Laureatem tegorocznej Nagrody Nike został
Andrzej Stasiuk za książkę Jadąc do Babadag wydaną przez
Wydawnictwo Czarne. Ceremonia wręczenia nagrody odbyła się w Teatrze Stanisławowskim w
warszawskich Łazienkach. W plebiscycie "Gazety Wyborczej" na najlepszą książkę zwyciężyły Podróże z Herodotem Ryszarda Kapuścińskiego.
"Nazywam 'Jadąc do Babadag' powieścią, chociaż można by było widzieć w niej zbiór niemal autonomicznych opowieści z podroży do Słowacji, Rumunii i innych krajów tzw. gorszej Europy.
Totalna podróżność powieści Andrzeja Stasiuka wcale nie dziwi, ona mieści się w klasycznych prawzorach literatury podróżniczej, radykalnie je modernizując, stając się w części finałowej jeszcze czymś innym, co należałoby nazwać metaforyczną powieścią drogi" (z uzasadnienia przyznania NIKE wygłoszonego przez Henryka Berezę).
W jury nagrody NIKE zasiadali: Henryk Bereza - przewodniczący jury, Lidia Burska,
Izabella Cywińska, Andrzej Franaszek, Andrzej Makowiecki, ks. Wacław Oszajca, Tadeusz Sobolewski, Piotr Wierzbicki i Marek Zaleski.
Ogłoszenie siedmiu finalistek tegorocznej nagrody Nike odbyło się podczas konferencji prasowej w piątek, 2 września 2005, w redakcji "Gazety Wyborczej" w Warszawie przy ul. Czerskiej 8/10. Książki-finalistki wybrało jury pod przewodnictwem Henryka Berezy.
Lista książek-finalistek nagrody...Lista 20 nominowanych w tym roku książek została ogłoszona 19 maja 2005, podczas
50. Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie.
Nominacje do Nagrody Literackiej Nike 2005:
- Anna Bikont My z Jedwabnego, Prószyński i S-ka
"Ze świata zawartego w książce trudno wychodzić, choć obcuje się w nim z przerażającymi faktami i trzeba znosić gorycz i gniew, i smutek" - pisała Halina Bortnowska.
- Janusz Głowacki Z głowy, Świat Książki
Autotematyczna opowieść w kilkudziesięciu obrazach o tym, jak się zostaje pisarzem, jak się robi karierę w Ameryce i jak zza oceanu wygląda się za ulicą Bednarską w Warszawie.
- Henryk Grynberg Uchodźcy, Świat Książki
To już czwarta nominacja dla Henryka Grynberga, wcześniej były: Drohobycz, Drohobycz (1998), Memorbuch (2001) i Monolog polsko-żydowski (2004).
- Julia Hartwig Bez pożegnania, Sic!
Trzykrotnie wśród nominacji i finalistów NIKE z Zobaczone (2000), Nie ma odpowiedzi (2002) i Błyskami (2003). Bez pożegnania to wspomnienie przeszłości i ludzi ważnych dla poetki.
- Ryszard Kapuściński Podróże z Herodotem, SIW Znak
Najnowsza książka wybitnego pisarza i reportera opowiada o świecie przez pryzmat dzieła innego wielkiego, starożytnego reportera i podróżnika, Herodota.
- Hanna Krall Wyjątkowo długa linia, Wydawnictwo a5
Opowieść o losach mieszkańców pewnej kamienicy na lubelskim rynku, z których wielu zginęło w Sobiborze i Majdanku.
- Ryszard Krynicki Kamień, szron, a5
Po 19 latach nowy tom poetycki Ryszarda Krynickiego, jednego z najważniejszych poetów Nowej Fali. "To jeden z najbardziej małomównych poetów współczesnych", pisał o Krynickim Janusz Drzewucki, który słowa waży jak nikt inny.
- Ewa Kuryluk Goldi, Twój Styl
To chyba najbardziej osobista z książek Ewy Kuryluk, historyka sztuki, malarki, eseistki. Rzecz o Goldim, chomiku, najbliższym przyjacielu z dzieciństwa.
- Jerzy Łukosz Lenora, Prószyński i S-ka
Dramatopisarz i prozaik, eseista, autor m.in. Tomasza Manna, Grabarza królów, Dwóch ogni. W tomie znalazły się dwa opowiadania Przygotowania do ślubu i Powrót Telemacha.
- Michał Paweł Markowski Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura, Wydawnictwo Literackie
Wybitny teoretyk literatury, tłumacz i eseista, autor m.in. Anatomii ciekawości i Pragnienia i bałwochwalstwa pisze o twórczości Witolda Gombrowicza.
