Scena z przedstawienia TR Warszawa "2008: Macbeth", Aleksandra Konieczna i Cezary Kosiński
Ponad 30 tysięcy widzów obejrzało w sierpniu prace polskich twórców w wielkich salach koncertowych i centrach artystycznych, a także w nowoczesnym magazynie lotniczym i wielu miejskich zakątkach Edynburga.
W ramach projektu Instytutu Adama Mickiewicza "Polska Arts in Edinburgh" publiczność odwiedzająca stolicę Szkocji miała okazję poznać 177 wydarzeń z dziedziny teatru, tańca, muzyki, sztuk wizualnych i filmu w wykonaniu najlepszych polskich twórców.
Polscy artyści zaznaczyli swoją obecność na czterech letnich festiwalach – Edinburgh International Festival, Edinburgh Fringe, Edinburgh Jazz&Blues Festival oraz Edinburgh Arts Festival. O polskiej sztuce pisano w opiniotwórczych gazetach i na portalach internetowych: „The Guardian”, „Financial Times”, „The Independent”, „The Observer” oraz wielu szkockich dziennikach i czasopismach kulturalnych, jak „The Scotsman”, „Herald Scotland” oraz „The Skinny”.
Szczególnie mocnym akcentem był teatralny program Polska Arts - do Edynburga pojechało aż 15 przedstawień. Pierwszy raz w 65-letniej historii Edinburgh International Festival na otwarcie tego prestiżowego festiwalu pokazano polską produkcję. Spektakl Grzegorza Jarzyny "2008: Macbeth" był transmitowany na żywo przez kanał internetowy dziennika The Guardian, i obejrzała go rekordowa liczba 11 000 osób.
Dwa wrocławskie zespoły, Teatr ZAR oraz Teatr Pieśni Kozła zebrały najważniejsze laury festiwalu Edinburgh Fringe. ZAR uhonorowano Herald Angel Award oraz Total Theatre Award. Teatr Pieśń Kozła zdobył Herald Archangel Award oraz główną nagrodę Fringe First, zebrał także największą liczbę gwiazdek spośród wszystkich 3000 spektakli ocenianych przez krytyków podczas festiwalu.
W ramach Polska Arts nasi artyści zagrali w sumie 16 koncertów. Młodzi instrumentaliści polskiej sceny jazzowej i awangardowej porwali swoją muzyką publiczność Edinburgh’s Jazz&Blues Festival. Według czterogwiazdkowej recenzji "Edinburgh Guide" Aga Zaryan "zamieniła George’s Square w ocean łagodności", a Trio Marcina Wasilewskiego dostało od dziennika "The Scotsman" cztery gwiazdki i "najwyższą ocenę, pod względem komunikacji muzycznej, tak w ramach zespołu, jak i wobec wdzięcznych słuchaczy".
Jednym z najważniejszych wydarzeń polskiego programu była seria koncertów słynnej London Symphony Orchestra prowadzonej przez charyzmatycznego Walerego Gergiewa. Podczas czterech wieczorów w prestiżowym Usher Hall orkiestra zagrała cztery symfonie Karola Szymanowskiego, a wśród solistów wystąpili Nicola Benedetti, Toby Spence i Leonidas Kavakos. Według krytyka Davida Kettle mistrzowskie wykonanie "bujnej instrumentacji i piętrzących sie kulminacji" II Symfonii nasuwa pytanie, dlaczego utwór ten wykonuje się tak rzadko. Entuzjazm wzbudziły również dwa koncerty Cleveland Orchestra, która pod batutą Franza Wesler-Mosta zagrała koncert na orkiestrę i koncert na fortepian Witolda Lutosławskiego.
Edinburgh International Festival narodził się w 1947 roku z powojennej potrzeby budowania nowej i wolnej europejskiej wspólnoty. Zarysowując historię festiwalu podczas czerwcowej konferencji prasowej w Warszawie, jego dyrektor artystyczny Jonathan Mills zaznaczył ważną rolę, jaką odgrywa Polska w tworzeniu współczesnej tożsamości europejskiej poprzez kulturę.
Podsumowując festiwal na łamach dziennika "The Herald Scotland" krytyk Mark Brown stwierdził, że pokazy wrocławskiego Teatr Pieśni Kozła stały się znakiem odnowy dobrego imienia festiwalu Fringe.
źródła: The Guardian, The Herald Scotland, The Scotsman, materiały własne, opr. srś