Wydawnictwo Czarne powstało w 1996 roku.
Jego nazwa pochodzi od nieistniejącej wioski w Beskidzie Niskim, miejsca, z którym byli związani założyciele i właściciele wydawnictwa: Monika Sznajderman, antropolog, oraz Andrzej Stasiuk, pisarz i poeta. Siedziba wydawnictwa znajduje się we wsi Wołowiec, gm. Sękowa.
Początki Czarnego, jako małej, niszowej i niezależnej oficyny, to książki wydawane na ogół w niedużych nakładach - wśród których najważniejsze tytuły z lat dziewięćdziesiątych to proza i eseistyka Andrzeja Stasiuka (między innymi Dukla, 1997, oraz wznowione Mury Hebronu i Opowieści galicyjskie), poezja Marcina Świetlickiego, Jarosława Klejnockiego i Krzysztofa Siwczyka oraz eksperymentalna seria "Czarna Lampa" (koedycja z Lampą i Iskrą Bożą).
Książki wydawnictwa Czarne wyróżniają się charakterystyczną szatą graficzną i są znakomicie rozpoznawalne dzięki logo oraz okładkom projektowanym przez Kamila Targosza. Nad ich opracowaniem typograficznym czuwa od lat Robert Oleś.
Od 2000 roku Czarne dynamicznie się rozwija, rozszerza swój plan wydawniczy i publikuje dziś kilkadziesiąt tytułów rocznie, które ukazują się w kilku seriach. Dawniej okrętem flagowym wydawnictwa była seria "Moja Europa", z eseistyką Andrzeja Stasiuka i Jurija Andruchowycza na czele. Od kilku lat większość książek ukazujących się w Czarnem to tłumaczenia prozy z krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz Bałkanów.
Najważniejsze trzy serie Czarnego, niejako jego wizytówki, to "Sulina", gdzie ukazują się eseje badające fenomen dziedzictwa i współczesności Europy Środkowowschodniej, "Reportaż" oraz "Inna Europa Inna Literatura", w której ukazują się prozy autorów między innymi z Węgier, Rumunii, Ukrainy i byłej Jugosławii. Najważniejsi prezentowani w niej twórcy, pochodzący z różnych generacji, to Jurij Andruchowycz, Ádám Bodor, Mircea Cărtărescu, Danilo Kiš, Taras Prochaśko i Serhij Żadan.
Innym przykładem szerokiej oferty Czarnego, która obejmuje także prozę popularną, jest seria "Europejki", w której publikowane są powieści i opowiadania autorek z Czech, Ukrainy, Niemiec i Chorwacji, między innymi Petry Procházkovej, Natalki Śniadanko, Judith Kuckardt czy Dubravki Ugresic.
W dziedzinie polskiej literatury współczesnej Czarne jest znane przede wszystkim jako wydawca twórczości Andrzeja Stasiuka. Oficyna publikuje również Macieja Malickiego i Krzysztofa Vargę, a także była pierwszym wydawcą Daniela Odiji, Tomasza Piątka i Janusza Leona Wiśniewskiego (bestsellerowa "S@motność w sieci", 2001, w koedycji z Prószyńskim).
Ciekawa propozycja wydawcy to nieduża, obejmująca kilkanaście tytułów seria "Linie krajowe", w której ukazały się książki mniej znanych autorów, dobrze przyjęte debiuty, a także twórczość znanych pisarzy. Wśród prozaików "Linii" znaleźli się między innymi Ignacy Karpowicz, Hubert Klimko-Dobrzaniecki Ewa Kujawska, Mirosław Nahacz i Adam Pluszka. "Linie krajowe" to zbiór różnorodnych próz, powieści i opowiadań, które charakteryzują się tym, że są bliskie rzeczywistości, zostały napisane w konwencji realistycznej i dają obraz współczesnego świata. Jak deklaruje wydawca, wyznacznikami tych książek "są autentyzm, wyrazistość i świeżość".
W Czarnem ukazuje się również literatura faktu, między innymi reportaże znanych dziennikarzy, Pawła Smoleńskiego, Mariusza Szczygła i Włodzimierza Nowaka.
Książki autorów Czarnego były wielokrotnie nagradzane oraz nominowane w rozmaitych konkursach. Największy sukces odniosło Jadąc do Babadag Andrzeja Stasiuka (2004), które otrzymało nagrodę "Nike".
Najpopularniejsze i najciekawsze tytuły ostatnich kilku lat, które ukazały się w Czarnem, to zebrane eseje Jerzego Stempowskiego "Od Berdyczowa do Lafitów" (2001), antologia Znikająca Europa w serii "Sulina" (2004), reportaże Izrael już nie frunie Pawła Smoleńskiego (2006), "Gottland" Mariusza Szczygła (2006) i "Obwód głowy" Włodzimierza Nowaka (2007), powieści Niehalo Ignacego Karpowicza (2006) i "Nagrobek z lastryko" Krzysztofa Vargi (2007) oraz rozmowy Życie przecięte. Opowieści pokolenia Marca Joanny Wiszniewicz (2008).
Około trzydzieści tytułów Czarnego - książki Andrzeja Stasiuka, Krzysztofa Vargi i Daniela Odiji - ukazało się w przekładach na różne języki, między innymi niemiecki, francuski, ukraiński, rosyjski, węgierski i czeski; Jadąc do Babadag Andrzeja Stasiuka ukazało się w dziesięciu krajach.
Za pośrednictwem księgarni internetowej w witrynie www.czarne.com.pl można kupić wszystkie dostępne książki Czarnego. Witryna wydawnictwa wyróżnia się estetyką wśród stron innych oficyn. Jest komunikatywną, poręczną i elegancką wizytówką.
Autor: Filip Modrzejewski, lipiec 2008
Wydawnictwo Czarne
Wołowiec 11
38-307 Sękowa
Tel: (+48 18) 351 00 70, 0-502 318 711
Tel/Fax: (+48 18) 351 02 78
www.czarne.com.pl
Email: info@czarne.com.pl, redakcja@czarne.com.pl
