Czy Paderewski mógłby zostać bohaterem musicalu?
W 2018 roku mija setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Dwa lata wcześniej powstał pomysł oddania hołdu Ignacemu Paderewskiemu w nietypowy sposób. Tak narodziło się pytanie: czy Paderewski mógłby zostać bohaterem amerykańskiego musicalu?
Odpowiedzi udziela Eva Sobolevski z Instytutu Adama Mickiewicza:
Jeżeli bohaterem jednego z najpopularniejszych, najbardziej wpływowych i uznanych przez krytyków musicali może być XVIII-wieczny sekretarz skarbu – to czemu nie premier?
Aleksander Hamilton był nie tylko członkiem Rady Ministrów, ale również jednym z amerykańskich ojców założycieli. Jego podpis widnieje pod Deklaracją Niepodległości, co tylko podkreśla podobieństwo między Paderewskim, a Hamiltonem. Ignacy Jan Paderewski to jeden z ojców współczesnej Rzeczypospolitej – jest jej intelektualnym i politycznym orędownikiem – a jego podpis można znaleźć pod traktatem wersalskim. Dzięki wybitnemu talentowi aktorskiemu przewyższał nawet Hamiltona.
Z okazji obchodów 100-lecia polskiej niepodległości, IAM zorganizował konkurs. Wymagania były jasno określone : artyści mieli stworzyć propozycję musicalu, którego głównym bohaterem będzie Ignacy Jan Paderewski – polski pianista, kompozytor, polityk i rzecznik. Eva Sobolevski powiedziała:
Historia Paderewskiego to musicalowy temat, któremu po prostu nie można się oprzeć! Jest on nie tylko polskim bohaterem, ale również amerykańskim – mąż stanu, orator, a jednocześnie artysta, celebryta i biznesmen. Paderewski to ucieleśnienie narodowych tradycji obydwu państw – miłości do ojczyzny, lojalności, poświęcenia dla sprawy, przedsiębiorczości, żelaznej etyki pracy, samodoskonalenia i dobroczynności.
W gronie przyjaciół i wielbicieli Paderewskiego obracali się dyplomaci i arystokraci, jemu jednak bliżej było do niepełnosprawnych weteranów wojennych, sierot i wdów oraz bezrobotnych muzyków. Jako młody wirtuoz zdobył serce amerykańskiej publiczności i szybko stał się najlepiej zarabiającym artystą na świecie. Jak sam przyznał, w Stanach Zjednoczonych odnalazł swój drugi dom.
7 czerwca 2017 jury składające się z trzech ekspertów teatralnych z Polski i Stanów Zjednoczonych spotkało się w Nowym Jorku, by wyłonić zwycięzców konkursu. W skład jury wchodzili: Joanna Klass – szefowa programów teatralnych Insytutu Adama Mickiewicza i kuratorka projektu "The Paderewski Musical", Mark Russell – dyrektor artystyczny nowojorskiego festiwalu "Under the Radar" oraz Jim O’Quinn – redaktor naczelny "American Theatre Magazine".
Ze względu dużą ilość zgłoszeń, po starannym rozważeniu każdej kandydatury, jury wybrało finałową dziewiątkę. Wybrani otrzymali zaproszenie do drugiego etapu konkursu "Paderewski Cycle". Następnym zadaniem było przekształcenie musicalowych układów w 15–20-minutowe prezentacje na żywo z uwzględnieniem fragmentów poszczególnych projektów. Pokazy odbyły się w listopadzie 2017 roku w Nowym Jorku i Los Angeles.
Paderewski Cycle: Nowy Jork
W Nowym Jorku "Paderewski Cycle" odbył się 1 listopada w Joe’s Pub – to jedna ze scen słynnego Public Thetre na dolnym Manhattanie. Na przestrzeni 25 lat istnienia, Joe’s Pub gościł szeroki przekrój odważnych i zróżnicowanych artystów – od takich broadwayowych gwiazd, jak Gloria Steinem, Patti LuPone czy Audra MacDonald, przez Leonarda Cohen i Alicie Keys po Amy Winehouse, a nawet Amy Schumer.
