Teatr "Cinema" powstał w 1992 roku we wsi Michałowice, niedaleko Szklarskiej Poręby w województwie jeleniogórskim. Założycielem niezależnej wobec sceny dramatycznej grupy jest Zbigniew Szumski, plastyk i scenograf. Teatr autorski Szumskiego zadomowił się daleko od teatralnego życia centralnych polskich miast, w oderwaniu od przywiązania do tradycji klasycznego teatru. Siedziba Teatru "Cinema" mieści się w wykupionym przez Szumskiego starym poniemieckim ośrodku wypoczynkowym. Dawny pensjonat pełni także funkcję domu dla trzech artystycznych rodzin: Szumskich, Skibińskich i Rybickich, które mieszkają tu od kilkunastu lat. Znajdują się tu również pokoje przeznaczone dla warsztatowiczów, przyjaciół i gości członków zespołu "Cinemy".
Michałowicki teatr to miejsce bez wątpienia niezwykłe. Sposób w jaki zaaranżowano jego wnętrza sprawił, że bardziej przypomina on rekwizytornię, lub wręcz gotową salę teatralną, w której lada moment odbędzie się przedstawienie. W pokojach znajdują się drewniane rzeźby, stare kontrabasy, instrumenty, kolekcje motyli, tajemnicze skrzynie; na ścianach wiszą obrazy. Wszystko to przypomina raczej scenerię snu niż standardowe wyposażenie mieszkania, czy nawet sali prób teatru. Jest to chyba jedyne miejsce w Polsce, gdzie teatr tak naturalnie połączył się z codziennym życiem - zarówno na płaszczyźnie artystycznej(co widocznie jest w spektaklach "Cinemy"), jak w przestrzeni, w której żyją i tworzą artyści.
Spektakle Teatru "Cinema" powstają w Michałowicach, w atmosferze starego pensjonatu, wsi położonej w górach, spokoju prowincji. Tu rodzą się pomysły i odbywają próby, jednak w samych Michałowicach zespół gra bardzo rzadko. Nie ma bowiem odpowiadającej wymaganiom teatru sceny. Przedstawienia "Cinemy" zobaczyć można na polskich i przede wszystkim zagranicznych festiwalach.
Teatr Szumskiego kojarzony jest przez krytyków głównie z twórczością Tadeusza Kantora. Plastyczna, głęboko surrealistyczna płaszczyzna spektakli "Cinemy" zdaje się dominować w aspekcie formalnym, przypominając oniryczne malarstwo René Magrite'a. Estetycznie, ale i pod względem tematycznego zainteresowania codziennością, spektakle Szumskiego nawiązują do dokonań dadaistów, teatru absurdu, a także mizerabilistycznej wrażliwości Mirona Białoszewskiego. Oczywiste jest również nawiązanie do Becketa, a także (przede wszystkim w kabaretach) "Latającego cyrku Monty Pythona". Zbigniew Szumski, przyznaje się ponadto do swojej fascynacji twórczością Kurosawy, Zbigniewa Rybczyńskiego i Janusza Wiśniewskiego. Gotowość skupienia uwagi na rzeczach błahych, twórcze trawestowanie rytuałów codziennego doświadczenia na język teatru - to podstawowa materia z której powstają spektaklu Teatru "Cinema". I choć większość z nich nie zawiera słów, ich konstytutywną cechą jest poetyckość. Efektem starannego spojenia obrazu, dźwięku i ruchu scenicznego jest swoisty poetycki obraz, który scena po scenie czyta się niczym liryczny tekst. Mimo licznych inspiracji, kreacja artystyczna wypracowana przez zespół "Cinemy" stanowi niepowtarzalne i wyjątkowe zjawisko. Trudno jednoznacznie określić z jakiej teatralnej dziedziny wywodzi się stylistyka spektakli "Cinemy". Trudno jednoznacznie przyporządkować sposób gry aktorskiej, metodę posługiwania się przedmiotem, operowania gestem, ruchem, dźwiękiem i w reszcie słowem, do jednego teatralnego gatunku. Teatr "Cinema" nie jest bowiem ani teatrem dramatyczny, ani pantomimicznym (choć czysty gest jest dla niego podstawową formą ekspresji). Nie jest to teatr tańca, choć aktorzy z niezwykłą zręcznością i precyzją wykonują układy choreograficzne. Nie można nazwać go także teatrem muzycznym, choć muzyka jest ważnym elementem spektakli. "Cinema" to także nie scena plastyczna, choć z pewnością każdy widz popada w zachwyt w obliczu używanych tu rekwizytów i dekoracji. Sceniczna obecność "Cinemy" bogata jest we wszystkie te gatunki naraz, które łączą się i wzajemnie uzupełniają, tworząc właściwie własny, odrębny gatunek teatralny.
