Opera Nova w Bydgoszczy - jedna z dziesięciu scen operowych w Polsce i jedyny teatr muzyczny na terenie Kujaw i Pomorza, należy do najważniejszych instytucji artystycznych regionu. Jej historia sięga 1956 roku, kiedy utworzone zostało Studio Operowe.
Pierwsza premiera, którą zainaugurowano działalność, składała się z dwóch jednoaktowych oper Stanisława Moniuszki Flis i Verbum Nobile oraz baletu Wesele w Ojcowie Karola Kurpińskiego. Jej data - 21 września 1956 roku wyznacza też datę narodzin nowej placówki muzycznej w Bydgoszczy. W marcu 1959 Studio Operowe przekształcono w Teatr Muzyczny Opery i Operetki, a już 1 marca 1960 roku placówka ta została upaństwowiona. W 1963 roku utworzono własną orkiestrę. W 1964 nastąpiła zmiana nazwy instytucji na: Opera i Operetka, w 1980 roku na: Państwowa Opera, natomiast w sezonie 1990/1991 na Opera Nova w Bydgoszczy.
Opera w Bydgoszczy niemal natychmiast zyskała sławę miejsca, gdzie można bez przeszkód kształcić swój głos i zdobyć doświadczenie artystyczne. Tu odnosiły swoje pierwsze sukcesy i zaczynały wielką karierę uznane dziś primadonny: Barbara Zagórzanka, Bożena Betley-Sieradzka, Bożena Kinasz-Mikołajczak, Lidia Skowron, Monika Olkisz-Chabro jak też śpiewacy: Józef Stępień, Florian Skulski, Bronisław Perkowski. Obok nich gościli najwięksi artyści operowi: Antonina Kawecka, Teresa Żylis-Gara, Wiesław Ochman, Bernard Ładysz, Bogdan Paprocki, Ryszard Tarasewicz, a później m.in. Małgorzata Walewska, Adam Kruszewski, Ko Seng Hyoun. Wśród gościnnych artystów nie zabrakło także gości z zagranicy, śpiewaków, tancerzy oraz dyrygentów. Występowały tu także całe zespoły: Opery Wrocławskiej, Teatrów z Leningradu, Moskwy, Kijowa, Mińska i Fundacji Glubenkiana z Lizbony.
W repertuarze bydgoskiej Opery znajdują się wielkie widowiska operowe: "Carmen", "Cyrulik Sewilski", "Eugeniusz Oniegin", "Madame Butterfly", "Tosca", "Traviata", "Rigoletto", "Otello", "Aida", "Gianni Schicchi", "Siostra Angelica", Straszny Dwór; klasyczne operetki: "Wesoła Wdówka", "Kraina Uśmiechu", "Baron Cygański", "Zemsta Nietoperza", "Noc w Wenecji", "Księżna Cyrkówka"; interesujące realizacje baletowe: "Dziadek do Orzechów", "Królewna Śnieżka i Siedmiu Krasnoludków" oraz słynne musicale "Skrzypek na Dachu" i "My Fair Lady". Aktualnie obejrzeć można także opery: "Lakme" Delibesa, "Mefistolesa" Boita czy sceniczną wersję oratorium "Mesjasz" (reż. R. Peryt).
Opera Nova zapraszana jest na liczące się imprezy muzyczne; swoje spektakle prezentowała na festiwalach w Krynicy, Cieszynie, Sopocie i Xanten (Niemcy) oraz w Warszawie i Szczecinie. Od kilku lat bierze systematycznie udział w licznych tournées artystycznych po Niemczech, Belgii, Holandii, Malcie i Włoszech. Obecnie w zespole Opery Nova, obok doświadczonych artystów, znajduje się wielu ludzi młodych. Ich obecność pozwala sięgać nie tylko po zapomniane opery barokowe czy po wielkie opery XIX-wieczne (Puccini, Rossini, Moniuszko, Verdi, Bizet), ale także po dzieła współczesnych kompozytorów. Poziom artystyczny umożliwia na niekonwencjonalne rozwiązania sceniczne nawet tradycyjnych pozycji ("Orfesusz w Piekle" Offenbacha, "Dyrektor Teatru" Mozarta). Na scenie bydgoskiej Opery miały swe prapremiery: musical "Hel" J. Lawiny-Świętochowskiego i R. Damrosza, opera "Przemysław II" H. Swolkienia i balety: "Anna Karenina" R. Szczedrina i Dzikie Łabędzie wybitnej polskiej kompozytorki Bernadetty Matuszczak.
Przedsięwzięciem, które najbardziej rozsławiło teatr, jest stworzony w 1994 roku Bydgoski Festiwal Operowy - największy polski przegląd sztuki operowej i baletowej oraz doroczna prezentacja dokonań teatrów rodzimych i zagranicznych. Dwa festiwalowe tygodnie to czas spotkań twórców, ludzi kultury z entuzjastami różnorodnych gatunków muzycznych: opery, operetki, musicalu, baletu.
Siedzibą Opery Nova w Bydgoszczy od października 2006 roku jest nowocześnie wyposażony budynek, malowniczo położone w zakolu Brdy, w bezpośrednim sąsiedztwie Starego Miasta. Znajdują się w nim: Sala kameralna im. prof. Felicji Krysiewiczowej, na 120 miejsc, wykorzystywana jako sala kinowa przy projekcjach oper na DVD oraz Duża sala z amfiteatralną widownią na 803 miejsca, dysponująca najnowocześniejszymi urządzeniami technicznymi (system oświetleniowy, 4 zapadnie, scena obrotowa). Przestrzenne wnętrza foyer służą także czasowym wystawom, związanym tematycznie z prezentowanymi spektaklami. Od 2006 roku działa również Centrum Kongresowe Opery Nova. Jego zadaniem jest organizacja i obsługa sympozjów, zjazdów, spotkań panelowych nawet dla 1500 osób. Umożliwiają to dwie sale widowiskowe w głównym gmachu Opery, sale "Fidelio" i "Manru" oraz pięć sal seminaryjnych wyposażonych we wszelkie wymagane przez najwyższy standard usług specjalistyczne urządzenia. Cały gmach Opery Nova jest klimatyzowany, izolowany akustycznie i przyjazny dla osób niepełnosprawnych.
Od 1992 roku dyrektorem Opera Nova jest Maciej Figas.
Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, styczeń 2002, aktualizacja: grudzień 2010.
Opera Nova w Bydgoszczy
ul. Marszałka Focha 5
85-070 Bydgoszcz
Województwo kujawsko-pomorskie
Tel: (+48 52) 325 15 02, 325 15 10
Fax: (+48 52) 325 16 39
WWW: www.opera.bydgoszcz.pl
Email: sekretariat@operanova.bydgoszcz.pl ,sekretariat@opera.bydgoszcz.pl