Impulsem do powstania książki były rozmowy, jakie w 1993 roku przeprowadzili z Papieżem Krzysztof Michalski i ks. Józef Tischner, założyciele Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu.
Tematem książki jest właśnie człowiek: zanurzony w historii, stający wobec zła XX wieku, wreszcie - szukający swej tożsamości w spotkaniu z Bogiem. Papież zastanawia się nad takimi pojęciami jak "naród", "ojczyzna", "Europa", zwracając uwagę m.in. na te elementy polskiego dziedzictwa, które mają wymiar uniwersalny (tradycja jagiellońska, opór przeciwko nawracaniu siłą, orędzie św. Faustyny o miłosierdziu Bożym itp.). Jednocześnie ukazuje perspektywę, z której na historię poszczególnych narodów i cywilizacji można patrzeć jako na historię zbawienia.
Książkę zamyka niezwykle interesująca rozmowa poświęcona zamachowi na Ojca Świętego w maju 1981 roku, w której Papież daje głęboką interpretację tego wydarzenia, ujawniając m.in., o co pytał go w więzieniu Ali Agca. Rozdział ten jest dopełnieniem - tak ważnej w całej książce - refleksji nad "tajemnicą nieprawości".
- SPIS TREŚCI
MIARA WYZNACZONA ZŁU
- Mysterium iniquitatis: Koegzystencja dobra i zła
- Ideologie zła
- Miara wyznaczona złu w dziejach Europy
- Odkupienie jako boska miara wyznaczona złu
- Tajemnica odkupienia
- Odkupienie: zwycięstwo zadane człowiekowi
WOLNOŚĆ I ODPOWIEDZIALNOŚĆ - O właściwe używanie wolności
- Wolność jest dla miłości
- Nauka z najnowszej historii
- Tajemnica miłosierdzia
MYŚLĄC OJCZYZNA...
(OJCZYZNA - NARÓD - PAŃSTWO) - Pojęcie ojczyzny
- Patriotyzm
- Pojęcie narodu
- Historia
- Naród a kultura
MYŚLĄC EUROPA...
(POLSKA - EUROPA - KOŚCIÓŁ) - Ojczyzna europejska
- Ewangelizacja Europy Środkowo-Wschodniej
- Owoce dobra na glebie oświecenia
- Misja Kościoła
- Stosunek Kościoła do państwa
- Europa na tle innych kontynentów
DEMOKRACJA: MOŻLIWOŚCI I ZAGROŻENIA - Współczesna demokracja
- Powrót do Europy?
- Macierzyńska pamięć Kościoła
- Wertykalny wymiar dziejów Europy
Zakończenie - "Ktoś prowadził tę kulę..."
- Jan Paweł II
Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci
SIW "Znak", Kraków 2005
144 x 205, 176 ss. twarda lub miękka oprawa
ISBN 83-240-0525-0
Źródło: www.znak.com.pl