Z tego ducha rodziły się też monografie autorstwa Józefa Kallenbacha, Juliusza Kleinera czy Stanisława Pigonia, wielkie narracje mickiewiczologii wpisujące dzieje wieszcza w szerszy projekt narodowy czy psychologiczny. I choć wielkie narracje upadły, ustępując miejsca małym opowieściom, to piękne i straszne monografie Mickiewicza przez długi czas wiodły żywot pozagrobowy. Powód był prosty - nie mieliśmy dzieła, które mogłoby sprostać tym gigantom swoją rangą i rozmachem, które opowiedziałoby historię Mickiewicza współczesnym językiem, ze świadomością granic naszej wiedzy, bez naddanych sensów. Nie mieliśmy takiego dzieła, ale już je mamy.
"Mickiewicz. Encyklopedia" czworga mickiewiczologów z Instytutu Badań Literackich PAN: Jarosława Marka Rymkiewicza, Doroty Siwickiej, Aliny Witkowskiej i Marty Zielińskiej jest dziełem zupełnie nowego typu. (...) Ta licząca blisko 700 stron książka zbudowana z ułożonych alfabetycznie haseł przypomina współczesne megalopolie - nie ma centrum ani granic, rozrasta się we wszystkich kierunkach, wchłaniając całe dorzecza dawnych i nowych badań. Przeczytamy w niej na przykład o tym, co poeta lubił jeść i w jakim stylu hrabina Puttkamerowa urządziła swój buduar, ile lip okalało altanę Maryli w tuhanowickim parku i w której dokładnie celi siedział Mickiewicz u bazylianów, jaki był rodowód jego herbu i jak potoczyły się losy jego braci, i ta wiedza będzie równie ważna jak bardziej standardowe kwestie, których także w książce nie brakuje. (...) W najlepszych hasłach "Mickiewicz. Encyklopedii" można przeczytać nie tylko o tym, co wiemy, a czego nie, ale też zobaczyć, jak zmyślenie miesza się z prawdą, a wyobraźnia z pamięcią, by dać początek wiedzy. Bo innej wiedzy nie ma. (Renata Lis)
- "Mickiewicz. Encyklopedia"
pod red. Jarosława Marka Rymkiewicza, Doroty Siwickiej, Aliny Witkowskiej i Marty Zielińskiej
Bertelsmann Media, Warszawa 2001
© Bertelsmann Media, rights available
175 x 249, 672 ss., twarda oprawa
ISBN 83-7311-012-7