"Galeria Wymiany" powstała w 1978 roku z inicjatywy artysty intermedialnego Józefa Robakowskiego i jego ówczesnej żony Małgorzaty Potockiej w ich mieszkaniu w Łodzi. Od 1989 do ok. 2000 prowadzona była przez Robakowskiego i Barbarę Konopkę, a obecnie przez samego Robakowskiego.
Idea galerii powstała na kanwie pomysłu galerii autorskich lat 70., takich jak łódzka galeria "Adres" Ewy Partum czy "Biuro Poezji" Andrzeja Partuma w Warszawie. "Galeria Wymiany" ważną rolę odgrywała w latach 1982-1988 integrując niezależne życie artystyczne tzw. "Kultury Zrzuty". Odbywały się w niej, szczególnie w pierwszym okresie istnienia, spotkania, dyskusje, pokazy filmów. Później galeria stała się miejscem-ideą o konceptualnym charakterze z dużym zbiorem kolekcjonerskim dokumentującym przemiany sztuki nowoczesnej i awangardowej w Polsce w XX wieku. Poza tym Robakowski gromadzi dokumentację dotyczącą stanu wojennego.
W II połowie lat 80. "Galeria Wymiany" propagowała ideę niezależnego magazynu wideo "Infermantal". Robakowski w wywiadzie mówił:
" 'Galeria Wymiany' to wymiana myśli, nie pieniędzy i dlatego uczestnicy 'Infermantalu' godzili się bezintresowanie na pokazy w różnych miejscach".
Podsumowaniem podziemnego okresu istnienia "Galerii Wymiany" i wyjściem w przestrzeń publiczną w związku z zakończeniem bojkotu oficjalnych miejsc wystawienniczych była wystawa Lochy Manhattanu (Łódź 1989), zorganizowana przez Józefa Robakowskiego i łódzkie Muzeum Kinematografii. W kolekcji "Galerii Wymiany" do cennych obrazów z okresu międzywojennego należą prace: Andrzeja Pronaszki z 1909 i 1912, ucznia Władysława Strzemińskiego - Samuela Szczekacza (1937), grafiki Stanisława Kubickiego i Josefa Čapka z 1918, wczesny obraz Gerarda Kwiatkowskiego (Jürgena Bluma), prace fotografów z grupy Zero 61 (m.in. Jerzego Wardaka, Andrzeja Różyckiego), prace Warsztatu Formy Filmowej oraz Łodzi Kaliskiej (Marka Janiaka, Adama Rzepeckiego), prace z kręgu "Kultury Zrzuty" (np. Jacka Kryszkowskiego). Robakowski zbiera także prace artystów polskich młodego i średniego pokolenia, związanych z lansowaną przez niego ideą "energetyczności sztuki", np. Dariusza Korola czy Jadwigi Sawickiej. Zbiory galerii pokazane były m.in. w Muzeum Okręgowym im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy (1996), w Galerii Mücsrnok w Budapeszcie (1997), w Narodowej Galerii Sztuki "Zachęta" w Warszawie (1997), w Muzeum Sztuki w Łodzi (1998), w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (2004).
Autor: Krzysztof Jurecki, Muzeum Sztuki w Łodzi, maj 2004.
"Galeria Wymiany" w Łodzi
al. Piłsudskiego 7/29
90 - 307 Łódź
Województwo mazowieckie
Tel/Fax: (+48 42) 636 30 92
WWW: www.exchange-gallery.pl
Email: j_robak@poczta.onet.pl