- Krystyna Miłobędzka Po krzyku, Biuro Literackie
"Do słowa trzeba się przedzierać, jakoś wywalczać" - powiada Miłobędzka. I dodaje: "bardzo dobrze myślę o takich malusieńkich tekstach, drobinach, o śladach zobaczenia, jakaś kłódka, jakieś światło, zupełna drobnostka w paru linijkach. Może to sprawa podobnego rozumienia, czym jest zapis."
- Feliks Netz Dysharmonia caelestis, Śląsk
Kawał śląskiej historii z jej tragicznymi epizodami włącznie, np. stanem wojennym i kopalnią "Wujek", chociaż w trochę baśniowej, nierzeczywistej aurze: "Doszliśmy do Parku Kościuszki i wtedy już wiedziałam, że coś jest nie tak, dlatego, że park był cały zryty, od czołgów, drzewa były poprzewracane i trawniki poniszczone, no, strasznie zdewastowane wszystko."
- Jerzy Pilch Miasto utrapienia, Świat Książki
Laureat NIKE 2001 (za powieść Pod Mocnym Aniołem) napisał książkę o stolicy.
- Tadeusz Różewicz Wyjście, Wydawnictwo Dolnośląskie
"I znowu Różewicz wydał tom, który brzmi jego rozpoznawalną nutą i jednocześnie zawiera wielki ładunek nowości" - pisała o Wyjściu Małgorzata Baranowska.
- Tomasz Różycki Dwanaście stacji. Poemat, SIW Znak
Wcześniej kilka tomów wierszy m.in. Chata Umaita i Świat i antyświat, teraz Dwanaście stacji - obszerny poemat z inwokacją, scenami lepienia pierogów i grzybobraniem, wyróżniony nagrodą Fundacji Kościelskich 2004.
- Jarosław Marek Rymkiewicz Słowacki. Encyklopedia, Sic!
Poeta, historyk literatury, laureat nagrody Nike sprzed dwóch lat za tom poetycki Zachód słońca w Milanówku, autor m.in. Leśmiana. Encyklopedii, teraz z kolejną encyklopedią, tym razem poświęconą Juliuszowi Słowackiemu.
- Andrzej Stasiuk Jadąc do Babadag, Czarne
Pochwała prowincji, świata gorszego, niepotrzebnego i zapomnianego i pochwała wolności, którą mają wykluczeni.
- Dariusz Suska Cała w piachu, Czarne
"Bardzo jest do twarzy poezji Suski ze śmiercią. I jest to poezja do szczerego płaczu " - pisał o Całej w piachu Jarosław Klejnocki.
- Paweł Śpiewak Księga nad księgami. Midrasze, Znak
"Uwielbiam czytać i oglądać midrasze. Bez nich suchy tekst Tory przypomina jesienne drzewo. Nabiera barwy, gęstości, głębi, gdy obrasta midraszami. Midrasze mówią tyleż o samym Słowie Boga, co o jego komentatorach" - pisze Paweł Śpiewak.
- Adam Wiedemann Kalipso, Prószyński i S-ka
Nowy tom wierszy autora Bajek zwierzęcych i opowiadań Sęk Pies Brew. Czasem zdaje się, że wiersze Wiedemanna celowo uciekają od poezji.
NIKE to nagroda dla najlepszej książki roku wydanej w języku polskim, przyznana po raz pierwszy w 1997 roku. Uznawana za najbardziej prestiżową nagrodę literacką w Polsce. Jej dotychczasowymi laureatami są:
Wiesław Myśliwski za WIDNOKRĄG,
Czesław Miłosz za PRZYDROŻNEGO PIESKA,
Stanisław Barańczak za CHIRURGICZNĄ PRECYZJĘ. ELEGIE I PIOSENKI Z LAT 1995-1997,
Tadeusz Różewicz za MATKA ODCHODZI,
Jerzy Pilch za książkę POD MOCNYM ANIOŁEM i Joanna Olczak-Ronikier za
W OGRODZIE PAMIĘCI,
Jarosław Marek Rymkiewicz za
Zachód słońca w Milanówku,
Wojciech Kuczok za książkę Gnój.
Patrz również:
edycja 2004...,
edycja 2003...,
edycja 2002....
Fundacja Nagrody Literackiej Nike
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa
tel. (+48 22) 555 44 58/9
fax (+48 22) 555 45 25
www.nike.org.pl