria.com.pl)
- Piotr Ibrahim Kalwas Czas - Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy
Opis podróży autora do Erytrei szlakiem jego książki z dzieciństwa "Poławiacze pereł" Mirko Paška. Zarazem głęboka refleksja nad różnorodnością kultur, religii, doświadczeń cywilizacyjnych. To również wzruszający zapis wspomnień dzieciństwa i bardzo burzliwej, punkowej młodości autora. To bunt przeciwko cywilizacji Zachodu - jej powierzchowności, agresywności i bezduszności. (www.kapitalka.pl/ksiazki)
- Urszula Kozioł Supliki - Wydawnictwo Literackie.
Książka poetycka o wielkiej sile i czystości lirycznej, dramatyczna i przejmująca, żarliwie opowiadająca o czasie, przemijaniu i zawsze niepowtarzalnym pięknie życia. (wysylkowa.pl)
- Iwona Kurz Twarze w tłumie. Wizerunki bohaterów wyobraźni zbiorowej w kulturze polskiej lat 1955-1969 - Wyd. "Świat Literacki"
Autorka opisuje swoich bohaterów - Marka Hłaskę, Jerzego Skolimowskiego, Kalinę Jędrusik, Elżbietę Czyżewską, Zbigniewa Cybulskiego - po pierwsze poprzez ich cielesność; po drugie, przez kontekst kultury epoki, szczególnie jej codzienności, która najpełniej określa postawy prywatne; po trzecie, poprzez przemianę mediów w PRL i związane z tym przekształcenie modelu komunikacji społecznej. (www.kapitalka.pl/ksiazki)
- Ewa Lipska Gdzie Indziej - Wydawnictwo Literackie
Zbiór wierszy jednej z najlepszych polskich autorek, której ostatnia książka Ja znalazła się w gronie finalistów nagrody literackiej NIKE 2004. Tom Gdzie Indziej w sposób błyskotliwy, przejmujący i odważny penetruje pułapki egzystencji i języka. (www.wl.net.pl)
- Dorota Masłowska Paw królowej - Wyd. "Lampa i Iskra Boża"
To opowieść dziejącą się współcześnie w Polsce, w odróżnieniu od bestsellerowej Wojny polsko-ruskiej... nie na prowincji, lecz w Warszawie (www.lampa.art.pl).
Autorka posłużyła się frazą hiphopową. Opowiada o wokaliście Stanisławie Retro, którego dni sławy minęły bezpowrotnie, o jego dziewczynie, neolingwistycznej poetce Annie Przesik, znawcy mediów Szymonie Rybaczko i dziennikarzu muzycznym Robercie Maku. Autorka kpi z popkultury, wyszydza pseudoartystów i telewizyjne gwiazdki cały nasz żałosny high life. (biblioteka.wejherowo.pl)
- Piotr Matywiecki Ta chmura powraca - Wydawnictwo Literackie
- Zbigniew Mentzel Wszystkie języki świata - Wydawnictwo "Znak"
Wielowarstwowa powieść, której akcja toczy się w Warszawie, dziesięć lat po upadku komunizmu. Jeden dzień z życia bohatera książki to zaledwie punkt wyjścia do opowieści o skomplikowanych relacjach rodzinnych, o dorastaniu w Polsce lat 50. i 60. i o zawiłych losach polskiej inteligencji. (www.znak.com.pl) "Należy czytelnika ostrzec: choć w Krakowie wydana, opowieść Mentzla jest wybitnie warszawska. Jeśli czytelnik z Krakowa lub innego miasta poza stolicą przeczyta mimo tej przestrogi 'Wszystkie języki świata', będzie zbudowany duchowo, choć niekoniecznie wesoły." (Leszek Kołakowski)
- Jacek Podsiadło Kra - Wydawnictwo "Znak"
Niekwestionowany kamień milowy na drodze poetyckiej Jacka Podsiadły (www.znak.com.pl).