Bohaterowie onirycznych spektakli Szumskiego to często tajemniczy, bladzi ludzie, okryci czernią garniturów. Postaci przemykają po scenie, by z pełną powagą utrzymywaną na kamiennych twarzach wprawiać widzów w stany oscylujące między groteskowym rozbawieniem a pełnym refleksji smutkiem, zamyśleniem. Odzwierciedlają absurdalność ludzkiej kondycji, zawieszonej między codziennością a metafizyką. W sposób cierpliwy i rzetelny skłaniają się w kierunku banalnych czynności, chcąc wyłuskać ich istotę, odkryć głęboko schowany sens. Spektakle "Cinemy" oparte są na regule powtarzalności. Powtarzane są te same czynności, jak gdyby wierząc, że z każdym powtórzeniem dociera się do ich ukrytego sedna. Po obejrzeniu kilku przedstawień grupy można dojść do wniosku, że naczelnym zadaniem, jakie wyznaczyli sobie twórcy, jest badanie struktury ruchu. Od wielu lat aktorzy konsekwentnie prowadzą artystyczne studium nad ruchem za pomocą narzędzia, jakim jest sam ruch. Ta autoanaliza, wiwisekcja przeprowadzana na własnym ciele i podróż w głąb swojej wyobraźni to główne zadania jakie zdaje się stawiać Szumski także i widzom swoich realizacji.
Teatr "Cinema" współpracował m.in. z: Theatre Pour la Moment w Bernie, z którym przygotował projekt Siedem dni w czterech pokojach i z Local Theatre w Tel Awiwie, a także z Teatrem Aspik w Hildesheim koło Hanoweru.
Skład zespołu artystycznego w sezonie 2008/2009:
aktorzy Małgorzata Walas-Antoniello, Zofia Bajno, Honorata Magdeczko-Capote, Izabela Terek-Jopkiewicz, Kalki Hanenberg, Katarzyna Rotkiewicz, Beata Skibińska, Karolina Szafranowska, Anna Szymańska, Paweł Adamski, Włodzimierz Dyła, Jan Kochanowski, Tadeusz Rybicki, Dariusz Skibiński;
reżyserzy Zbigniew Szumski; scenografowie: Katarzyna Rotkiewicz, Mariusz Mielęcki, Zbigniew Szumski; współpracujący muzycy: Katarzyna Klebba, Arnold Dąbrowski, Jacek Hałas, Piotr Paluch, Michał Wróblewski, Adam Wróblewski; organizator spektakli: Katarzyna Szumska, Beata Skibińska.
