Utwory żołnierskie (bez opusu) skomponowane przez Karola Szymanowskiego w roku 1920: "Marsz uroczysty" na orkiestrę, "Marsz 3. Pułku Ułanów" na orkiestrę dętą, "Do dziewczyny" – mazurek na głos i fortepian, "O zawiedzionym żołnierzu" – pieśń do słów Kornela Makuszyńskiego na głos i fortepian, "Wyszywała raz Hanka" – pieśń do słów Kazimierza Andrzeja Czyżowskiego na głos i fortepian.
Rok 1920 zastał Karola Szymanowskiego w Warszawie. Był to czas walki wojsk polskich pod dowództwem marszałka Józefa Piłsudskiego z bolszewikami i Armią Czerwoną, rok dramatycznej, acz zwycięskiej bitwy pod Radzyminem, decydującej dla wschodniej granicy państwa polskiego. Karol Szymanowski mocno przejęty był rozgrywającymi się wydarzeniami. W lipcu 1920 roku wstąpił do Centralnego Komitetu Propagandy Związków Artystycznych, zajmującego się organizowaniem imprez kulturalnych dla żołnierzy, m.in. koncertów w koszarach i szpitalach wojennych. Z myślą o tych występach skomponował latem, głównie w sierpniu, także kilka utworów żołnierskich – trzy piosenki na głos i fortepian: mazurek "Do dziewczyny", pieśń "O zawiedzionym żołnierzu" do słów Kornela Makuszyńskiego i pieśń "Wyszywała raz Hanka" do słów Kazimierza Andrzeja Czyżowskiego, a także "Marsz 3. Pułku Ułanów" na orkiestrę dętą i "Marsz uroczysty" na orkiestrę.
Prawie wszystkie te kompozycje pozostały w rękopisach. Jedynie "Marsz 3. Pułku Ułanów" został wydany w instrumentacji na orkiestrę dętą autorstwa Feliksa Konopaska, ale egzemplarz ten zaginął. Natomiast pieśń "Wyszywała raz Hanka" miała ukazać się drukiem w 1928 roku wydana przez Komitet Obchodu Dziesięciolecia Odrodzenia Polski (wydanie prawdopodobnie wycofano z obiegu), a w roku 1938 na łamach pisma "Muzyka" (nr 1/2, s.21) jako faksymile rękopisu.
Autor: Anna Iwanicka-Nijakowska, wrzesień 2007 r.