Helena Modrzejewska — Szekspir i karmelki
Celebrytka XIX wieku. Z Ameryki przywiozła do Polski nie tylko sławę, ale i...krokodyle. Charyzmatyczna królowa szekspirowskich kreacji, stworzyła prawie 300 ról, zagrała w tysiącach spektakli.
Modrzejewska przychodzi na świat w Krakowie jako Jadwiga Helena Misel. Dorasta w teatralnej atmosferze, u boku starszych przyrodnich braci – aktorów i ojczyma, który czyta jej wieczorami Homera. Za namową 15 lat starszego Gustawa Zimajera, dyrektora teatrów prowincjonalnych i przyszłego partnera, zaczyna swoją aktorską karierę. Występuje w wędrownej trupie, widzowie odwiedzanych miast i miasteczek uważają ją za zjawisko. Olśniewa ciemnymi oczami o głębokim spojrzeniu i niemal czarnymi włosami. Wtedy przybiera wymyślony przez Zimajera pseudonim, który zamieni się w rozpoznawalną na całym świecie markę.
Jest tytanką pracy, występuje łącznie w kilku tysiącach przedstawień. Nawet będąc w ciąży, gra prawie do samego rozwiązania. Z prowincjonalnych scen trafia do Lwowa, a następnie do Krakowa. To tam ma miejsce dramatyczne wydarzenie: po rozstaniu Zimajer porywa z garderoby ich pierwsze dziecko, syna Rudolfa i wywozi go na Węgry. Z pomocą prawnika Helenie udaje się wykupić go z rąk ojca za cztery tysiące guldenów.
W stolicy zaczyna swoją przygodę z Szekspirem. Jest zakochana w sztukach Stratfordczyka i usilnie zabiega o to, by oglądała je polska publiczność. To role w jego dramatach stają się jej znakiem rozpoznawczym. Jej zdjęcia w roli Ofelii, na których wygląda jak długowłosy anioł w kwiecistym wianku stają się niemal zawodową wizytówką. Pozostaje po niej zresztą wiele fotografii, do których pozuje w pełnej charakteryzacji w atelier. Wciela się także w Julię, Marię Stuart i Desdemonę. W Warszawie wystawia na próbę własną wytrzymałość, występując nieraz w kilku premierach w tygodniu. Jednak praca popłaca: to właśnie wtedy staje się niekwestionowaną gwiazdą w Polsce i jedną z najznakomitszych artystek w Europie.
Ambitną aktorkę ciągnie jednak w świat. W końcu wyrusza za ocean. Do Kalifornii emigruje w 1876, towarzyszy jej m.in. noblista Henryk Sienkiewicz i nastoletni już syn, który za parę lat zostanie inżynierem i pionierem w budowaniu wiszących mostów.
Styl wyświetlania galerii
wyświetl slajdy
Jej pierwszym przystankiem jest kalifornijska farma, gdzie jednak głód artystyczny nie daje jej spokoju. Modrzejewska ekspresowo uczy się angielskiego i zaczyna grać. Ameryka jest zachwycona. Odtąd teatralna widownia będzie skandować "Modjeska"! Po debiucie w California Theatre w San Francisco w roli Adrianny Lecouvreur wychodzi do braw aż jedenaście razy. Sienkiewicz depeszuje do Polski: "Ameryka wzięta szturmem!". A ona bierze pod opiekę dwa małe krokodyle.. Do ojczyzny planuje wrócić razem z egzotycznymi pupilami. W Stanach odmładza się o sześć lat i kłamie, że Rudolf nie jest jej synem, a...bratem.
Po pierwszym tournée po Stanach (występuje w Nowym Jorku, Bostonie, Filadelfii i Chicago) zostaje przez tamtejszych recenzentów okrzyknięta "jedną z największych aktorek wszechczasów". Popularność wykorzystuje rozsądnie: w 1883 na chicagowskim kongresie kobiet opowiada o sytuacji Polek w kraju pod zaborami. W tym samym roku oficjalnie zostaje obywatelką Ameryki.
Staje się prawdziwą ikoną. Kobiety podziwiają ją za styl - ma świetny modowy gust i sama projektuje swoje sceniczne kostiumy. Mężczyźni są pod wrażeniem jej wyjątkowej, nadobnej urody. Z czasem staje się też żywą reklamą: jej nazwiskiem sygnowane są parasole, gorsety, czy rękawiczki, a firma mydlarska Larkin wypuszcza całą linię kosmetyków o nazwie "Modjeska". Jej portrety dodawane są do paczek papierosów i drukowane na znaczkach, jej imię nosi wycieczkowy parowiec. Do dziś kupić można cukierki nazwane na jej cześć, produkowane zgodnie z tą samą recepturą od 1889. "Modjeska’s Caramels" to słodkie pianki oblane kremowym karmelem.
Modrzejewska jest jednak wciąż głodna sławy i nie przestaje zdobywać kolejnych scen. Zachwycają się nią widzowie w Anglii, dokąd kilkukrotnie wybiera się z wizytą. Nie zapomina także o Polsce. Gra prawie do ostatnich chwil życia. Zdąży jeszcze zostać matką chrzestną Witkacego i Ethel Barrymore, babci Drew Barrymore. Umiera w Stanach, pogrzeb odbywa się w Los Angeles, jednak potem – zgodnie z jej ostatnią wolą - spocznie obok swojej matki w Krakowie. Na jej krakowskim pogrzebie mowę wygłasza jej przyjaciel, niegdyś nieszczęśliwie w niej zakochany Henryk Sienkiewicz.
Tytuł (nagłówek do zdjęcia)
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]