Jest absolwentem psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1991).
Zrealizował przedstawienia: "Einmal ist keinmal" (1988), "Łagodny koniec śmierci" (1990), "Giordano" (1992), "Carmen funebre" (1994), "Nie wszyscy są z nas" (1997), "Pijcie ocet, Panowie" (1998), "Selenauci" (1999), "Żyłem sobie po cichutku" (1999), "Pod drzwiami" (2000), "Millenium Mysteries" (2000), "Rękopis Alfonsa van Wordena" (2001), "Zaćmienie" (2003), "Kim jest ten człowiek we krwi?" na motywach "Makbeta" Williama Szekspira (2005) oraz "H of D (Apartheid)" na podstawie "Jądra ciemności" Josepha Conrada (2007). W 2011 postała "Planeta Lem", jeden ze sztandarowych projektów Zagranicznego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji 2011. W latach 2003 był dyrektorem naczelnym oraz artystycznym Teatru Polskiego w Poznaniu.
Przedstawienia Szkotaka cieszą się dużą popularnością zarówno w Polsce jak i zagranicą, gdzie dotąd były prezentowane na festiwalach teatralnych w niemalże wszystkich krajach Europy oraz w Bogocie, Bombaju, Buenos Aires, Chicago, Delhi, Filadelfii, Kairze, Meksyku, Moskwie, Minneapolis, Nowym Jorku, Perth, Phoenix, Sankt Petersburgu, Seulu, Singapurze, Tajpej oraz Teheranie.
Założony przez Pawła Szkotaka w 1988 roku Teatr Biuro Podróży jest jednym z najciekawszych polskich teatrów alternatywnych. Już sama nazwa zespołu sugeruje wędrówkę. Jest to wędrówka rzeczywista i metaforyczna - to biuro podróży nie tylko po świecie realnym, ale przede wszystkim po świecie imaginacji i wyobraźni. Podstawowym źródłem inspiracji są dla Szkotaka sztuki plastyczne - malarstwo i rzeźba, a także wydarzenia polityczne i społeczne.
"Szkotak porusza w swych przedstawieniach najbardziej drażliwe problemy minionego stulecia, takie jak wojna, stosunek do wiary, odpowiedzialność nauki, które nie wygasną wraz z nowym milenium i nadal będą decydować o kształcie świata" (Roman Pawłowski, "Dialog - Wrocław", katalog 1. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego we Wrocławiu, 8-14 października 2001).
Biuro Podróży jest teatrem wędrownym, widza dla swoich przedstawień szuka w dużych miastach i małych osadach. Nie są mu obce doświadczenia teatru ulicznego, cyrku, awangardy teatralnej początku XX wieku. Teatr ma własny, rozpoznawalny język i indywidualne, wyraźne przesłanie. Jest też jednym z nielicznych teatrów alternatywnych, które przetrwały zmiany ustrojowe w naszym kraju i potrafią działać w nowej rzeczywistości.
W swoich poszukiwaniach Biuro Podróży czerpie inspiracje z dokonań wrocławskiego Teatru Laboratorium, lubelskich "Gardzienic", poznańskiego Teatru Ósmego Dnia, wykorzystując w swojej pracy trening fizyczny i improwizację. Sposób gry aktorów wyznaczany jest przez przestrzeń, w której działają: plac, ulica, plener. W takich warunkach słowo zastępowane jest przez wyrazisty ruch, gest, znak, symbol. Niuanse psychologiczne przekładane są na czytelne dla wszystkich metafory.
Wszystkie spektakle powstają według scenariuszy i pomysłów Pawła Szkotaka. Wspólnie z zespołem opracowywana jest scenografia, dobierane są kostiumy i rekwizyty. Charakterystycznym i oryginalnym elementem, którym mistrzowsko posługują się aktorzy, są najwyższe w Europie teatralne szczudła.
Sławę Teatrowi Biuro Podróży przyniosły efektowne spektakle plenerowe: "Giordano" (1992) - historia życia i tragicznej śmierci Giordano Bruno, włoskiego filozofa skazanego na śmierć pod zarzutem herezji (postać Giordano szalenie sugestywnie i przekonująco grał, nieżyjący już, Andrzej Rzepecki); obsypane nagrodami na festiwalach przedstawienie Carmen funebre (1994), do którego inspiracją były konflikty etniczne i wojna w Bośni ("Nie pamiętam przedstawienia emanującego taką niemal religijną mocą, tworzącą namacalne poczucie wspólnego i gorzkiego katharsis..." - pisał jeden ze szkockich krytyków); "Selenauci" (1999) - inspirowana prozą Juliusza Verne'a opowieść o końcu marzeń, które ludzkość wiązała z postępem techniki; "Millenium Mysteries" (2000) powstałe przy współpracy z Teatrem Belgrade z Coventry, nawiązujące do obrzędów wielkanocnych ukazując życie i mękę Chrystusa; "Rękopis Alfonsa van Wordena" (2001) - swobodna interpretacja osiemnastowiecznej powieści Jana Potockiego "Rękopis znaleziony w Saragossie".