Treściową dominantę tego, wydanego po niemal dziesięciu latach poetyckiego milczenia, zaskakująco szczupłego tomu, stanowi doświadczenie ojcostwa, "wymuszające" opracowanie nowych literackich strategii. Poeta nie jest już, znanym z poprzednich książek, zbuntowanym i nieco sentymentalnym chłopakiem - stał się mężczyzną, który musi "udawać zucha", swoje lęki i obsesje ukrywając pod płaszczykiem zamiłowania do kalamburów, wyszukanych rymów i sytuacyjnych żartów. (www.instytutksiazki.pl)
- Eustachy Rylski Warunek - Wyd. "Świat Książki"
Awanturnicza powieść o czasach napoleońskich czy nowoczesna psychologiczna gra w historycznym kostiumie? (...) Najnowszą powieść Eustachego Rylskiego można czytać tak, jakbyśmy mieli do czynienia z utworem bezpośrednio wyrastającym z tradycji Dumasowsko-Sienkiewiczowskiej. O Warunku powiedzielibyśmy wówczas, że to trzymająca w napięciu, pełna zaskakujących perypetii powieść awanturniczo-przygodowa z lat 1812-13... (serwisy.gazeta.pl/kultura)
- Barbara Skarga Kwintet metafizyczny - Wydawnictwo "Universitas"
"Leszek Kołakowski powiedział kiedyś, że cała metafizyka redukuje się do rozważań nad bytem, czasem, złem, śmiercią i miłością. Tylko pięć pojęć, ale jakich pojęć, jakże trudna problematyka jest z nimi związana. By ją przedstawić, trzeba by napisać niejeden obszerny tom. W tej niewielkiej książeczce dotknęłam zaledwie dwóch kwestii. Dotyczą one czasu i zła." (Ze wstępu)
- Piotr Sommer Po stykach - Słowo/obraz/terytoria
"Tematycznie łączy te szkice przedmiot moich zaciekawień - przede wszystkim współczesne języki wiersza, więc zapewne 'poezja'. Także wówczas, kiedy komentarz zbyt ściśle wiersza się nie trzyma, a on sam, jak to ma w obyczaju, ujawnia swe wypustki i przyległości 'pozapoetyckie'." (Ze wstępu)
- Andrzej Stasiuk Noc czyli słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna - Wydawnictwo Czarne
"Jak na farsę przystało Stasiuk maluje obraz Wschodu i Zachodu grubą kreską (...). Jednak wyraźne kontrasty nie trywializują inscenizacji, lecz są częścią tego, co ma być pokazane, mianowicie pełnego uprzedzeń, wzajemnego niezrozumienia ludzi ze Wschodu i Zachodu." (Torsten Casimir: "Polskie serce", w: "Rheinische Post")
" 'Wschód potrzebuje rzeczy, a Zachód potrzebuje krwi'. Ten cytat ze sztuki Andrzeja Stasiuka 'Noc' najlepiej podsumowuje projekt jednoczenia i wymiany, wzajemnego poznawania i tworzenia nowych więzi w zjednoczonej, powiększonej o Wschód Europie." (Piotr Gruszczyński, "Tygodnik Powszechny")
- Wisława Szymborska Dwukropek - Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5
- Mariusz Wilk Wołoka - Wydawnictwo Literackie
Książka, przełamująca stereotypy myślenia o Rosji. Fascynujący dziennik podróży przez Wyspy Sołowieckie, miejsce gdzie historia rosyjskiego mistycyzmu miesza się z ponurą historią łagrów. (...) Analiza historii, która burzy obraz znany z Innego Świata Herlinga-Grudzińskiego i z Archipelagu Gułag Sołżenicyna. (www.wl.net.pl/ksiazka)
- Michał Witkowski Lubiewo - Wydawnictwo "korporacja ha!art"
"Mnie nie interesują geje z klasy średniej, tylko właśnie ci 'odrażający, brudni, źli', bo im została już tylko konfabulacja, język, zmyślenie i to im musi wystarczyć za cały świat. Geje z klasy średniej mają swoje stałe związki, domki z ogródkami i kosiarki do trawy, a ci nie mają zupełnie nic." (Wirtualne posłowie do "Lubiewa")
- Adam Zagajewski Anteny - Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5
Anteny Adama Zagajewskiego są nastawione zarówno nadawczo, jak i odbiorczo. Nadawczo, bowiem wiersze-anteny są medium, przez które rzeczywistość opowiada swoją różnorodność i fragmentaryczność. (...) Odbiorcze nastawienie Anten to natomiast oczekiwanie na nowe odczytania, wolne od etykiet, od których tak trudno się uwolnić wybitnej poezji. (www.wydawnictwoa5.pl)
NIKE to nagroda dla najlepszej książki roku wydanej w języku polskim, przyznana po raz pierwszy w 1997 roku. Uznawana za najbardziej prestiżową nagrodę literacką w Polsce. Jej dotychczasowymi laureatami są: Wiesław Myśliwski za WIDNOKRĄG, Czesław Miłosz za PRZYDROŻNEGO PIESKA, Stanisław Barańczak za CHIRURGICZNĄ PRECYZJĘ. ELEGIE I PIOSENKI Z LAT 1995-1997, Tadeusz Różewicz za MATKA ODCHODZI, Jerzy Pilch za książkę POD MOCNYM ANIOŁEM i Joanna Olczak-Ronikier za W OGRODZIE PAMIĘCI, Jarosław Marek Rymkiewicz za Zachód słońca w Milanówku, Wojciech Kuczok za książkę Gnój, Andrzej Stasiuk za Jadąc do Babadag.
Patrz również: edycja 2005..., edycja 2004..., edycja 2003..., edycja 2002....
Fundacja Nagrody Literackiej Nike
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa
tel. (+48 22) 555 44 58/9
fax (+48 22) 555 45 25
www.nike.org.pl