Radek Szlaga i Honza Zamojski, instalacja "Transatlantyk" podczas targów Frieze New York, maj 2012, fot. Galeria Leto
W kwietniu tego roku dwaj artyści, Radek Szlaga i Honza Zamojski, rozpoczęli podróż statkiem z Antwerpii do Nowego Jorku szlakiem milionów europejskich emigrantów. Ich projekt "Transatlantyk" reprezentuje polską galerię Leto na nowojorskich targach sztuki współczesnej Frieze.
Podczas dziewięciodniowego rejsu kontenerowcem pracowali nad materiałem do wspólnej wystawy. "Transatlantykiem" przywołują doświadczenia dawnych imigrantów przepływających ocean w poszukiwaniu lepszego życia. Nieprzypadkowo ich projekt nosi ten sam tytuł co słynna powieść Witolda Gombrowicza z 1953 roku. Opisują własne życie na statku, ale mają świadomość nostalgicznych skojarzeń, jakie budzi taka wyprawa. W końcu w dobie szybkich łącz i tanich samolotów podróż statkiem wydaje się być romantyczną fanaberią.
Honza Zamojski zanotował:
- Kontenerowcem MV Commander płynęliśmy przez Ocean Atlantycki 9 dni. MV to skrót od "motor vessel". MV Commander spalał 80 000 litrów ropy dziennie. Pokonaliśmy 5500 kilometrów, 3000 mil morskich, 3500 mil. Widziałem 4 delfiny, 1 wieloryba, 1 orkę, 1 ćmę, kilkanaście ptaszorów różnych gatunków: mewy, fregaty, gołębie. Nie zauważyłem ani jednej ryby i ani jednego głowonoga. (...) Załoga "naszego" statku składała się z 20 Filipińczyków oraz 2 kadetów szkoły morskiej z Niemiec. Na pokładzie i pod pokładem znajdowało się 2000 kontenerów (każdy o ładowności do 30 ton), nikt z załogi nie wiedział co przewozimy. (...) Podróż przebiegła bezpiecznie, w oparach frytury, wszystkie potrawy były "deep fried"; zaserwowano nam skrobię ziemniaczaną w różnej formie: ziemniak w mundurku, frytki, krokiety ziemniaczane, ziemniaki pieczone, puree ziemniaczane z proszku. (http://honzazamojski.natemat.pl/10819,transatlantyk)
Stand galerii Leto podczas Frieze NY przypomina kajutę. Jest w nim piętrowa prycza, wokół której nagromadzono rysunki, mapy, dziennik pokładowy oraz film wideo dokumentujący życie na statku. Całość ma nieco chaotyczny, niestabilny charakter (krzywo powieszone rysunki), oddający ducha podróży przez ocean.
Radek Szlaga (ur. 1979) znany jest przede wszystkim z łączących rozmaite stylistyki, komiksowo-surrealistycznych obrazów, do któych motywy czerpie z kultury populanej i mediów. Honza Zamojski (ur. 1981) tworzy filmy wideo, instalacje, jest autorem książek artystycznych. Nakładem własnej oficyny MORAVA wydał m.in. relację z podróży szlakiem życia czeskiego pisarza Oty Pavla "Jak jsem potkal d'ábla", a w ubiegłym roku otrzymał drugą nagrodę w prestiżowym konkursie dla młodych artystów "Spojrzenia".
Artyści znają się od czasów studiów na ASP w Poznaniu i kilkakrotnie współpracowali ze sobą. Na wystawę "Piekło/Niebo" w 2007 roku przygotowali razem serię absurdalnych obrazów. "Transatlantyk" jest konsekwencją ich przyjaźni i wspólnych zainteresowań. Szlaga i Zamojski często korzystają z gotowych materiałów, sięgają do popkultury i własnej wyobraźni. Czerpią z tego, co wokół, pracując prostymi metodami, z materiałami, które są pod ręką. Używają rysunku, kolażu i książki.
Obaj są związani z warszawską galerią Leto, założoną w 2007 roku przez Martę Kołakowską. Działaność galerii koncentruje się na promocji najciekawszych zjawisk polskiej sztuki współczesnej. Do grona reprezentowanych przez nią artystów należą także m.in. Konrad Smoleński, Maurycy Gomulicki i Aleksandra Waliszewska.
Targi Frieze New York, siostrzana edycja słynnych Frieze London, odbywają się w tym roku po raz pierwszy. Mieszczą się w nowo wybudowanym obiekcie w Randall's Island Park na Manhattanie. Premierowa odsłona targów gromadzi 180 galerii z całego świata.
Wystawa galerii Leto "Transatlantyk" jest częścią programu Focus, w którym prezentują się galerie otwarte po 2001 roku, pokazując do trzech artystów ze swojej "stajni".
Na Frieze NY galeria Leto odniosła znaczący sukces. Jak podaje blog ArtBazaar, pracę "Transatlantyk" już w pierwszej godzinie targów zakupił jeden z największych kolekcjonerów na Wall Street - Joseph M. Cohen.
Targi i wystawa trwają od 4 do 7 maja 2012.
Współorganizatorem projektu "Transatlantyk" jest Instytut Adama Mickiewicza.
Frieze New York
Randall’s Island Park
Manhattan, NYC
www.friezenewyork.com
Źródło: informacje własne, informacje prasowe, www.friezenewyork.com, http://leto.pl
Oprac. PK