Monika Sosnowska, "Fir Tree", źródło: Public Art Fund
Żeby odkształcić żelazną klatkę schodową typową dla wielu nowojorskich domów mieszkalnych Sosnowska musiała użyć ciężkiego sprzętu. W ten sposób klatka schodowa zamieniła się w rzeźbę - stopnie zapadły się i teraz przypominają gałęzie osamotnionego drzewa - może jodły? Tak przynajmniej ("Fir Tree") nazywa się instalacja site-specific w przy Doris C. Freedman Plaza na krawędzi Central Parku.
Sosnowska realizowała wcześniej podobne gigantyczne instalacje w Muzeum Sztuki Współczesnej w Herzlii w Izraelu i K21 Ständehaus w Duesseldorfie. Inny wariant schodów pokazywała też w 2010 roku w Nowym Jorku. Za każdym razem były to wielkie metalowe struktury stworzone z metalowej konstrukcji zewnętrznych schodów awaryjnych. Tym razem - jak sugerują organizatorzy - instalacja to także nawiązanie do komunistycznego rozdziału w historii polskiej architektury, ale w Nowym Jorku bardziej rzuca się w oczy lokalny kontekst, który sprawia, że praca staje się grą z oswojoną typową formą nowojorskiej zabudowy.
Sosnowska po raz kolejny zamienia utylitarny obiekt w dynamiczną abstrakcję - wyrywa go z kontekstu (schody prowadzą donikąd) i dekonstruuje (odkształcone przestają w ogóle być schodami). Nicholas Baume, dyrektor Public Art Fund, która jest organizatorem instalacji, odnajduje w tej pracy jeszcze wątek genderowy:
- Jedną z najciekawszych rzeczy w pracy Moniki jest napięcie. W tym przypadku chodzi o gięcie i wykręcanie metalu, materiału tradycyjnie kojarzonego z rzebiarzami-mężczyznami - mówi Baume.
Pierwsze instalacje Moniki Sosnowskiej pochodzą sprzed niemal 10 lat. W 2003 roku pokazywała serię drzwi umieszczonych jedne za drugimi i pomniejszającymi się aż do momentu, kiedy widz nie jest w stanie się w nich zmieścić ("Entrance", 2003); z 2006 roku pochodzi jedna z jej najbardziej znanych prac "Zmęczony pokój"; w 2007 model socrealistycznego bloku mieszkaniowego artystka na siłę wcisnęła do budynku Pawilonu Polskiego podczas Biennale Architektury w Wenecji (1:1, 2007).
W tym roku artystka nominowana jest do Hugo Boss Award, jednej z najważniejszych nagród w świecie sztuki. Werdykt zostanie ogłoszony 1 listopada 2012.
24 października, w dzień odsłonięcia instalacji Fir Tree, Sosnowska wygłosi wykład pt. "Between Art and Architecture" w New School (godz. 18:30).
Public Art Fund jest instytucją założoną przez Doris C. Freedman, jednej z pionierek sztuki w przestrzeni publicznej w USA. Od powstania w 1977 PAF zorganizował ponad 400 wystaw w przestrzeni publicznej Nowego Jorku.
Instalacja "Fir Tree" Moniki Sosnowskiej będzie eksponowana w Nowym Jorku od 24 października 2012 do 17 lutego 2013.
kuratorka: Andria Hickey (Public Art Fund)
Doris C. Freedman Plaza, Central Park
(róg 60th Street i Fifth Avenue)
Nowy Jork
Źródło: http://www.themoderninstitute.com/exhibitions/4773/press-release, http://www.publicartfund.org/view/exhibitions/6007_monika_sosnowska