Karol Szymanowski: "IV Symfonia (Symphonie concertante) op. 60 na fortepian i orkiestrę", "Harnasie, balet-pantomima w 3 obrazach na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę op. 55".
"Aż mię to trochę niepokoi, że to może naprawdę popularne świństwo!" - tak o swojej "IV Symfonii" napisał sam kompozytor w liście do Zofii Kochańskiej z grudnia 1932 roku. Rzeczywiście, był (i jest) to jeden z najczęściej wykonywanych utworów Szymanowskiego. Skomponowany pod koniec życia kompozytora, w 1932 roku, wpisuje się w tzw. narodowy okres jego twórczości. Szymanowski nie stosuje tu jednak dosłownych cytatów z muzyki ludowej, ale wprowadza jedynie charakterystyczne dla niej elementy, jak np. rytm kujawiakowo-oberkowy w III części. Wirtuozowską partię solowego fortepianu wykonuje znakomity polski pianista - Piotr Paleczny. Warto dodać, że Szymanowski komponował ją z myślą o własnych umiejętnościach wykonawczych, a dedykował innemu znanemu mistrzowi fortepianu - Arturowi Rubinsteinowi.
Obok "Symphonie Concertante" na płycie znalazł się też inny utwór, ukończony przez kompozytora zaledwie rok wcześniej - balet "Harnasie". Tym razem Szymanowski czerpał z folkloru podhalańskiego bez ograniczeń: pieśni, tańce, układy choreograficzne. Świadomie wykorzystywał cytaty z muzyki ludowej. Stworzył kompozycję jedyną w swoim rodzaju, łączącą elementy witalizmu, folkloryzmu i archaizmu, a należącą do nurtu, do którego w kilkanaście lat później nawiązywać będzie m.in. swoim "Krzesanym" i "Orawą" Wojciech Kilar.
Karol Szymanowski: "IV Symfonia (Symphonie concertante) op. 60 na fortepian i orkiestrę", "Harnasie, balet-pantomima w 3 obrazach na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę op. 55". Piotr Paleczny - fortepian, Jerzy Knetig - tenor, Chór i Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej w Warszawie, dyr. Kazimierz Kord. CD Accord 1996 - ACD 027, DDD 58'04''.
Polskie Centrum Informacji Muzycznej Związek Kompozytorów Polskich luty 2002 | |