Spektakle Teatru "Cinema":
- 1992 - Dong;
- 1994 - Bilard;
- 1994 - Nie mówię tu o miłości;
- 1996 - Kabaret olbrzymów. Wieczór i "Kairo";
- 1998 - Tak. To. Tu;
- 1998 - Kabaret olbrzymów. Wieczór II "Tatiana";
- 1998 - Brudne piękno;
- 1999 - Terminator, wspólna realizacja z As Pick Theater z Hildesheim, z Niemiec;
- 2000 - Godzina w której nic o sobie nie wiedzieliśmy nawzajem, realizacja z Local Theatre z Tel Avivu i As Pick Theater z Hildesheim;
- 2000 - Kabaret olbrzymów - wieczór III - Lekkie czasy ciężkich chorób;
- 2001 - Kabaret olbrzymów - wieczór IV - Wątpienie rzeźnika;
- 2002 - Miałem taki sen;
- 2003 - Albert Lux, Pause (efekt warsztatów w Monachium IV 2003); Kabaret olbrzymów - wieczór V - Toasty i wznoszenia; Słownik sytuacji;
- 2005 - Mamo, chcę tańczyć Mahlera;
- 2008 - Krótka historia kroku marszowego.
Udział w zagranicznych fesiwalach:
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Lozannie, Szwajcaria, udział w roku 1995;
- Dni Kultury Polskiej w Wuppertalu, Niemcy, 1995 rok;
- Międzynarodowy Festiwal Mozartowski w Pradze, Czechy, 1995 rok;
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Puli, Chorwacja, 1996,1997,1998, 2006 rok;
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Pradze, "4+4 Days in Motion", Czechy, udział w latach 1996,1997, 2006 rok;
- Juta Festiwal w Dusseldorfie, Niemcy, 1995 rok;
- Mess w Sarajewie, Bośnia i Hercegowina, 1998 rok;
- "Sans Parole" w Wiedniu, Austria, 1998 rok;
- Kwadriennale Scenografii w Pradze, Czechy, 1999, 2003 rok;
- Gessnerallee w Zurychu, Szwajcaria, 1999, 2004 rok;
- Spielart w Monachium, Niemcy, 1999, 2003 rok;
- Sophiensalle w Berlinie, Niemcy, 2000 rok;
- Unidram w Poczdamie, Niemcy, 2000, 2003 rok;
- Międzynarodowy Festiwal Lalkowy UNIMA w Magdeburgu, 2000 rok;
- International Festival of Experimental Theatre w Kairze, Egipt, Niemcy, 2000 rok;
- Autumn Festiwal w Budapeszcie, Węgry, 2001 rok;
- Forum Freies Theater w Dusseldorfie, Niemcy, 2001 rok;
- Passages w Nancy, Francja, 2002 rok;
- 23 Freiburger Theaterfestival we Freiburgu, Niemcy 2002 rok;
- Off-Theater-Festival Input w Bremen, Niemcy 2002 rok;
- Festival Of Contemporary European Theatre "Euro-Scene Leipzig w Lipsku, Niemcy, 2002 rok;
- IV Festival Of Independent Theatres w Koszycach, Słowacja, 2002 rok;
- Figuren Theater Festival w Erlangen, Nuerberg Fuerth, Niemcy, 2003 rok;
- Forum Freies Teater w Dusseldorfie, Niemcy, 2004 rok;
- Hebbel Teater w Berlinie, Niemcy, 2004 rok;
- Mousonturm we Frankfurcie, Niemcy, 2004 rok;
- Differenti Sensazioni, Biella, Włochy, 2004 rok;
- Zuercher Theater Spektakel w Zurychu, Szwajcaria, 2004 rok;
- The International Body Theatre Encounter, w Queretaro, Meksyk, 2005 rok;
- Uwaga, Polen commen w Lipsku, Niemcy, 2005 rok;
- Perform, Perform w Monachium, Niemcy, 2006 rok;
- MOT w Skopje, Macedonia, 2006 rok;
- No Limits w Berlinie, Niemcy, 2006 rok.
Autor: Marta Jagniewska, grudzień 2008.
Teatr "Cinema"
ul. Kolonijna 8
58-573 Piechowice-Michałowice
Tel: (+48 75) 761 76 16
WWW: www.teatrcinema.pl