"...przedstawienia, choć zrealizowane w dużych odstępach czasu, tworzą całość, którą można by nazwać współczesnym teatrem misteryjnym. Charakterystyczną jego cechą jest rozbudowana plastyka obrazu i ekspresyjne aktorstwo. Plastyka swoje źródło ma w sztuce" - pisano.
W nieco innej stylistyce i dla zamkniętej, kameralnej przestrzeni powstały przedstawienia: "Pijcie ocet, Panowie" (1998) - owoc fascynacji poezją rosyjskiej grupy poetyckiej, tzw. oberiutów, tworzących w latach dwudziestych, oraz "Nie wszyscy są z nas" (1997) - współczesne misterium, w którym złodzieje kościelnej figury Chrystusa zostają surowo ukarani. Ostatnie spektakle Biura Podróży w reżyserii Szkotaka to autorski, metafizyczny kryminał "Zaćmienie" (2003) oraz plenerowe widowiska - "Kim jest ten człowiek we krwi?" na motywach "Makbeta" Szekspira (2005), przedstawienie ukazujące chaos i okrucieństwo świata i "H of D (Apartheid)" na podstawie "Jądra ciemności" Josepha Conrada (2007) opisujące spolaryzowany, podzielony na bogatych i biednych, zdegradowany świat.
W ostatnich latach Szkotak pracował także na tradycyjnych scenach dramatycznych. W 2000 roku wyreżyserował "Pod drzwiami" Wolfganga Borcherta w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu.
"Ostatnio jednak, zwłaszcza w spektaklach realizowanych w przestrzeniach zamkniętych, zauważyć można w instrumentarium Szkotaka nowe, dalekie od praktyki 'alternatywy' środki wyrazu: ściszenie, łagodną ironię, melancholijny żart, gorycz i smutek. Jego widownia namawiana jest raczej do zadumy niż do buntu" (Jacek Sieradzki, "Polityka" 2000, nr 21).
Szkotak jest też autorem scenicznej interpretacji "Sonaty Belzebuba" Witkacego (2002, Wrocławski Teatr Współczesny im. Edmunda Wiercińskiego) i "Mewy" Antoniego Czechowa (2007, Teatr Polski w Poznaniu). Jednak w ostatnich latach reżyser realizował przede wszystkim dramat współczesny. W poznańskim Teatrze Polskim, któremu szefuje od 2003 roku, pokazał "Martwą królewnę" Nikołaja Kolady (2001), "Zwyczajne szaleństwa" Petra Zelenki (2005), "Odwiedziny" Jona Fosse'a (2006) i "Szarańczę" Biljana Srbljanović (2008). Inne realizacje najnowszej dramaturgii to: "Rodzina wampira" Wasilija Sigariewa (2002) i "Lament" Krzysztofa Bizio (2004) - sztuki wystawione na bydgoskiej scenie Teatru im. Hieronima Konieczki oraz "Eine kleine Nachtmusik" Silke Hassler z Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu (2009).
W październiku 2012r. w Teatrze Studio w Warszawie gościnnie zrealizował "Annę Kareninę" Lwa Tołstoja we współczesnej adaptacji Helen Edmundson. W rolach głownych: Natalia Rybicka, Krzysztof Stelmaszyk i szczególnie doceniane przez krytyków Weronika Nockowska. Aneta Kyzioł po premierze spektaklu tak pisała o nim na łamach tygodnika "Polityka":
"W chłodnej, współczesnej adaptacji Helen Edmundson Karenina, rosyjska arystokratka, staje się francuską panią Bovary. Grająca ją Natalia Rybicka relacjonuje przebieg powieściowych zdarzeń drugiemu głównemu bohaterowi sztuki, Konstantemu Lewinowi (Mirosław Zbrojewicz), właścicielowi ziemskiemu, który w przeciwieństwie do Anny do końca próbuje twardo stąpać po ziemi, ale i on nie znajdzie szczęścia. Bo tu człowiek nigdy nie zadowoli się tym, co ma, zawsze chce czegoś więcej albo inaczej. Wszystko staje się pułapką: małżeństwo to piekło niespełnienia i rutyny, romanse to cierpienie, a w końcu banał i schemat, role społeczne – rozdane i pętające. Czego oni chcą? Prawdziwych emocji? Jakiejś/jakiegoś prawdziwej/prawdziwego siebie? Szamoczą się, a spektakl wikła w kolejne, bardziej bądź mniej przekonujące, sceny.