Na nowojorską edycję "Paderewski Cycle" złożyło się pięć występów: "Paderewski! Paderewski! Paderewski!" autorstwa Rachel Jendrzejewski, "Blacksmith" Jamesa Fluhra, Ellie Hayman i Zoe Sarnak, "Paddymania" Emily Zemby i Lauren Dubowski, "Virtuoso" Matthew Hardiego i "13th Point" Jeremiego Kampsa. Instytut na pokaz zaprosił profesjonalistów z uczelni i instytucji kulturalnych by sami zobaczyli oraz ocenili prezentacje. Na wdowni znaleźli się m.in. człownkowie takich placówek, jak The Kennedy Center for Perfoming Arts czy UCLA School of Theater, Film and Theatre. Fundacja Kościuszkowska to współproducent wydarzenia.
Paderewski Cycle: Los Angeles
3 listopada 2017 w Cammilleri Hall Uniwersytetu Południowej Kalifornii odbył się pokaz kolejnych czterech prezentacji z serii "Paderewski Cycle". Na występ złożyło się "Golden" Pauli Cizmar, "Three Paderewskis" Olivera Jai’Sen Mayera, "Paderewski in America" autorstwa Katharine Noon i "These Hands" Marka Heina. Wybór lokalu nie był przypadkowy – to właśnie tu Ignacy Paderewski otrzymał honorowy tytuł Doctor honoris causa w 1924 roku. Ponadto archiwum dzieł artysty znajduje się w USC Polish Music Centre.
Projekty przedstawione w Los Angeles bardzo różniły się zarówno wizją, jak i koncepcją, od tych zaprezentowanych w Nowym Jorku. Artyści podeszli do realizacji tematu mniej konwencjonalnie, niż ich nowojorscy odpowiednicy wyraźnie zainspirowani broadwayowską tradycją.
Libreciści ze środowisk naukowych wybrali mieszaninę poetyckiej i formalnej kompozycji, metaforyczne teksty, a także klasycznie wyćwiczone, nie wzmocnione głosy i instrumenty. Kolejnym zauważalnym aspektem przedstawień w Los Angeles, było przekierowanie uwagi na naturę, w szczególności naturalne bogactwo Kalifornii służące za tło prezentacji.
Reakcja
Zarówno w Nowym Jorku jak i w Los Angeles odbiór "Paderewski Cycle" był pozytywny. Ponad 100 artystów wzięło udział w tworzeniu i prezentacji pokazów na żywo, a kolejne 450 osób odwiedziło występy. Bilety na pokazy w obydwu miastach zostały wyprzedane.
Projekt "Paderewski Cycle" przyciągnął także wielu nieaktywnych już, choć spełnionych zawodowo twórców. Wśród nich m.in. znaleźli się: wielokrotnie nagradzany kompozytor muzyki teatralnej David O, Nathan Wang – filmowiec, kompozytor telewizyjny i autor musicalu "Imelda" (na podstawie życia Imeldy Marcos), a także reżyserowie Nancy Keystone i Jon Lawrence Riviera. Pojawił się także młody kompozytor i pianista, autor sztuki na podstawie "Wojny i pokoju" Lwa Tołstoja, która zdobyła nagrodę Tony.
Instytut Adama Mickiewicza – wraz z pozostałymi instytucjami partnerskimi na terenie Stanów Zjednoczonych – jest zainteresowany rozwinięciem 8 z 9 finałowych projektów. Efekt przedsięwzięcia "Paderewski Cycle" przeszedł najśmielsze oczekiwania. Niewykluczone, że historia Paderewskiego na stałe zagości na deskach amerykańskich teatrów muzycznych.
Źródło: oryginalny tekst Eva Sobolevski, tłum. i oprac. HSz, listopad 2018
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]