Muzeum Karykatury w Warszawie powstało w 1978 roku. Jego pomysłodawcą, a później długoletnim dyrektorem był rysownik i satyryk Eryk Lipiński. Już na początku lat 60. zaczął on gromadzić zbiór rysunków innych autorów z myślą o powstaniu specjalistycznego muzeum. Namawiał artystów i ich rodziny do darowizn, zdobywał pieniądze na zakup archiwalnych i współczesnych eksponatów, nie szczędząc przy tym własnych funduszy. Dopiero jednak od września 1978 roku Muzeum Karykatury zaczęło swój żywot jako Oddział warszawskiego Muzeum Literatury, ale bez stałej siedziby.
Z biegiem lat zbiory Muzeum rosły, ale brak stałego lokum nie pozwalał na ich szerszą ekspozycję. Lipiński nie ustawał jednak w poszukiwaniu odpowiedniego budynku na siedzibę Muzeum. I tak "odkryta" przez Niego, dawna śniadalnia (oranżeria) z drugiej połowy XVIII wieku, stanowiąca dopełnienie zespołu Pałacu Prymasowskiego usytuowana przy ulicy Koziej 11, chociaż skromna powierzchniowo, spełniała podstawowe warunki, by stać się taką właśnie siedzibą. W kwietniu 1983 roku Muzeum Karykatury uzyskało status placówki samodzielnej, a pierwszą wystawę przy Koziej otwarto już w październiku tegoż roku.
Początkowo skromny zbiór rysunków wynosił około 2500 obiektów. Przez 30 lat istnienia Muzeum rozrósł się on do kolekcji ponad 16-tysięcznej. Uwzględniając zaś depozyty stałe kolekcja ta liczy ponad 25 tysięcy rysunków, a także obiektów z zakresu malarstwa, rzeźby i medalierstwa. Zbiory te zawierają wielecimeliów karykatury polskiej i światowej od XVIII-wiecznych po najnowsze. W kolekcji znajdują się prace najwybitniejszych karykaturzystów takich jak m.in.: William Hogarth, Daniel Chodowiecki, Jan Piotr Norblin, Honore Daumier, Franciszek Kostrzewski, Kazimierz Sichulski, Zdzisław Czermański, Bronisław Wojciech Linke, Jerzy Zaruba, Kazimierz Grus, Feliks Topolski i Maja Berezowska, a z twórców zagranicznych np.: Jean Effel, Herbert Sandberg i Roland Topor. Najbogatszy jest zbiór polskiej karykatury współczesnej reprezentowany twórczością jej czołowych przedstawicieli. Długą listę autorów tworzą takie znakomitości jak: Eryk Lipiński, Julian Bohdanowicz, Andrzej Czeczot, Jerzy Flisak, Zbigniew Jujka, Szymon Kobyliński, Zbigniew Lengren, Edmund Mańczak, Andrzej Stopka, Zbigniew Ziomecki. W zbiorach muzeum są też oczywiście prace najbardziej dziś popularnych rysowników młodszych generacji ntakich jak: Tomasz Broda, Jacek Gawłowski, Edward Lutczyn, Andrzej Mleczko, Marek Raczkowski i Henryk Sawka.
W swojej historii, Muzeum zrealizowało ponad 300 wystaw w siedzibie własnej, a także ponad 200 na terenie całego kraju i za granicą (w niemal wszystkich krajach Europy oraz USA). Wszystkie te ekspozycje miały charakter zarówno biograficzny jak też problemowo-tematyczny. Z ważniejszych realizacji należy wymienić przede wszystkim pionierskie wystawy z zakresu dziejów karykatury polskiej: Panorama karykatury polskiej 1945- 1998, Karykatura okresu Młodej Polski 1890-1918 oraz "Czasy wojen i pokoju". Karykatura polska 1914-1939. Ostatnio nowością są też wystawy o charakterze performance oraz ekspozycje wykorzystujące w szerokim zakresie środki audiowizualne, w tym specjalnie przygotowywane na poszczególne wystawy materiały filmowe.
Ze względu na stosunkowo niewielką powierzchnię wystawienniczą działalność Muzeum ogranicza się jedynie do wystaw czasowych. Ponadto Muzeum prowadzi szeroko zakrojoną działalność wydawniczą (głównie w formie katalogów wystaw), organizuje akcje o charakterze edukacyjnym, promocyjnym i popularyzatorskim- spotkania autorskie, promocje książek i innych wydarzeń kulturalnych. Archiwalne zbiory Muzeum są natomiast udostępniane w formie kwerend wszystkim zainteresowanym sztuką karykatury i stanowią cenne zaplecze dokumentacyjne dla oficyn wydawniczych i prasowych oraz produkcji filmowych i telewizyjnych.
Informacja nadesłana: luty 2009
Muzeum Karykatury im. Eryka Lipińskiego
ul. Kozia 11
00-070 Warszawa
Województwo mazowieckie
Tel/Fax: (+48 22) 827 88 95
WWW: www.muzeumkarykatury.pl
Email: muzeumkarykatury@poczta.wp.pl