Literaturze polskiej ostatniego dwudziestolecia będzie poświęcona dwudniowa konferencja "Polish Literature since 1989", która rozpocznie się 10 listopada 2011 w Londynie. Poprzedzi ją 9 listopada sympozjum dedykowane dziełu Czesława Miłosza, z udziałem tłumaczy i znawców twórczości poety.
Do udziału w konferencji zaproszono tłumaczy, krytyków i historyków literackich z Europy i Stanów Zjednoczonych. Wśród nich są m.in.: Przemysław Czapliński, George Gömöri, Cynthia Haven, Kris Van Heuckelom, Antonia Lloyd-Jones, Jerzy Jarzębski, Bill Johnston, Mira Rosenthal, Błażej Warkocki i Elżbieta Wójcik-Leese.
Tematy, jakie znajdą się w centrum zainteresowania uczestników konferencji to głównie wpływ zmian systemowych na kulturę, w szczególności na literaturę, działalność wydawnicza w gospodarce rynkowej, wpływ sfery kultury popularnej na współczesną polską literaturę, a także kwestia pojawienia się nowego pokolenia pisarzy, pozbawionych doświadczenia komunizmu.
"Dziś 20 lat po upadku komunizmu oraz przemianach społecznych i kulturalnych, jakie z nim się wiązały, chcemy przyjrzeć się, w jaki sposób zmiany te wpłynęły na literacką działalność wydawniczą w kraju" - mówią twórcy konferencji.
Konferencja jest logiczną kontynuacją konferencji "Children of the Revolution", która odbyła się na UCL w czerwcu 2009. Innym bodźcem była dla organizatorów debata na łamach "Tygodnika Powszechnego" (grudzień 2009 - luty 2010) na temat roli literatury w polskim społeczeństwie. W debacie wzięło udział wielu znanych polskich pisarzy i krytyków, reprezentujących trzy różne pokolenia.
Co ciekawe, wiele pytań postawionych w toku debaty w "Tygodniku", miało podobną postać jak kwestie, które wyłoniły się w rezultacie innej, dużo wcześniej konferencji, zorganizowanej przez School of Slavonic and East European Studies w 1993 roku, w czasie, kiedy przyszłość była jeszcze bardzo niepewna.
Organizatorzy sądzą, że teraz nadszedł właściwy moment, żeby powrócić do tych kwestii w świetle 20 lat rzeczywistych doświadczeń. Wśród głównych wątków i tematów konferencji znajdą się: zmiany polityczno-gopodarcze po 1989 roku i ich wpływ na kulturę i literaturę (proza, dramat, poezja); zniesienie cenzury; nastanie gospodarki wolnorynkowej a rynek wydawniczy.
W trakcie konferencji pojawią się pytania:
- Czy literatura musi być "zaangażowana"? Tzn. czy wypełnia (powinna wypełniać) jakąś rolę społeczną lub polityczną?
- Co z "czysto" estetycznymi czy uniwersalistycznymi rozważaniami (w opozycji do perspektywy w przeważającej części polskiej)? Jak się ma polska tradycja literacka wobec "zachodniej" czy europejskiej? Jak się ma lokalna czy regionalna perspektywa (wewnętrzna) do spojrzenia z centrum (widzącego w nich literatury "małych ojczyzn")?
- Jak powstałe na Zachodzie teorie i podejścia krytyczne (jak feminizm, multikulturalizm czy postkolonializm) przeszczepiane były na grunt polski? I w jaki sposób krytycy przystosowywali je do specyficznie polskich realiów?
Poza tym organizatorzy konferencji chcą się zastanowić nad nowym pokoleniem pisarzy, którzy nie pamiętają już komunizmu, a także rolą kultury popularnej oraz statusem pisarza po przemianach ostatniego dwudziestolecia.
Organizatorem konferencji jest University College London School of Slavonic and East European Studies we współpracy z Instytutem Książki i Instytutem Kultury Polskiej w Londynie.
Miejsce sympozjum i konferencji:
- University College London, Instytut Archeologii (Lecture Theatre), 31-34 Gordon Square
Program wydarzeń:
9 listopada 2011, godz. 17:30-20:30 - Sympozjum Miłoszowskie
- Cynthia Haven (Stanford University): "Miłosz: The Moment After Death"
- George Gömöri (University of Cambridge): "The Captive Mind Examined Today"
- Mira Rosenthal (Stanford University): "Czesław Miłosz as a Translator of Contemporary Poetry"
- Mindaugas Kvietkauskas (Instytut Litewskiej Literatury i Folkloru): "Poet as Mediator: Miłosz and Local Memory".
