Nicolas Grospierre, "TATTARRATTAT", instalacja multimedialna, 2010, fot. materiały prasowe
Nicolas Grospierre - laureat (wraz Kobasem Laksą oraz kuratorami: Grzegorzem Piątkiem i Jarosławem Trybusiem) głównej nagrody 11. Biennale Architektury - powraca do Wenecji z projektem przygotowanym specjalnie dla przestrzeni Palazzo Donà.
Instalacja multimedialna TATTARRATTAT stanowi część szerszego cyklu zatytułowanego "Signum Foundation. Site Specific". Projekt ten, budowany w ścisłej relacji z architekturą, historią i charakterem Palazzo Donà, zapoczątkowany został w ubiegłym roku realizacją
Roberta Kuśmirowskiego Antologia. Rozdział I.
Instalacja
Grospierre'a w odróżnieniu od projektu Kuśmirowskiego nie wpisuje w architekturę Palazzo Donà nowych obiektów, nie narusza zastanej tkanki miejsca, lecz dodaje nowe perspektywy oglądu. Zaburza oczywistość, jednoznaczność widzenia przestrzeni budowli.
Jej rdzeniem jest dwukanałowa projekcja wideo dokumentująca wędrówkę Grospierre'a przez labiryntowy układ pomieszczeń Palazzo Donà, którą artysta odbył wyposażony w aparat fotograficzny i lustro sferyczne - słynne z historii sztuki wypukłe lustro znane jako oeil de sorcière ("oko czarownicy"), pozwalające odbić szerszy niż w lustrze tradycyjnym kąt widzenia. To, co oglądamy na filmie Grospierre'a nie jest więc bezpośrednią rejestracją miejsca, a zapośredniczonym, wielokrotnie odbitym w lustrze jego obrazem. Odbiciem odbicia. Lustrem w lustrze.
Ostatni kadr wideo przechodzi tu w kadr pierwszy. Cała więc ścieżka przenikania zostaje ponowiona. Nie ma końca. Tak skonstruowany film (który jest kolażem ponad 500 zdjęć) wprowadza widza do uwodzącego pięknem, tajemniczego świata Palazzo Donà, którego sekrety zdają się kryć zawsze w kolejnym, następnym obrazie. To nieustające odsunięcie w czasie, zawieszenie odkrycia, odsłonięcia ostatecznego znaczenia, sensu wędrówki i miejsca wskazuje na Palazzo Donà jako fascynujący, niekończący się palimpsest obrazów i znaczeń.
Ponawiany nieustannie ruch zapisany jest już w samym tytule instalacji: TATTARRATTAT. Magicznym słowie stworzonym przez Jamesa Joyce'a w Ulissesie na oznaczenie pukania do drzwi. "Tattarrattat" jest ponadto palindromem - czytane od lewej do prawej i od prawej do lewej brzmi tak samo. Pukanie do drzwi, podobnie jak ciąg lustrzanych odbić, nigdy się więc nie kończy.
Idea lustrzanego odbicia przenika instalację TATTARRATTAT na wielu poziomach. Grospierre obsesyjnie wręcz wskazuje na lustro jako medium organizujące pracę projektu. W sposób dosłowny - stawiając obok projekcji wideo - lustro sferyczne. Ale też poprzez wspomniany już symetryczny zapis tytułu pracy, jak i poprzez symetryczną strukturę dwukanałowej projekcji. I tak dwie ścieżki wizualne wideo prowadzące widza przez Palazzo Donà mijają się dokładnie w połowie filmu. W tym też momencie następuje synchronizacja trzech różnych rytmów zapisanych na ścieżce dźwiękowej filmu.
Adam Mazur zalicza Nicolasa Grospierre'a do tzw. nowych dokumentalistów, odchodzących od fotografii artystycznej w kierunku przedefiniowanej fotografii dokumentalnej (już nie sentymentalnej, lecz opartej na chłodnej analizie). W projekcie TATTARRATTAT ujawnia się ów analityczny aspekt sztuki Grospierre'a, ale też zainteresowanie artysty technologią, która pozwala w nieskończoność powiększać kliszę fotograficzną, oraz jego fascynacja iluzją. Podobnie jak w przypadku innej instalacji fotograficznej tego twórcy -
Biblioteka, która znajduje się w kolekcji Fundacji Signum i prezentowana była na wystawie inaugurującej działalność weneckiej siedziby Fundacji w Palazzo Donà, tak i w projekcie TATTARRATTAT analiza medium fotograficznego, eksperymenty z odbiciem obrazu prowadzą Grospierre'a do ujawnienia zawartego w fotografii potencjału manipulacji widzeniem, manipulacji obrazem miejsca, obiektu, architektury.
Sam autor o projekcie dla Fundacji Signum mówi:
" 'TATTARRATTATT' to bajka o tym, że można w nieskończoność powiększyć jedno zdjęcie. Do tego stopnia, że dzięki kilkudziesięciu odbiciom w lustrze, można zobaczyć człowieka, który sam to zdjęcie wykonał. Przy okazji jest to podróż wizualna po przestrzeni jednego z weneckich pałaców. Wreszcie jest to kolejny ukłon w stronę lustra, jako nieskończonego źródła doświadczeń wizualnych i myślowych."
Kurator: Grzegorz Musiał.
Otwarcie: 11 listopada 2010, godz. 18:00.
Wystawa czynna do 15 grudnia 2010.
Signum Foundation Palazzo Donà
Campo San Polo 2177
Wenecja
www.signum.art.pl
Źródło: informacja prasowa