W 2013 roku Szkotak wyreżyserował wielokrotnie nagradzanego Otella Williama Szekspira (Teatr Polski w Poznaniu), uznanego za najlepszą inscenizację w konkursie na wystawienie dzieł szekspirowskich. Jacek Wakar pisał:
„Paweł Szkotak ma swój sposób na Szekspira. Przed rokiem udowodnił to Hamletem, teraz Otellem. Hamlet był odpychający i fascynujący jednocześnie. Z zaciętą twarzą i twardym głosem Michała Kalety przyjmował żelazne reguły rządzące Danią - światem bez uczuć, zaludnianym przez różnej maści polityków. W Otellu Kaleta nie został obsadzony w roli tytułowej, ale zagrał laga, jego antagonistę. (…) Szkotak właśnie na niego kieruje światła. W efekcie lago Kalety przez niemal całe przedstawienie anektuje dla siebie centrum sceny. Niepostrzeżenie staje się narratorem całej opowieści. Niejako czyni nas współodpowiedzialnymi za jego zbrodnie.” (Dziennik Gazeta Prawna, 20.04.2013)
W tym samym roku dla Teatru Biuro Podróży wyreżyserował Braterstwo. Wspomnienie o Europie. Następnie przyszedł czas na popularne produkcje w Teatrze Polskim w Poznaniu, gdzie wystawił: Operę za trzy grosze Bertolda Brechta (2014), Czy ryby śpią? Jensa Raschke (2014) oraz Demokrację Michaela Frayna (2015).
W 2015 roku Szkotak stworzył jeszcze dwie produkcje dla Teatru Biuro Podróży: The Winter's Tale – Leontes Jealousy oraz Wot takaja żizń.
W teatrze fascynuje Pawła Szkotaka jego tymczasowość, kruchość i ulotność. Mówi o tym trawestując fragment wiersza ks. Jana Twardowskiego:
"...spieszmy się kochać teatr, bo szybko przemija. Pozostaje tylko w zapisach, fotografiach. Teatr nie może nas przeżyć, a obrazy, rzeźba, muzyka - pozostają" ("Teatr" 2001, nr 7-8).
Ważniejsze nagrody indywidualne:
- 1991 - Nagroda Kapituły Miasta Poznania;
- 1992 - Medal Młodej Sztuki; I nagroda za reżyserię spektaklu "Giordano" Teatru Biuro Podróży na Łódzkich Spotkaniach Teatralnych;
- 1996 - Nagroda Hamada za spektakl Carmen Funebre podczas 50. Festiwalu Teatralnego w Edynburgu;
- 1998 - Nagroda za reżyserię spektaklu "Pijcie ocet, Panowie" w Teatrze Biuro Podróży w Poznaniu na 2. Ogólnopolskim Festiwalu Komedii "Talia" w Tarnowie;
- 2002 - Nagroda Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla promocji Polski na świecie dla Teatru Biuro Podróży; Nagroda Honorowa Ministra Kultury za rok 2001; Grand Prix Publiczności, nagroda ministra kultury oraz laur gazety festiwalowej dla spektaklu Martwa królewna Kolady w Teatrze Polskim w Poznaniu podczas 37. Ogólnopolskiego Przeglądu Teatru Małych Form KONTRAPUNKT w Szczecinie; Nagroda za reżyserię przedstawień: Martwa królewna w Teatrze Polskim w Poznaniu oraz Rodzina wampira w Teatrze Polskim w Bydgoszczy podczas 1. Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy;
- 2003 - Nagroda za reżyserię Rodziny wampira Wasilija Sigariewa w Teatrze Polskim w Bydgoszczy podczas 3. Festiwalu Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość przedstawiona" w Zabrzu; Nagroda Publiczności i 1. sakiewka (nagroda 1.jurora) za reżyserię przedstawienia Martwa królewna Nikołaja Kolady w Teatrze Polskim w Poznaniu podczas 6. Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” w Katowicach;
- 2004 - Nagroda Sekcji Krytyków Teatralnych Polskiego Ośrodka ITI dla zespołu teatralnego Biura Podróży za popularyzację polskiej kultury teatralnej za granicą;
- 2005 - Medal za przedstawienie Carmen funebre na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym FADJR w Teheranie; Paszport "Polityki" w dziedzinie teatru za rok 2004; Nagroda za scenariusz przedstawienia Świniopolis Teatru Biuro Podróży w Poznaniu na 9. Festiwalu Komedii TALIA w Tarnowie;
- 2007 - Złota Maska dla najlepszego przedstawienia i wydarzenia roku dla spektaklu Carmen funebre;
- 2008 – Brązowy Medal Gloria Artis – Zasłużony Kulturze; Nagroda dla najlepszego reżysera za spektakl Makbet: Kim jest ten człowiek we krwi Teatru Biuro Podróży z Poznania na 26. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym FADJR w Teheranie;
- 2009 - Nagroda główna za spektakl Carmen funebre na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Atenach;
- 2012 - Grand Prix dla przedstawienia Makbet: Kim jest ten człowiek we krwi Teatru Biuro Podróży na 17. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym "Biała Wieża" w Brześciu (Białoruś);
- 2013 - Wyróżnienie dla przedstawienia Otello w konkursie na najlepszą inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira;
- 2014 – Złoty Krzyż Zasługi.
Opracowanie: kwiecień 2002.
Aktualizacja: Monika Mokrzycka-Pokora, listopad 2009, ostatnia aktualizacja: grudzień 2016, ND.