10 listopada 2011 - Konferencja
godz. 9:30-11:00 - Panel 1: Introduction to Developments in Polish Literature After 1989
Dyskusję poprowadzi Ursula Phillips (UCL SSEES - UCL School of Slavonic and East European Studies)
- Hanna Gosk (Uniwersytet Warszawski): "Notions of 'Homeland' in Recent Polish Prose (twenty years after the country regained sovereignty)"
- Przemysław Czapliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): "How Polish Fiction has Invented Society: the Double Story of Prose after 1989"
- Urszula Chowaniec (University of Tampere/ Uniwersytet im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków): "The Ruined Bodies of Travellers and Foreigners in Contemporary Polish Women's Writing (Mapping Melancholy as a Revolutionary Gesture)"
godz. 11:30-13:00 - Panel 2: Literature, Literary Studies and Gender
Dyskusję poprowadzi Tuesday Bhambry (UCL SSEES)
Moderator: Roberto Kulpa (Birkbeck College)
- Błażej Warkocki (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): "Strategies of Homosexual/Gay Emancipation in Polish Prose Since 1989"
- Dirk Uffelman (University of Passau): "Wrong Sex and the City: Polish Migration and Masculinity"
- Agnieszka Mrozik (Instytut Badań Literackich, PAN): "Women's Archives - Storage Pantries: Identity Politics in Women's (Auto)biographies After 1989"
- Monika Świerkosz (Uniwersytet Jagielloński): "Marianna in the House of Bluebeard: Tropes of Female Authorship in Izabela Filipiak's 'Absolute Amnesia' "
godz. 14:00-15:30 - Panel 3: Jewish Themes In Contemporary Polish Literature
Dyskusję poprowadzi François Guesnet (UCL Dept of Hebrew and Jewish Studies)
Moderator: Izabela Filipiak (Uniwersytet Gdański)
- Joanna Michlic (Brandeis University): "Living in the Shadow of Wartime Traumas: Contemporary Autobiographical Writings of Child Holocaust Survivors (Michał Głowiński and Piotr Matywiecki)"
- Knut Andreas Grimstad (University of Oslo): Revisiting the Other Side: Mnemonic Strategies in Piotr Paziński's 'The Boarding House' "
- Katarzyna Zechenter (UCL SSEES): " 'Matka Żydówka': Jewish Women and Memory"
- Paul Vickers (University of Glasgow): "Constructing the Memory of a Polish Jewish Community in Tadeusz Słobodzianek's 'Nasza klasa'/'Our Class' (2008/2010)"
godz. 16:00-17:30 - Panel 4: Other Trends In Contemporary Prose
Dyskusję poprowadzi Katarzyna Zechenter (UCL SSEES)
Moderator: Przemysław Czapliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- Jerzy Jarzębski (Uniwersytet Jagielloński): "Conflict of Generations and Crisis of Plot in Recent Polish Prose"
- Kris van Heuckelom (Catholic University of Leuven): "Itinerant (Wo)Men: Migration and Inter-Ethnic Coupling in Recent Polish Prose"
- Uilleam Blacker (University of Cambridge): "Traces of Lost Others: Memories of Vanished Urban Communities in Contemporary Polish Literature".
11 listopada 2011 - Konferencja c.d.
godz. 9:30-11:00 - Panel 5: Drama and Theatre
Dyskusję poprowadzi Paul Vickers (Glasgow)
Moderator: Paul Allain (University of Kent)
- Duncan Jamieson (University of Exeter): " 'Re-animating' the Past: Memory as a Cultural Praxis in Krzysztof Warlikowski's Rehearsal Processes (1999-2011)"
- Bryce Salisbury Lease (University of Exeter): "Hidden in the Theatre? The New Archive of Queer Performance Activism"
- Elwira Grossman (University of Glasgow): "Transnational or Bi-Cultural? Challenges in Reading Post-1989 Drama Written 'Outside the Nation' "
- Grzegorz Niziołek (Uniwersytet Jagielloński): "Patterns of Resentment in Post-1989 Polish Drama and Theatre".
godz. 11:30-13:00 - Panel 6: Translation
Dyskusję poprowadzi Dorota Hołowiak (UCL SSEES)
Moderator: Knut Andreas Grimstad (Oslo)
- Catherine Grosvenor: "Translating the Moment: Experiences in Translating Drama for the UK Stage"
- Antonia Lloyd-Jones: "Translating Children's Literature"
- Bill Johnston (Indiana University): "The Peasants are Revolting, or Szymek from the Village and Joe from Missouri: Problems of Voice in Translating Wiesław Myśliwski's 'Stone upon Stone' "
- Elżbieta Wójcik-Leese (University of Copenhagen): "Rewritten Poems and Anthologized Presences: A Sequel"
godz. 14:00-14:45 - Dyskusja
- Ursulla Phillips i Urszula Chowaniec dyskutują z Izabelą Filipiak o jej twórczości i współczesnym pisarstwie kobiet
godz. 14.45-17.00 - Presentation of Developments in Recent Polish Poetry
Całość poprowadzi Ursula Phillips
- Wprowadzenie Marka Kaźmierskiego, odczyty Wioletty Grzegorzewskiej i Davida Malcolma. Prezentacja najnowszego tomu poezji Katarzyny Zechenter.
- Tłumacze - Elżbieta Wójcik-Leese, Bill Johnston, Antonia Lloyd-Jones, Mira Rosenthal odczytają fragmenty tłumaczeń różnych poetów, wśród nich: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Tadeusz Dąbrowski, Jacek Dehnel, Tomasz Różycki, Marcin Świetlicki, Marzanna Kielar, Krystyna Miłobędzka.
godz. 17:00-17:30 - Podsumowanie i zamknięcie Konferencji
Dyskusję poprowadzi Elwira Grossman (University of Glasgow)
Strona poświęcona konferencji: http://polish-literature-since1989.blogspot.com/2011/07/12.html
Źródło: www.instytutksiazki.pl, www.polishculture.org.uk