Dwie ostatnie symfonie Karola Szymanowskiego dzieli od siebie 16 lat: PIEŚŃ O NOCY powstała w latach 1914-16, a SYMPHONIE CONCERTANTE - w 1932 roku. Różni je obsada - TRZECIA przeznaczona jest na tenor (lub sopran), chór mieszany i orkiestrę, CZWARTA - na fortepian z orkiestrą. Odmienne są również w charakterze, aurze brzmieniowej, formie. PIEŚŃ O NOCY, do tekstu poematu XIII-wiecznego perskiego poety Dżalaluddina Rumiego, to przepiękna wizja nocy, niosącej wielką iluminację, rozjaśniającą tajemnicę Boga i Bytu. Muzyka ma tutaj niezwykłą siłę emocjonalną, wyrażającą zachwyt i olśnienie owym przeżyciem. Szymanowski wprowadził akcenty orientalne: ornamenty i charakterystyczne zwroty melodii, tworząc dzieło o subtelnej, wyrafinowanej kolorystyce brzmieniowej. Do niezapomnianych przeżyć można zaliczyć wzruszające solo Wiesława Ochmana otwierające III część PIEŚNI O NOCY - mistyczny obraz obcowania z Bogiem.
SYMPHONIE CONCERTANTE w rzeczywistości jest koncertem fortepianowym. Szymanowski pisał go z myślą o własnych umiejętnościach gry na fortepianie, a ponieważ nie był pianistą-wirtuozem, zwiększył rolę orkiestry tak, by dopełniała i ubarwiała błyskotliwym brzmieniem parię solową. Utwór jest jednym z najznakomitszych w całym dorobku kompozytora - cechuje go bogactwo pomysłów kolorystycznych, inwencji motywicznej, siły wyrazu, a także porywający emocjonalizm. Liryczne, "impresjonistyczne" Andante (II część) i rytmiczna, efektowna stylizacja oberka w Allegro ma non troppo (III część) należą do najwspanialszych muzycznych arcydzieł.
Płytę wieńczy wczesna UWERTURA KONCERTOWA Szymanowskiego, skomponowana jeszcze pod wpływem muzyki Ryszarda Straussa.
Karol Szymanowski: "Symfonia nr 3 'Pieśń o nocy' op. 27", "Symfonia nr 4 'Symphonie concertante' op. 60", "Uwertura koncertowa". Wiesław Ochman - tenor, Tadeusz Żmudziński - fortepian, Chór i Orkiestra Filharmonii Śląskiej, dyr. Karol Stryja. Marco Polo 1990 - 8.223290, DDD 63'37''.
Polskie Centrum Informacji Muzycznej Związek Kompozytorów Polskich kwiecień 2002 | |