Wróżby kumaka to opowieść o miłości, swoiste love story po pięćdziesiątce. On - Niemiec, profesor uniwersytetu - urodzony w Gdańsku. Ona - Polka, konserwatorka zabytków - urodzona na Litwie. Poznają się przypadkowo w Gdańsku w 1989 roku. Chcą się przyczynić do pojednania skłóconych w przeszłości swoich narodów. Zakładają Polsko-Niemieckie Towarzystwo Cmentarne. Chcą dać prawo zmarłym do powrotu na swoje rodzinne ziemie. Będą grzebać zmarłych w ich krainie dzieciństwa. A wszystko non profit ze szlachetności w imię pojednania. Czy nadszedł czas budowania powszechnej zgody, "europejskiego domu"?
Satyryczny wątek cmentarny stanowi tło dla opowieści miłosnej. Wspólny projekt pojednania po śmierci odmładza i erotyzuje parę bohaterów. Tanatos pobudza Erosa do działania.
Bohaterem tego filmu jest także historia dotycząca przeszłości i dziejąca się teraz, w tle opowieści o miłości. Przeszłość to flesze z młodości bohaterów. On był w Hitlerjugend, został po II wojnie wraz z rodziną z Gdańska wypędzony. Ona była w Związku Młodzieży Socjalistycznej (stalinowska organizacja komunistyczna), także została ze swojej ojczyzny (Litwa) wypędzona. Właśnie do Gdańska. Symetryczne ich losy krzyżują się w historii współczesnej - jest rok 1989. Wtedy zaczyna się główna akcja filmu. 1989 to rok wielkich przełomów w historii Polski i Niemiec. W Polsce następuje upadek komunizmu, a w Niemczech runie Mur Berliński.
Historia to także przyszłość. Globalizacja, wypędzenie, prawo do ojczyzny - to aktualne tematy, które pojawiają się na kanwie opowieści miłosno-cmentarnej. Są lekko, czasem dowcipnie zaznaczone w tle głównego wątku. Zapowiadają problemy z jakimi będzie się borykał wiek XXI.
Kumacze wołanie w tradycji niemieckiej jest przestrogą, zapowiedzią nieszczęścia, znakiem złej wróżby. U Grassa spełnia też inną rolę. Kumak to mądre zwierzę, które pamięta historię, czyli to co działo się w przeszłości. Na dodatek krytycznie patrzy na teraźniejszość, i z niepokojem spogląda w przyszłość, widzi rzeczy dla innych niewidzialne. Mówi o nich, napomina, ostrzega i wróży niczym Kasandra.
Günter Grass - jego matka była Kaszubką, a ojciec Niemcem. Po drugiej wojnie światowej Grass zamieszkał w Berlinie Zachodnim. Z wykształcenia rzeźbiarz, ukończył studia plastyczne w Düsseldorfie i Berlinie. Oprócz pisarstwa tworzy grafiki, projektuje okładki do własnych książek. W latach 60. Grass brał udział w kampaniach wyborczych na rzecz socjaldemokratów. Po dymisji kanclerza Willy'ego Brandta zdystansował się wobec SPD, ale nadal czynnie uczestniczy w niemieckim życiu politycznym. Przez ponad 20 lat należał do grupy literackiej 47, koła pisarzy zachodnioniemieckich, austriackich i szwajcarskich, których łączył protest przeciwko faszyzmowi i postulat literatury zaangażowanej społecznie.
Grass zdobył rozgłos w 1959 roku powieścią Blaszany bębenek, która, ocenzurowana, ukazała się w Polsce dopiero w roku 1984. Szczególne miejsce w twórczości Grassa zajmuje Gdańsk i Polska. Jest autorem tzw. "gdańskiej trylogii", do której należą słynne powieści: Blaszany bębenek, Kot i mysz, Psie lata. Inne najbardziej znane utwory Grassa to: Z dziennika ślimaka, Szczurzyca oraz Wróżby kumaka / Unkenrufe, sarkastyczna opowieść o polsko-niemieckim pojednaniu. W 1995 roku opublikował powieść Rozległe pole. W 1999 roku otrzymał Literacką Nagrodę Nobla.
- Wróżby kumaka, Polska, Niemcy 2005. Scenariusz: Paweł Huelle, Cezary Harasimowicz, Klaus Richter; reżyseria: Robert Gliński; zdjęcia: Jacek Petrycki; scenografia: Robert Czesak, Jochen Schumacher. Występują: Krystyna Janda (Aleksandra Piątkowska), Matthias Habich (Aleksander Reschke), Zbigniew Zamachowski (ksiądz), Krzysztof Globisz, Katrin Sass, Marek Kondrat, Grzegorz Wolf (Hitler Adolf), Dorothea Walda (Kaszubka Erna). Producent: Henryk Romanowski, Regina Ziegler. Produkcja: Filmcontract Ltd., Regina Ziegler Filmproduktion (Berlin Zachodni). W kinach od 23 września 2005 roku.
Zobacz również: tekst Pawła Huelle "Kum kum" opublikowany w materiałach prasowych.
